Als het in Keulen dondert

Eerst dat merkwaardige verhaal dat de machtsgreep van een grote groep mannen met een buitenlandse look én de handtastelijkheden die daarmee gepaard gingen op oudejaarsnacht. Dat valt uiteen in een medialuik en een politieluik en daarna… de framing (modewoord in de media)!

Media

Eerst de media. Zelfs Tom Naegels, ombudsman van De Standaard, vond het tijd voor een gewetensonderzoek (7 januari 2015). Volgens Naegels is er geen zelfcensuur, de media wachten tot officiële instanties het verhaal bevestigden. De vraag waarop hij niet antwoordt, is: waarom in dit verhaal wel wachten op een officiële bevestiging waar ‘geruchten’ ‘een getuige’ of ‘een insider’, ‘een plaatselijke reporter’ in andere gevallen wel bron van nieuws kunnen zijn?

Op de buitenlandredactie van De Standaard is men eerlijk. Ze hebben het bericht opgepikt toen het in de Duitse nationale media kwam. Eens te meer het beeld van kranten die elkaar internationaal overschrijven. De 21^ste eeuw, waar het nieuws op websites staat, is nog niet gearriveerd. Tenzij, de websites van grote kranten. En daar zitten ze met zo weinig – zeker rond feestdagen – dat ze persberichten overschrijven of andere kranten, en pas iets merkten toen er plots een persconferentie kwam in Keulen. Een lokale krant had het nieuws al op de website op 1 januari. Waarom is die niet betrouwbaar? Waarom blijft die onder de radar?

Er is een probleem met onze pers en dat is niet eens de journalisten van De Standaard hun schuld. Correspondenten zijn afgeschaft, volg het maar vanop je bureau in Brussel. Ze vergeten dat de media hun rol van gatekeeper in de sociale media-weegschaal ligt met de nieuwe media. Meer en meer mensen lezen enkel nog het nieuws dat hen via Facebook komt toegewaaid. Het maakt niet uit van welke site. Zo ging het ook met dat verhaal van Keulen.

Politie

Het tweede verhaal. Eigenlijk nog opmerkelijker. Voor de politie in Keulen was er op 1 januari officieel geen vuiltje aan de lucht. Tot de verhalen over betasten en geweld begonnen te circuleren op de sociale media op 2 januari en dan maken nog meer vrouwen melding. Straf eigenlijk.

Nog straffer? Nu blijkt er een intern rapport te bestaan waarin de feiten die oudejaarsnacht precies door de politie worden beschreven. Politieagenten schrijven er dat ze op oudejaarsnacht wel degelijk dik in de problemen kwamen met een massa mannen, waarvan ze sommigen geïdentificeerd hebben als asielzoekers uit Syrië. In dat politierapport schrijven de agenten ook dat de politie machteloos stond: ‘de mannen waren met te veel’. De politie was met te weinig om zelfs maar notitie te nemen van de aangiftes van handtastelijkheden die avond. Toen de politie ’s nachts uiteindelijk bestookt werd met vuurwerk en flessen besloten ze het plein definitief te ontruimen. Een heel ander verhaal dan het officiële politierapport op 1 januari. Hoe komt dat dan? Waarom heeft de politie niet gecommuniceerd over die problemen, waarvan dan nog vele getuigen slachtoffer waren? Is er toch sprake van (zelf)censuur of een doofpot?

Framen

Aan die hele affaire hangt nog een staartje. Want na de feiten, of soms zelfs samen met of voor, komt de duiding. De feiten in het kader waarin de lezer die moet interpreteren van de verder neutrale media.

Een reconstructie van het proza van Bart Eeckhout leert, dat linkse media zoals De Morgen het verhaal, toen ze het niet meer konden negeren, framen en nuanceren. Om het te laten passen in hun overtuiging dat alle culturen, als die al bestaan, evenwaardig zijn, dat vermenging van alle culturen het hoogst na te streven goed is. Dat de Keulense burgemeester, Henriette Reker, betrokken partij is, maakt de nuancering en deconstruering nog belangrijker. Reker is een icoon van de linkse Willkommen-politici nadat er op haar tijdens de campagne voor de lokale verkiezingen (oktober 2015) een aanslag met een mes werd gepleegd, door een man die zijn stad ‘wou beschermen tegen de gematigde asielstandpunten’ van de politica. Niemand vond het nodig dat te framen, of misschien net wel…

Bart Eeckhout wringt zich in alle bochten om Reker te beschermen tegen de hoon, of neen tegen de interpretatie die logischerwijze voortkomt uit haar quote: ‘Je kan altijd afstand bewaren (van onbekende mannen), meer dan een armlengte.’ Een slip of the tongue, zo bedoelde ze dat niet… Misschien toont het inderdaad haar diepere overtuiging, de reflex dat wij ons moeten aanpassen die zulke politici wel eens durven te verdedigen. Neen, neen, driewerf neen. De uitspraak is geïsoleerd, Reker bedoelde het goed! Mediaframing heeft Reker de das omgedaan, aangezet door een rechtse website  (het was The Post Online volgens Bart Eeckhout).

Nog meer framen

Niet enkel de armlengte werd geframed, ook de gebeurtenissen zelf natuurlijk. Dyab Abou Jahjah ging in De Afspraak op Canvas (woensdag 6 januari 2016) ronduit in de ontkenning. Het probleem wordt volgens hem ‘geculturaliseerd’. Het heeft niets met Arabische cultuur te maken en ook al niet met de islam, het is crapuul, eenzaten, lone wolves waarschijnlijk. Dyab Abou Jahjah gaat zelfs nog verder: het is een gender probleem. Mannen zijn gewelddadig. Het blijft politiek correct en we hebben een schuldige! Mannen hebben een probleem tegenover vrouwen. Het is gezegd. Tja, zelfs Karel de Gucht wist niet goed wat te zeggen bij zoveel ontkenning. De mist was gespuid, het heeft niets met culturele achtergrond of clash tussen culturen te maken. Oef!

Barbara Debusschere (journalist bij De Morgen) tapt uiteen ander vaatje met dezelfde inhoud, haar these: het zijn enkelingen. We moeten wel de problemen benoemen, maar ‘welke moslimbemiddelaar of vluchtelingenvertegenwoordiger wil met jou samenwerken, als je er als de kippen bij bent om alleen op basis van criminele daden van enkelen en zonder bewijzen een hele groep in de zak van ‘uitschot’ te stoppen? Vanuit een diepe angst zomaar haat zaaien is met andere woorden de slechtst denkbare piste om de integratie werkelijk te doen slagen.’

We zijn volgens Debusschere bange blanke mannen en we mogen er geen amalgaam van maken. Ze wil onze angsten bezweren door de mantra dat het individuen zijn, alweer, met de cultuur (laat staan de godsdienst) heeft het niets te maken.

Gelukkig was er deze week Urbanus op Radio 1 (luister naar alle drie de fragmenten, maar zeker naar het tweede). Eindelijk eens iemand die ter zake durfde te komen. Ja, mensen in nood moeten we helpen, maar wie op die golf meesurft heeft hier niets te zoeken. En de manier waarop mannen en vrouwen hier met elkaar omgaan, dat noemen we beschaving.

het doet me denken aan een interview dat Dirk Rochtus en ik ooit -in tempore non suspecto- hadden met Jan Leyers. we vroegen toen, waar ligt de grens met ‘het westen’? ‘als je in een gebied komt waar ze moeilijk doen over alcohol of waar je als man niet ongedwongen aan de praat kan raken met een vrouw, dan weet je dat je niet meer in Europa, of zeg maar het Westen bent.’ Volgens Leyers toen was het wel degelijk religie die de identiteit bepaalt…

We hebben nog een lange weg te gaan, ondertussen oefenen we nog wat in fluiten in het donker: iedereen leeft in harmonie, culturele verschillen spelen geen rol en er zijn misschien enkel individuen (mannen) die af en toe voor problemen kunnen zorgen.  

Foto © Reporters