Bart Maddens: Traditionele partijen zijn niet te vertrouwen

Zo’n 250 kaderleden van de Vlaamse Volksbeweging kwamen naar Leuven afgezakt voor de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie. Gastspreker Bart Maddens had geen goed nieuws en geen opbeurende speech meegebracht. Hij vergeleek de voorzitters van de Vlaamse traditionele partijen met kinderen die in het schietkraam op de kermis zich vergapen aan de schatkamer vol prachtige prijzen. Maar iedereen weet dat, eens de verpakking geopend, de prijs al veel minder blits oogt en meestal ook niets waard blijkt te zijn.

De Leuvense politiekoloog maakte enkele kanttekeningen bij de prijzen waard e Vlaamse voorzitters mee pochen: de volledige splitsing van BHV, toch als je de zes faciliteitengemeenten niet langer als een deel van Vlaams-Brabant ziet. Als 2de prijs is er de splitsing van het gerechtelijk arrondissement. Dat is volgens Maddens geen splitsing, maar een ‘etnisch gescheiden rechtspraak’. Hetzelfde zien we bij de homogene bevoegdheidspakketten. Als de voorzitters die prijs uitpakken zien ze volgens Bart Maddens dat wat erin zit niet deugt, het is een kluwen van bevoegdheden omdat de onderhandelaars niet durven raken aan de RVA of de sociale zekerheid. De zo vaak genoemde kinderbijslagen zijn een bon: ‘goed voor de overheveling van de kinderbijslagen’ met in piepkleine lettertjes erbij geschreven: ‘enkel geldig als het kindergeld geharmoniseerd is tussen zelfstandigen en loontrekkenden’. De essentie zit soms in de details.

Vlaanderen heeft wel de responsabilisering binnengehaald stelde Maddens, maar ook hier is er wel een nadeel: Vlaanderen is de enige regio die geresponsabiliseerd wordt. Als de conjunctuur verslechterd zullen Wallonië en Brussel compensaties ontvangen door de solidariteitsbuffer, Vlaanderen zal de belastingen moeten verhogen.

‘De Vlaamse politici vergapen zich aan hun blinkende prijzen, maar schijnen niet gehaast om ze uit te pakken, ze worden ook steeds vager over de timing. Maar ze hebben geen haast, Di Rupo wil nog regeren tot 2019.’ Stelde Maddens vast. De herfinanciering van Brussel, zal snel geregeld zijn, maar de overige stukken staatshervorming zouden in fases doorgevoerd worden. Maddens herinnerde daarbij aan de jaren 80 en de staatshervorming in fases onder premier Martens. De derde en cruciale fase voor de Vlamingen is er evenwel nooit gekomen. Hetzelfde staat ons waarschijnlijk opnieuw te gebeuren. Maar niet getreurd: ‘Voor ons moet er van deze ellendige staatshervorming geen enkele fase worden uitgevoerd. Wat er in die blinkende verpakking zit is geen doordeweekse staatshervorming. Deze staatshervorming legt een zware hypotheek op de toekomst van Vlaanderen. Het zet België definitief op weg naar een federalisme met drie, de Vlamingen verliezen elke hefboom om cobestuur in Brussel af te dwingen, De Zes zijn verloren de Communauté Métropolitaine is een uitbreiding van Brussel tot heel Vlaams-Brabant, er komen samenvallende verkiezingen en Vlaanderen kan in de personenbelastingen geen eigen beleid voeren.’

flipfloppers

Wie hoopt op een zevende staatshervorming om alles toch nog ten goede te keren is naïef stelde Maddens, ‘de stappen die gezet zijn, zijn onomkeerbaar, de staatshervorming is als een klikfonds, alles wat toegegeven wordt, is vastgezet door een dubbele meerderheid’. Daarbij is door deze staatshervorming de Vlaamse basisconsensus doorbroken. Sinds de resoluties van het Vlaams parlement in 1999 was er in Vlaanderen een brede consensus over waar een staatshervorming moest toe leiden. De kans op zo’n nieuwe consensus is klein. Stel dat het toch kan, hoe geloofwaardig is dat vroeg Maddens zich af. Want wat hebben de traditionele partijen in het verleden niet allemaal beloofd? Maddens: ‘inzake communautaire aangelegenheden zijn de traditionele partijen niet te vertrouwen, ze zijn flipfloppers van de ergste soort’ (flipflopper is een term uit de politiek in de VS. Een flipflopper is een politicus die niet consequent is, eerst voor stemt maar een volgende keer tegen is,… het wordt gezien als een doodzonde in de Amerikaanse politiek) ‘de traditionele partijen trekken de Vlaamse kaart als dat hun electoraal goed uitkomt, daarna is het gedaan. Het is naïef om op de traditionele partijen te vertrouwen voor een zevende staatshervorming’.

Maddens trekt hetzelfde besluit uit deze politieke periode als Elio Di Rupo: of de V-partijen (Vlaams Belang, N-VA, LDD) de meerderheid zullen hebben in het parlement na 2014, daarvan hangt alles af. Als de V-partijen een meerderheid hebben in het Vlaams parlement, is veel mogelijk. Als de hegemonie niet kan gebroken worden in 2014, ziet het er volgens Maddens slecht uit voor Vlaanderen. De Leuvense politiekoloog besloot door Peter Leyman te citeren, die stelden in een interview in 2010:’in dit land zie ik geen toekomst meer voor onze kinderen’ en Maddens vulde aan: als Elio Di Rupo aan de macht blijft.

Aan de kar

De ‘state of the union’ van VVB voorzitter Guido Moons lag in dezelfde lijn als de toespraak van Bart Maddens. Ook hij verguisde de akkoorden van de regering Di Rupo maar hij ging een stap verder en riep op tot actie.

Opmerkelijk was de uitval naar de vakbonden. Geen afbreuk, maar een oproep om het voorbeeld te volgen van de syndicalisten uit Catalonië en Schotland. Daar staan de vakverenigingen vooraan om onafhankelijkheid te eisen. ‘Heb lef en volg het voorbeeld van de vrienden uit Catalonië en Schotland’ vroeg Guido Moons aan de vakbonden.

Guido Moons vroeg ook om naar buiten te treden en vroeg de Vlaamse beweging werk te maken van een onderbouwde visie op Vlaamse onafhankelijkheid. Hij riep ook op om niet mee te stappen in het spel van de traditionele partijen die de Europese financiële crisis gebruiken om de Belgische status quo te handhaven en iedere verandering en roep om meer Vlaamse autonomie te bestempelen als een onverantwoord avontuur.

Guido Moons zette zo de krijtlijnen uit van de werking van de Vlaamse Volksbeweging in 2012: meer acties tegen de akkoorden van de regering Di Rupo en voluit Vlaamse onafhankelijkheid naar voren schuiven als alternatief voor de Belgische problemen.