Catchy, Democratisch en Vlaams: Het einde van de ‘c’ in cd&v?

Elke Belg heeft sinds kort het recht om één keer van familienaam te veranderen. Naamsveranderingen voor politieke partijen lijken eerder een plicht geworden.

De spectaculaire remonte van Les Engagés zit in het hoofd van veel CD&V’ers. Moet de ‘c’ nog behouden blijven of werpt de partij haar confessionele wortels af? De discussie is nooit helemaal weggeweest. Veel CD&V’ers leggen met handen en voeten uit dat ze niet ‘dit’ of niet ‘dat’ zijn. Wat hebben we er voor over om niet meer met het schaamrood op de wangen in het geseculariseerde Vlaanderen rond te dwalen?

Een inhoudelijk christendemocratisch samenlevingsproject verdient alle openlijke ondersteuning. De naam moet onze ideologie weerspiegelen. Iets anders is toegeven aan datgene wat de politiek vandaag geworden is: de bezigheid van het leuk bevonden worden om zo kiesvee te verwerven.

Het marketingmoeras

Politiek is vandaag voor een groot stuk marketing geworden. Via sociale media zijn partijen in een constante strijd verwikkeld om kiezers te overtuigen. Partijen doen ook meer dan ooit aan interne peilingen en marktonderzoek. Is dat professionalisering? Of is dat net de ziekte van de hedendaagse politiek? Het verdrijft alleszins het ideologisch project van de partij almaar meer naar de achtergrond en brengt het inspelen op hedendaagse en vergankelijke trends almaar meer naar de voorgrond. Dat zie je ook heel sterk in de lokale politiek, waar ideologie hoe dan ook minder speelt.

Wat is er mis met duidelijk uit te komen waarvoor men staat? Waarom moet de naam louter een omhulsel zijn? Met de rebranding van ‘Vooruit’ en lokale politieke partijen zoals ‘Samen’, ‘Team’, ‘Iedereen’, enz. verglijden we almaar verder weg van een politiek zonder ideologisch kompas, richting het marketingmoeras, waar men vooral niemand voor het hoofd mag stoten en alles leuk moet zijn. En dat terwijl ideologie onder partijen onderling almaar meer een rol gaat spelen. Of is ook dat marketing? Long story short: we hoeven niet mee te doen aan deze kermis (vrij naar een De Morgen-columnist).

Een uniek en waardevol kompas

Terug naar de CD&V. De ‘c’ is wel degelijk politiek relevant. Kijk maar naar de discussies over de vrijheid van onderwijs, na de uitlatingen van Conner Rousseau. Of de discussie over de abortustermijn of de unieke positie van de christendemocraten in het debat over de hervorming van onze fiscaliteit. Waar vroeger de kerk de moraal bepaalde, doet de progressief-liberale elite dat nu. In tijden van toenemende overheidsbetutteling tot diep in de persoonlijke leefwereld van mensen biedt de christendemocratie en de christelijke wortels waarop men zich inspireert een leidraad om tegen de heersende opvattingen ten strijde te trekken.

In een politiek landschap met veel partijen is een duidelijk profiel zeer belangrijk. De christendemocraten hebben dat, en een schrapping van de ‘c’ zou alleen maar leiden tot een verwatering van dat profiel. Vlamingen kunnen zich heel wat voorstellen bij een ‘c’ in een naam. Bij Vooruit en konsoorten is dat al knap lastiger. In een tijd van groeiend individualisme, heeft CD&V meer dan ooit een duidelijke identiteit nodig. De ‘c’ biedt een heldere, tijdloze leidraad die de partij altijd zal onderscheiden van andere politieke spelers.

Valse noot

Ik verwacht niet dat de partij de christendemocratie overboord zal werpen. Stel men schrapt de ‘c’. Hoe kom je dan over als je dan toch blijft zeggen christendemocraat te zijn? Hoe in godsnaam gaat men dat uitleggen met enerzijds als doel nieuwe kiezers aan te spreken en anderzijds de trouwe kiezers aan boord te houden? Het zou meer problemen creëren en de (nieuwe) partij zou meteen met een valse noot beginnen.

Bovendien zet de schrapping de deur open voor verdere ideologische en inhoudelijke uitholling. Elke christendemocraat is al op mensen gestoten die niet tot de partij willen toetreden omwille van de ‘c’. Het zou wellicht de drempel voor een aantal mensen kunnen verlagen. Maar wat heb je als partij daarbij te winnen? Zeker op lange termijn? Er lopen al genoeg liberalen, socialisten, ecologisten en ‘centristen’ rond.

Partijen met inwisselbare namen zijn een zwakte voor onze democratie. Ook de leden zullen almaar meer inwisselbaar worden. Men kan zonder ideologische of principiële bezwaren overstappen naar de partij waar men het beste postje krijgt. En opnieuw, en opnieuw. De beste marketeers zullen winnen. Een ongezonde trend. Een partij is namelijk zoveel meer dan een vehikel om macht te verwerven.

Bespaar ons, heer

Tot slot: zit de kiezer hier echt op te wachten? Hij kijkt immers vooral naar politici en niet zozeer naar partijen. Dat wordt in het politicologisch onderzoek ook wel de personalisering van de politiek genoemd. Hoe kom je als partij over als je de zoveelste poging tot rebranding onderneemt?

Voorzitter Mahdi heeft inhoudelijk de partij een nieuw elan gegeven. Dat kan niemand ontkennen. CD&V heeft nog populaire ministers. Een interne oefening zou ons afleiden van datgene waar de kiezer echt naar snakt: een regering die ons land op orde zet. Daar kan geen enkel marketingbureau, rebranding of nieuwe naam tegenop. In de tijden van de grote CVP zou de gewone man in de straat gezegd hebben: ‘Bespaar ons, heer.’