Het gaat niet goed met Rusland

We luisteren niet genoeg naar elkaar. Sinds de inval van Oekraïne in Koersk leggen tientallen ‘experts’ over de hele wereld uit wat het militair of politiek doel daarvan wel zou kunnen zijn. Maar zowat niemand luisterde naar wat Kyrylo Boedanov te zeggen had op 7 augustus 2024. 

In een zeldzaam gefilmd commentaar over de strategie in de oorlog verklaarde hij: ‘Er werden me net vragen gesteld over Koersk, dus ik zal een wat terughoudende reactie geven op dit onderwerp. Iedereen weet dat Oekraïne voortdurend wordt bestookt met CAB’s (Combat Aviation Brigade, red.) uit Voronezj. Maar onze partners geven ons geen toestemming om hen als antwoord met westerse wapens te bestoken. Daarom hebben we besloten om gewoon, fuck, te voet naar dat fucking Voronezj te gaan en die vliegtuigen met fucking CAB’s uit onze lopen aan flarden te schieten. Dat is alles.’

Boedanov is niet de eerste de beste. Hij is het hoofd van de Oekraïense inlichtingendienst en daarmee een van de centrale beslissers in de oorlog met Rusland. We zien hem doorgaans met een emotieloos gezicht korte, puntige verklaringen afleggen. Zeer zelden dus over de strategie van het land. Zijn X-account is met 12.000 volgers en 42 berichten een mager beestje. Dan loop je natuurlijk minder in de kijker bij de grote media. Ten onrechte.

Oekraïne mag niet

Oekraïners hebben het vandaag vooral moeilijk met de verdediging van hun luchtruim tegen raketten. Rusland kan veilig met vliegtuigen boven het eigen grondgebied projectielen afvuren op Oekraïne. De piloten vliegen ongestoord tot aan de Oekraïense grens. Dat komt omdat westerse landen die Oekraïne steunen geen toestemming geven om langeafstandsraketten in te zetten op Russisch grondgebied. Vliegtuigen uit de lucht schieten in Rusland of militaire basissen bombarderen met raketten, is er dus niet bij.

De Brits-Franse Storm Shadows hebben een bereik van 250 kilometer en de Amerikaanse Atacms vliegen 300 kilometer ver. Oekraïne heeft ze, maar mag ze niet gebruiken. Toen op 13 april Iran een aanval lanceerde op Israël met honderden drones, werd hun vlucht over de tussenliggende landen (Irak, Jordanië, …) gebruikt om het gros van die drones uit te lucht te schieten. Oekraïne kan dat, maar het mag niet.

Gamechanger

Op 22 juni 2024 heeft de Amerikaanse denktank The Institute of War een kaart gemaakt van de enorme grondoppervlakte die vanuit Oekraïne kan worden bereikt met langeafstandsraketten. Een gebied ongeveer even groot als Oekraïne zelf. Het hoeft geen betoog dat zoiets een gamechanger zou kunnen zijn. Rusland zou plotseling verplicht worden om drie tot vier keer meer oppervlakte actief te verdedigen. Meteen zullen ook alle luchthavens, militaire installaties en de voornaamste spoorweginfrastructuur onder Oekraïens vuur liggen.

De vraag is of Rusland wel in staat is om die verdediging op te zetten. Koersk gaat binnenkort wellicht over 2.000 vierkante kilometer. Zouden de Verenigde Staten de toelating geven om in Rusland langeafstandsraketten in te zetten, dan spreken we over een te verdedigen oppervlakte van ongeveer 500.000 vierkante kilometer. Die beslissing vergt maar één administratieve pennentrek. In het Verenigd Koninkrijk zitten ze alvast te wachten op de toelating van de Amerikanen.

Belachelijke dreigementen

De Britse ex-premier en actueel columnist Boris Johnson schreef op 16 augustus in de Daily Mail een niet mis te verstaan pleidooi aan het adres van de Amerikanen om de vraag van Oekraïne in te willigen. Die vraag om langeafstandsraketten te mogen gebruiken op Russisch grondgebied, kwam er officieel medio juli. Sindsdien knabbelt de Amerikaanse administratie op het probleem. De politiek van de voorbije 2,5 jaar was om Vladimir Poetin vooral niet te veel te provoceren zodat hij zijn kernwapens niet zou bovenhalen. Het Westen behandelt Vladimir Vladimirovitsj als een kikker die langzaam in het water wordt gekookt.

Voor die strategie is echt wel iets te zeggen, maar ze komt met een behoorlijk aantal doden in Oekraïne. Want kijk eens waar we vandaan komen: van helmen, legervesten en humanitaire hulp uit schrik voor een kernoorlog, tot de inzet van Amerikaans legermaterieel in Koersk. Dat de Russen op hun tv, X en Telegram de meest belachelijke dreigementen blijven de wereld insturen doet hun geloofwaardigheid als kernmacht echt geen deugd.

Niemand gelooft nog de zatte Dimitri Medvedev, gewezen premier en actueel hoofd van de Russische veiligheidsdienst, als die zegt dat hij met tanks naar Berlijn gaat rijden. Eerder ging hij London platleggen met kernbommen. Dat hij met een kernoorlog tegen Europa vooral ook zijn eigen achterban en de families van die achterban zou bombarderen, heeft hij er niet bij gezegd. De ‘wives’ and ‘girlfriends’ die samen met de kinderen massaal profiteren van de Europese rust die ze op tv zelf verketteren.

Wat als?

Rusland heeft op 16 augustus opgemerkt dat voor het eerst een langeafstandsraket op Russisch grondgebied werd ingezet. Met name voor het bombarderen van de brug over de Sejm in Gloesjkovo (Koersk). Zedig werd gezwegen over het Russisch legerkonvooi dat al een paar dagen eerder met zo’n raketten aan flarden werd geschoten in Koersk.

Door provocatief Koersk binnen te vallen met westerse wapens hebben de Oekraïners vooral aangetoond dat de kikkerpolitiek van het Westen blijkt te werken. Provocatief zowel tegenover de Russen als tegenover de Amerikanen, wier wapens en raketten werden ingezet op Russisch grondgebied. Er is administratief nog maar een dunne lijn tussen het toelaten dat dat wapentuig in Koersk wordt gebruikt, en elders in Rusland. Wat houdt de Amerikanen nog tegen? Het zou wel eens kunnen zijn dat Amerika de oorlog niet te snel wil laten eindigen in het nadeel van Rusland. Want als Poetin valt stelt zich de onzekere vraag wie er na hem komt.

Sinds de inval in Koersk is er in de Russische sociale en gewone media een ongebruikelijke toename van de kritiek op het regime. Naast Koersk tast het toenemend aantal explosies en branden in Rusland de geloofwaardigheid van het regime aan. Langeafstandsraketten op Rusland zouden wel eens het breekijzer kunnen zijn tegen het Russisch regime.