De begroting is belangrijker dan Thuis of de Rode Duivels

Terwijl in de media het verhaal van de moslima’s die stage willen doen met hun hoofddoek breed werd uitgesmeerd, blijkt nog maar eens hoe slecht België bestuurd wordt. De regering-De Croo voert dit land regelrecht naar de afgrond. Het cynisme regeert in België, iets anders is niet meer mogelijk.

De verboden vrucht van Eva

De begroting is eigenlijk zelden groot nieuws. Tenzij Eva De Bleeker (Open Vld), staatssecretaris voor Begroting, ontslagen wordt omdat ze probeerde de realiteit in de begroting weer te geven. Tot dat niveau zijn we gedaald. Nog een geluk dat ze wat rekenfouten konden aangrijpen om haar te ontslagen.

Alles draait rond de verlaging van de btw op energie. Zoals elke maatregel is die voorlopig. Maar zoals elke voorlopige Belgische maatregel, is ook niet duidelijk hoe voorlopig. Volgens de progressieven in de regering is dat ‘verworven’. Het blijft dus altijd zo. Volgens de liberalen is dat tijdelijk.

Geven = nemen

Voorlopig of niet, de maatregel is duur, ruwweg 1,5 miljard. Per jaar. Maar, dat zal gecompenseerd worden door ‘slimme accijnzen’. Wat de overheid met de ene hand geeft, neemt ze met de andere. Maar, die ‘slimme accijnzen’ zijn er nog niet, dus kan de opbrengst niet in de begroting.

Maar volgens premier De Croo wel. Zijn Belgische politieke wiskunde leert hem dat de opbrengst van die ‘slimme accijnzen’ zal zijn wat de btw-verlaging kost. Zo verdwijnt het extra tekort op de begroting even plots als het gekomen is. Een begroting in België is een document waarvan de regering denkt dat het geloofwaardig is bij de burger. Met veel realiteit heeft dat niet te maken. Het is dan ook een ‘raming’ natuurlijk.

Wat is nieuws?

Het verdwijnt vaak tussen de mazen van het nieuwsnet, maar de begroting is belangrijk. Media brengen dat niet omdat de data hen vertellen dat het geen kliks oplevert, geen lezers, geen abonnementen, geen reclame-inkomsten. Maar het is van een bijzonder maatschappelijk belang en daarom zullen wij er blijven over berichten. Sorry lezer, wij geloven hier nog in het maatschappelijk belang boven kliks of opgeklopte mediastormen en -hypes, zoals de Rode Duivels in Qatar.

Die begroting is in België geen nieuw probleem. Een grafiek van de resultaten van de begrotingen van de voorbij 40 jaar heeft veel plaats nodig in de min en heel weinig in de plus. Het is een slechte gewoonte, een deel van de Belgische ziekte, communautaire of sociale vrede wordt afgekocht met schulden.

Het is op, op, op

De analyse is al zo vaak door zovelen gemaakt: dit land is structureel niet meer in staat om te hervormen. Besparen lukt niet meer. Een beetje minder meer uitgeven is het uiterste. Maar dat helpt niet. Het resultaat is dat dit land de dieperik inglijdt. Na het wereldrecord regeringsvorming worden we Europees kampioen schuldopbouw in 2023 met het hoogste tekort, én de snelst stijgende uitgaven.

Maar toch doen we naarstig voort. De regering komt er nog mee weg omdat de EU haar strengere beoordeling wegens de oorlog in Oekraïne achterwege laat. Maar dat zal niet blijven duren. Dinsdag 21 november 2022 komt het oordeel van de EU over de Belgische begroting. De steunmaatregelen zijn te breed, de pensioenhervorming is te duur, de werkzaamheidsgraad te laag. Enfin, het is te weinig doortastend allemaal. Dat weten we, we hebben ‘Europa’ daar niet voor nodig.

We vergroenen ons kapot

Om het rampscenario af te maken gaan we onder het motto van ‘klimaatneutraliteit’ dat wat goed werkt en voor welvaart zorgt doodknijpen. Weg met de petrochemie! Sluit de kerncentrales! Weg met de intensieve industrie! En in dezelfde beweging: weg met de landbouw! Allemaal vervuilend, bomen willen we, een robuuste klimaatbossengordel!

Die bedrijven die we hier met taksen en regels wegjagen, verhuizen naar elders in de wereld waar er minder regels zijn. Wij gaan dan die landen sponsoren om de overslag te maken naar duurzame energie. Zo verliezen we twee keer. Is er niemand in de Wetstraat die de muur ziet waarop we afstormen? Of zal het hun tijd nog duren? Zo cynisch zijn we toch niet geworden?

We amuseren ons te pletter

Er lijkt niemand bezig met de toekomst. Iedereen is bezig met modieuze riedeltjes waar geen lijn in zit. Er moet een breuk komen in het systeem. Enkel de kiezer kan daarvoor zorgen. Niets is voor altijd. Ook politieke partijen niet. De vraag is hoe diep de woede zit bij de burger.

Maar ik maak me geen illusie, die wordt vrolijk in trance gehouden met mediahypes zoals wie de soap Thuis zal opnemen, of de Rode Duivels in Qatar. Journaals zijn datagedreven entertainment geworden. Hebt u uw tegels al gewipt? Is de regen normaal voor de tijd van het jaar of is die het gevolg van klimaatverandering? Welke kledij dragen we het best op koude/hete/natte/droge/winderige dagen?

Ze zullen doorgaan

Ondertussen worden we slecht bestuurd door een coalitie die graag na de verkiezingen doorgaat op hetzelfde elan. In 2020 dachten cynische analisten ‘misschien moet het eerst slechter worden eer het beter kan worden’. Nu zeggen ze ‘misschien moet het eerst nog veel slechter worden’. Lees: deze regering doet verder tot 2029. Tegen dan wordt de kiesplicht afgeschaft in de hoop dat meeste gefrustreerden en geamuseerden thuisblijven.

Helaas zien te weinig mensen het gevaar. Die roepen in de woestijn. Maar ja, niemand wil graag geconfronteerd worden met de moeilijke boodschap dat het ofwel nu minder zal moeten of dat we anders binnen enkel jaren serieuze klappen zullen krijgen. Wie gelooft die mensen? Door de euro kunnen we niet failliet gaan, waar is dat feestje?

Oplossing

Zoals zo vaak ligt de oplossing binnen handbereik. Iemand als Ivan Van de Cloot is zo’n roepende in de woestijn. Zijn boodschap, al vele jaren: de overheid moet zich focussen op haar kerntaken. Ons overheidsbeslag is bij de hoogste ter wereld en de service die we ervoor terugkrijgen is laag. Politici weten dat. Achter de hand geven ze Van de Cloot gelijk. Gevolgd door: ‘maar dat is politiek onhaalbaar’.

Zoals het een democraat betaamt, kijk ik uit naar de volgende verkiezingen. Eén vraag zal er dan zijn die er echt toe doet: wat is uw uitweg uit dit gestolde land. Wie toont een weg die laat hopen dat onze kinderen en kleinkinderen het niet slechter zullen hebben dan wij?