De gemeenplaats als eigen vondst gepresenteerd
Het laatste dat een lezer van zijn gazet verlangt, is getrakteerd worden op moraliserend gezever. Zelfs als dat gezever niet langer gezever mag heten maar de naam duiding krijgt: het blijft hem vervelen.
Aangeboden door de abonnees van Doorbraak
Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.
Ik neem ook een abonnementDie duiding compleet vermijden is moeilijk, zoals je ook reclame niet uit de weg kunt gaan, al vraagt ook daar niemand om – op de Moorselse schepen Filip Watteeuw na misschien, die als nieuwbakken Gentse stedeling meer reclame wil zien eup de buskotjes van mijn oude stad.
Maar over duiding: bij De Morgen en De Standaard is er voor de onschuldige lezer geen ontsnappen aan. Laatstgenoemde krant heeft onder zijn eigen personeel zelfs al een tijdje een soort ombudsman gerekruteerd die de journalistieke praatjes van de voorbije week herkauwt, in naam van zijn collega’s verontschuldigingen aanbiedt voor wat zij hebben afgescheiden, bepaalde dingen desgevallend ook hérduidt, vervolgens goede voornemens formuleert, &cet. Alles kan inderdaad altijd nog erger. En toch: al is het soms geen pretje om hem te lezen, naar zulk een man moeten ze bij de racistische krant De Morgen dringend op zoek gaan. Als ik me zo mag uitdrukken: een allochtone ombudsman lijkt me wel iets.
Het zou niettemin verkeerd zijn om duidingsgezwam en morele praatjes uitsluitend bij journalisten te zoeken. Soms, wellicht als hun eigen adem wat is opgebruikt, besteden zij die werkjes namelijk uit en vorderen ze onderaannemers op, columnisten, artiesten of briefschrijvers bijvoorbeeld.
In De Tijd –meestal een goede vluchtheuvel nochtans– las ik deze week zekere Kristien Vermoesen (managing partner van het communicatiebureau Finn, voor wie zich graag iets wil voorstellen). Zij vond dat Kris Peeters Angela Merkel niet achterna mocht lopen, en deed enkele aanbevelingen aan politici in het algemeen: ‘Los van politieke voorkeur pleit ik voor meer durf in de campagnes. Experimenteer in uw communicatiekanalen. Wees niet bang om “over the edge” te denken. Inspireer en overtuig ons dat u het verschil kunt maken de komende vijf jaar.” Nu maak ik me sterk, lezer: even hol, geesteloos en zinledig kun je het zelf niet bedenken. Daar moet je voor geleerd hebben. Ook moest ik bij haar originele gedachten terugdenken aan de lachwekkende Nieuwjaarsbrief destijds in De Morgen, waarin Björn Soenens net hetzelfde zei, en vroeg om:
‘[…] blije politici met groot talent en wilde plannen. […] Straal kracht en optimisme uit. Sluit een New Deal af met uw bevolking. Creëer een emotionele band met uw kiezers. Wees niet bang om te blunderen of de bal eens mis te slaan. U bent mens onder de mensen. [Björn was al een tijdje aan de gang en gaat fluks door, maar uit eerbied voor de lezer geef ik hier nog een knipje] Lanceer al eens een gewaagd idee, want op de rand van de afgrond groeien de mooiste bloemen. Toon dus uw visie, leg ze uit, dag na dag, jaar in jaar uit. U zult zien, het respect voor de politicus zal terugkeren.’
Om ook Björn even voor te stellen: hij is een blijde fan van Alain de Botton, de Zwitsers-Britse filosoof die wat diepgang betreft enkel Jeroen Meus vóór zich moet dulden. En Kristien wil meer originaliteit, en heeft goed onthouden maar helaas enkel gerepeteerd wat kapelaan Björn met grote vooruitziendheid in 2008 al had geschreven.
Marc Vanfraechem (1946) werkte voor Klara (VRT-radio); vertaler, blogger http://victacausa.blogspot.com sinds 2003. Hij schrijft het liefst, en dus meestal, artikels met daarin verwerkt vertaalde citaten van oude auteurs, die hem plots heel actueel lijken.
Bestuurlijke nalatigheden die rampen erger maken dan ze hadden moeten zijn… dat soort zaken kwam al voor in de vierde eeuw voor Christus.
‘Moslimhater valt kerstmarkt aan’: het leek voor vele media een haast verfrissend discours. Maar heel wat vragen blijven onbeantwoord.