JavaScript is required for this website to work.
Binnenland

De laatste peiling: nu al verrassingen?

VerkiezingenHerman Matthijs25/5/2024Leestijd 3 minuten

foto © Belga

De laatste peiling van DPG, RTL en Le Soir geanalyseerd door prof. Herman Matthijs. Wat geeft dat in de praktijk?

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

De peiling van HLN-VTM-RTL-Le Soir geeft voor het Vlaams Parlement volgend resultaat (tussen haakjes de uitslag van 2019):

Vlaams Belang: 26,8% ( 18,5%) (+ 8,3%)

N-VA:                  20,6% (24,8%) (– 4,2%)

Vooruit:              14,3% (10,3%)  (+ 4%)

CD&V:                 12,2% (15,4%)  (- 3,2%)

PVDA:                   8,9% (5,3%) (+ 3,6%)

Open VLD:           8,2% ( 13,1%) (- 4,9%)

Groen:                  6,6% ( 10,1% ) (– 3,5%)

Ook in deze peiling staat het VB op kop. Op ruime afstand gevolgd door de N-VA. Maar de kloof tussen de nummer twee en drie is even groot, wat zijn gevolg heeft voor de zetelverdeling. De socialisten en de christendemocraten strijden om de derde plaats. Voor de liberalen en Groen dreigt een scenario waarbij in bepaalde kieskringen of de iure of de facto de kiesdrempel niet wordt gehaald.

Zetels Vlaams

Als we deze cijfers extrapoleren naar een Vlaamse zetelverdeling, dan geeft dat het volgende  resultaat voor de 118 zetels over de vijf Vlaamse kieskringen. (Tussen haakjes de zetels van 2019).

VB = 35 (23)

N-VA = 28 (33)

Vooruit = 18 (12)

CD&V = 16 (19)

PVDA =  9 (4)

Open VLD = 7 (15 )

Groen = 5 ( 12 )

Op basis van deze zetelberekening zijn er twee coalities mogelijk:

  • VB met N-VA geeft 63 zetels op 118
  • N-VA met Vooruit en CD&V geeft 62/118

Het is al enige peilingen geleden dat een meerderheid met drie partijen mogelijk was.

Kingmaker

Ook in deze peiling is de N-VA de kingmaker van de volgende Vlaamse coalitie. (Dat is overigens de PS in Wallonië en in Brussel helemaal niet. Dat is geheel en al nieuw – zie verder.)

De samenstelling van het nieuwe Vlaamse Parlement bepaalt ook de partijpolitieke vertegenwoordiging in vele raden van bestuur en commissies. Denk aan het Bureau van het Parlement zelf of aan de Raad van Bestuur van de VRT. Met deze peiling heeft het VB drie leden in het Parlementair Bureau; de N-VA twee en er is telkens één lid voor Vooruit, de CD&V en de PAB. De VRT kan zich opmaken voor de komst van vier VB-bestuurders, drie van de N-VA, 2 van Vooruit, 2 van CD&V en één communist. Het is nog nooit gebeurd dat de liberalen niet in de raad van bestuur van de omroep (zouden) zetelen.

Zetels Europees

Indien we deze uitslag zouden gebruiken om de 13 Vlaamse zetels (+ 1 zetel in vergelijking met 2019)  te verdelen voor het Europees Parlement, dan geeft dat de volgende uitslag:

Vlaams Belang =  4 (+1)

N-VA =                   3 (sq.)

Vooruit =              2 (+1)

CD&V =                1 (-1)

PVDA =                 1 (+1 )

Open VLD =         1 (-1)

Groen =                1 (sq. )

Ook in deze peiling wint het VB er één EP-zetel bij en blijft de N-VA op drie. De socialisten winnen één zetel, en dat geldt ook voor de communisten die hun intrede doen in het EP. Het verlies zit bij de christendemocraten en de liberalen. Groen haalt nog nipt één zetel.

De federale regering mag/moet in het najaar een nieuwe EU-Commissaris aanwijzen, ter vervanging van Didier Reynders. Omdat Annemie Turtelboom verlengd is bij de Europese Rekenkamer, blijft de Belgische zetel in de Europese Commissie voor een Franstalige partij.

Franstalig België

Zeer opvallend in deze peiling is dat men in Wallonië 9,2% peilt voor andere partijen. Dat moet dan gaan over ‘Chez Nous’ of de N-VA, vermoeden we. Wat verder nog opvalt is de neergang van Ecolo, vooral in Wallonië, iets minder in Brussel. Défi zakt in Brussel verder weg en wordt daar even klein als ‘Les Engagés’. Maar die partij is in Wallonië de derde partij, met 18,1%.

Merkwaardig is dat de opgang van Les Engagés niet ten koste gaat van de MR. Het heeft er alle schijn van dat ook/zelfs Wallonië opschuift naar het centrum/rechts. Want de PTB zakt met 14,5% wat weg in Wallonië, maar blijft wel met 19,8% de nummer twee in Brussel.

En dan hét peilingsresultaat… MR en PS zijn even groot in Wallonië, met 22,6%. Maar de MR klopt in Brussel met 23,3% de PS: die partij haalt in het Hoofdstedelijk Gewest met 15,2 % een historisch lage score. Wat overigens ook betekent dat de MR een grotere Kamerfractie krijgt dan de PS.

De nieuwe samenstelling van het Brussels Parlement zou dus wel eens kunnen leiden tot een onverwachte wending in alle regeringsformaties. Het is uitkijken naar de politieke strategie van de goed Nederlands sprekende Brusselse MR-leider David Leisterh.

En mocht u er nog aan twijfelen: 9 juni wordt zeer spannend.

Herman Matthijs doceert publieke en openbare financiën aan de UGent en de VUB. Hij volgt o.m. overheidsadministratie en -begrotingen op, maar evenzeer de politiek van de VS.

Commentaren en reacties