De veertien grootste steden: een analyse

Vlaanderen telt veertien steden met meer dan vijftigduizend inwoners. Dat zijn: Aalst, Antwerpen, Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht, Brugge, Genk, Gent, Hasselt, Kortrijk, Leuven, Lokeren, Mechelen, Oostende, Roeselare en Sint-Niklaas.

N-VA is de grootste in de stad Antwerpen, Aalst, Sint-Niklaas en Hasselt (kartel met Open Vld). CD&V is de grootste in Roeselare, Genk, Brugge, Kortrijk en Beveren (de twee laatste in kartel met de liberalen). De socialisten komen als eerste uit in Oostende, Leuven en Gent (in kartel met de liberalen). De liberalen komen als grootste uit in Lokeren, Gent, Mechelen, Beveren en Hasselt (die laatste vier in kartel). Groen kan alleen de eerst plaats claimen in Mechelen, in een kartel met Open Vld.

Het VB en de communisten zijn nergens de grootste in één van die veertien steden.

Kartels

Een zichtbare trend in deze lokale verkiezing waren de vele kartels: alle bedoeld om ‘zeker’ te zijn van de burgmeestersjerp.

N-VA doet mee aan één kartel: in Hasselt (met Open Vld ). Bij CD&V gaat het om Beveren (met de liberalen), Kortrijk (met de liberalen) en Oostende (met Groen en Open Vld). De socialisten passen de techniek van de kartels toe in Gent (met Open Vld), Genk (met Groen) en deels ook in Oostende met een aantal onafhankelijken. De liberalen doen het in Beveren, Gent, Hasselt, Kortrijk, Mechelen, Oostende en Roeselare (onder een andere naam ). Groen zien we in kartels in Genk (met Vooruit) en in Oostende (met Open Vld en CD&V).

De communisten en het VB komen nergens in kartels op.

Winst / verlies

Is er een lijn te trekken in de uitslagen van die veertien grootste Vlaamse steden? We hanteren het zetelaantal in de gemeenteraden. Omwille van de fusies zijn Beveren en Lokeren moeilijk te duiden.

N-VA wint zetels in vijf raden, met name in Genk, Gent, Kortrijk, mechelen en Oostende. De partij blijft status quo in Antwerpen, Aalst, Brugge, Hasselt en Sint-Niklaas. Licht verlies is er in Leuven en Roeselare.

CD&V wint zetels in Brugge, Hasselt, Genk en Kortrijk. Deze partij blijft status quo in Aalst, Gent en Mechelen. Het (licht) verlies situeert zich in Leuven en Roeselare, en zwaar verlies is er in Antwerpen, Oostende en Sint-Niklaas.

Vooruit wint licht in Antwerpen en Gent. Grotere winst is er in Aalst, Mechelen, en vooral in Oostende, Sint-Niklaas en Leuven. De partij blijft gelijk in Brugge, Hasselt, Kortrijk en Roeselare. Het verlies zit alleen in Genk.

Open Vld doet het goed in Gent, Hasselt en Kortrijk (in kartels). De partij verdwijnt uit de gemeenteraden van Antwerpen, Leuven, Sint-Niklaas en Genk. Verlies is er in Aalst, Brugge en Mechelen, en ook in Oostende. .

Groen doet het alleen goed in Gent. In al de andere plaatsen is er verlies.

Het Vlaams Belang verliest in Genk, Gent en Mechelen. In al de andere steden gaat deze partij erop Vooruit of blijft ze status quo.

De communisten komen of blijven in negen raden. Zij hebben geen zetels in Beveren, Brugge, Kortrijk, Lokeren en Roeselare. De enige massieve winst situeert zich in Antwerpen.

Machtsverhoudingen

Het zal nu uitkijken zijn naar de samenstelling van de schepencolleges. In de afgelopen periode (2018-heden) zaten de partijen als volgt in deze 14 besturen:

• Open Vld in 11 op 14 schepencolleges,
• CD&V in 9 op 14,
• Vooruit in 8,
• N-VA in 7,
• Groen in 6,
• De communisten het VB in geen enkel.

Op basis van de verkiezingsanalyses zullen bovenstaande cijfers in de komende weken grondig wijzigen.