‘De ruk naar rechts in de klas’

Een groep van leerkrachten trok vorige week aan de alarmbel. In de klaslokalen is er een ‘ruk naar rechts’ waarneembaar. Deze keer gaat het niet over allochtone IS-aanhangers maar over tieners uit overwegend blanke scholen, ‘die dwepen met het gedachtegoed van Dries Van Langenhove’ en er zonder schroom voor uitkomen.

De ‘Lügenpresse’

Van Langenhove is heel populair bij de schoolgaande jeugd, minder in de school in Sint-Jans-Molenbeek waar ik les geef. Zijn parler-vrai, zijn jongensachtige uitstraling, zijn durf en moed om tegen de heersende, correcte opvattingen in te gaan, spreekt voor deze jongeren tot de verbeelding. Ze dwepen met zijn non-conformistisch taalgebruik en zijn ongepolijste, oversneden aanvallen op de ‘Lügenpresse’ en de particratie… ‘de zakkenvullers’. Hij heeft lak aan conformisme. Bovenal vonden ze zijn optreden in Terzake– waar hij Kathleen Cools van antwoord diende – bekoorlijk.

Als regionaal verslaggever was ik begin januari op de ‘Mars voor Democratie’ in Ninove aanwezig. Wat Van Langenhove tijdens zijn toespraak allemaal uitkraamde, was een aaneenrijging van boude uitspraken en oneliners, maar zijn vlotte en charismatische uitstraling zette heel veel jonge mensen in vuur en vlam.

Fascistische oprispingen…

Terug naar het klaslokaal. De jonge gasten van vandaag steken hun mening niet onder stoelen en banken. Als het op school andermaal over het klimaat, de ongelijkheid in de wereld, de discriminatie op de arbeidsmarkt, het racisme of de onrechtvaardige armoede gaat, ontbinden ze hun duivels. Pubers. Ongenuanceerd, overtuigd van hun grote gelijk en geen oren voor tegenargumenten. De aanpak? Ze even laten uitrazen. De socratische methode gebruiken. Ze confronteren met feiten en ontwikkelingen. Na een tijdje krijg je een evenwichtig debat.

Een groep van ongeruste leerkrachten reageerde buitenproportioneel toen ze merkte dat heel wat leerlingen met Van Langenhove dwepen. De jongeren werden gecriminaliseerd, geculpabiliseerd en vervolgens veroordeeld. In plaats van op een pedagogisch verstandige manier de discussie aan te gaan, chargeerden de leerkrachten met de voet vooruit. Zo wordt de aanpak erger dan de kwaal. Hun ongenuanceerde rechtse en Vlaamse reflex was een doorn in het oog en dus werd een hogepriester van het antifascisme aangesproken. De leerkrachten namen contact op met dr. Koen Aerts (UGent) – de man achter de Canvas-reeks Kinderen van de collaboratie – die gewag maakte van ‘een enorme polarisatie’. De collaboratie, de Nieuwe Orde en Hitler werden van stal gehaald. De ondertoon van de leerlingen is uiteraard racistisch en de extreemrechtse radicalisering ontwikkelt zich vooral op blanke scholen.

Volgens Aerts heeft elke Vlaamse of rechtse reflex te maken met fascistische oprispingen van pakweg 70 jaar geleden. In De Morgen schreef hij onlangs: ‘Het huidige succes van N-VA zou weleens een verre uitloper kunnen zijn van de repressie.’ De gemiddelde Doorbraak-lezer zal daar wel eens uitbundig mee lachen, maar voor heel wat leerkrachten en schooldirecteurs klinkt dit als muziek in de oren.

De Rode Khmer van het Vlaams onderwijslandschap

De katholieke onderwijskoepel – de Rode Khmer van het Vlaams onderwijslandschap – ontwikkelt een waar heropvoedingstraject… naar aloude communistische traditie. Lespakketten worden klaargestoomd. Leerkrachten ‘moeten gewapend worden’ tegen het extreemrechtse offensief op de schoolbanken, dat – zonder blikken of blozen – op één lijn met het islamextremisme wordt gezet. Van Langenhove heeft geen enkele aanslag gepleegd, noch iemand neergeschoten, maar in de gedachtegang van deze leerkrachten staat hij op één lijn met IS. Minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) onderstreept dat ‘lessen uit het verleden’ een goede spiegel zijn waar ‘onze jongeren ontzettend veel uit kunnen leren’.

In plaats van olie op de golven te gieten, gooit de groep van leerkrachten nog extra olie op het vuur. In plaats van de brandjes te blussen, worden ze pas aangewakkerd. In hun apostolische bekeringsijver drijven de ayatollahs van de verdraagzaamheid en de diversiteit de leerlingen nog meer in de armen van de oprichter van Schild & Vrienden. Hun ijver om iedere vorm van racisme en fascisme de klas uit te bannen heeft veel weg van exorcisme, een ritueel gericht tegen slechte geesten of demonen, om hen uit te drijven. In dit geval gaat het om de ‘zieke’ geest van demon Van Langenhove.

Dries de randdebiel…

Een leerkrachte van het KTA in Mariakerke liet zich tijdens een les over de politieke actualiteit in haar bezwering stevig gaan en omschreef Dries als ‘een randdebiel’, een ‘eikeltje’ en ‘een snobistisch rijkeluisrechtenstudentje’. Bovendien heeft Van Langenhove de intentie om zijn parlementaire onschendbaarheid tegen het strafrechtelijk onderzoek te gebruiken. ‘Dat is eigenlijk bij machtsgeile mensen een vrijgeleide om te beginnen sjoemelen, smeergeld aan te nemen en weet ik veel allemaal.’ Tegen duivel Dries zijn alle middelen goed. De leerkrachte vergat haar pedagogische opdracht. In plaats van te discussiëren, scheldt de Vlaamse pasionaria er duchtig op los, waarbij iedere vorm van pedagogische verantwoordelijkheidszin overboord wordt gegooid. De leerlingen reageren verstandig door haar te vragen waarom Van Langenhove een randdebiel is, maar er komt geen antwoord.

Een paar weken geleden had een andere leerling een gesprek met een leerkracht Nederlands opgenomen waarin ze opriep tot geweld tegen Dries Van Langenhove. ‘Ze zouden eens op hem moet slaan…’ Toen Van Langenhove op 17 januari aan een klimaatmars te Brussel deelnam, werd hij – in het bijzijn van duizenden leerlingen – door een aantal leerkrachten uitgescholden. Sommigen toonden hun middelvinger. De onverdraagzaamheid in het onderwijs begint welig te tieren… bij de leerkrachten wel te verstaan.

Spijbelen tegen Marrakesh?

De leerkrachten begaan niet alleen pedagogische fouten maar slaan de bal deontologisch totaal verkeerd. De afkeer en de haat tegen Van Langenhove legt hem natuurlijk geen windeieren. Heel wat jongeren reageren ontstemd en kiezen uiteraard partij voor de sterke man van Schild & Vrienden.

De hysterische reactie tegen extreemrechts staat in schril contrast tot de adoratie van diezelfde leerkrachten voor de ‘klimaatbrossers’. Spijbelen voor het klimaat wordt door sommige schooldirecties actief aangemoedigd en door zowat door alle opiniemakers en politici goedgekeurd. ‘Wat als rechtse jongeren zouden spijbelen om tegen het Marrakesh-pact te protesteren?’ vroeg Maarten Boudry zich onlangs af. De negatieve reacties zouden andermaal religieuze proporties aannemen.

Het wordt stilaan tijd dat een nieuwe minister van Onderwijs orde op zaken stelt. Het niveau van het Vlaamse onderwijs staat onder grote druk. Heel wat leerkrachten lijken niet opgewassen te zijn tegen hun pedagogische taak. Nu blijkt ook dat een aantal onder hen problemen heeft met hun moreel en deontologisch kompas.