De Waalse stallen uitmesten

Het waren de Walen die de regionalisering hebben gevraagd. Ze werd officieel ingevoerd in 1980, en in de achtereenvolgende staatshervormingen telkens versterkt.

Veertig jaar later zien we het resultaat: geen enkele noemenswaardige verbetering van de toestand. De eerste fout was om niet meteen, zoals Vlaanderen, Gemeenschap en Gewest te laten samenvallen, met één regering en één parlement. Dat is zuiniger en efficiënter, en de PRL was er voorstander van maar er kwam verzet van de PS.

Tweede vaststelling: een rechtsgeoriënteerde politieke cultuur met oog voor ondernemingsgeest zorgde in Vlaanderen voor een groot netwerk van dynamische en op innovatie gerichte kmo’s, wat de uitnemende prestaties inzake export verklaart (die verhoudt zich tot de Waalse export als 5 tegen 1). Anders dan in Wallonië is de syndicale actie er meer gematigd en pragmatischer: 39 stakingsdagen in 2017 tegen 110 in Wallonië, volgens een studie van het CRISP.

In die vier decennia is de invloed van de PS bepalend geweest: 12 keer van de 15 viel de partij het minister-presidentschap toe. Geïnfiltreerd in alle geledingen heeft de PS de Waalse ambtenarij buitenmatig laten aanzwellen. Jules Gazon, emeritus van de Luikse Universiteit, spreekt van een ‘politiek-administratieve hypertrofie’. Wie zou hem willen tegenspreken?

Sommigen wijzen er ironisch op dat Wallonië de voornaamste klant van Vlaanderen is. Ja, en dan? dat zou ook zo blijven als Vlaanderen een onafhankelijke staat werd. Wat is het probleem?

Anderen beweren dat zonder Wallonië Vlaanderen met moeite zijn pensioenen zou kunnen betalen. Maar ze vergeten aan te stippen dat de uitdoving van de financiële transfers (jaarlijks zowat zeven miljard, minimaal!) eraan komt, en dat deze evolutie zwaar zal wegen op de nu al schrikbarende toestand van de Waalse rekeningen. Heeft Elio Di Rupo niet net nog laten weten dat het budget een gigantisch tekort vertoont?*

Wallonië heeft zeker voldoende capaciteiten om weer de rechte weg in te slaan, er zijn handen en hersenen genoeg. Maar dan moet wel de ondernemingsgeest worden ondersteund door een adequate politiek, en moeten er nodig hervormingen komen die niet stelselmatig afgeremd worden door ‘onhandelbare, egoïstische, onverantwoordelijke en negativistische’ syndicale groepen, zoals destijds professor Perin die kenschetste.

Bondskanselier Gerhard Schröder is er op vier jaar tijd (2002-2005) in geslaagd zijn land weer op de sporen te zetten. Dat voorbeeld mag eens in herinnering worden gebracht. Met slagvaardigheid is alles mogelijk.

Eind jaren zestig zei generaal De Gaulle aan professor Robert Liénard van de Leuvense Universiteit: ‘Een volk kan zich enkel op eigen kracht weer oprichten. Probeer jonge leiders te vinden die het volk de waarheid vertellen, en zij zullen wat er nog van rest mobiliseren. Welteverstaan, als op een dag een representatieve vertegenwoordiging van Wallonië zich officieel tot Frankrijk zou richten, die dag zullen wij van ganser harte een vraag die klaarblijkelijk in alle legitimiteit gesteld wordt gunstig beantwoorden. Eerder is dat niet mogelijk. Het is nochtans mijn overtuiging dat de toekomst van uw drie of vier miljoen Walen alleen kan verzekerd worden als een land als Frankrijk die zorg op zich neemt.’

Lanceren we dus de oproep: ‘Laat ons dringend jonge chefs rekruteren die de Waalse stallen uitmesten, en die met de blik naar de Franse Republiek gewend de post-Belgische toekomst voorbereiden.’

____________

* une situation budgétaire «abyssale».

vertaling Marc Vanfraechem