Economische sancties tegen Rusland schaden Nederlandse economie
De Nederlandse kaas en tulpen zijn verrot, riep Vladimir Zjirinovski vorig jaar oktober in de Doema. We moeten ervoor zorgen dat hier geen Heineken-bier meer binnenkomt!
Aangeboden door de abonnees van Doorbraak
Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.
Ik neem ook een abonnementNederland had er vorig jaar al last van, van Russische sancties. ‘Een importban’ werd het toen nog genoemd. Tientallen demonstranten betoogden voor de Nederlandse ambassade in Moskou. Rusland was boos. Eerst was er Greenpeace die met de Arctic Sunrise, een schip onder Nederlandse vlag, actie voerde tegen Russische olieboringen in de Poolzee. Daarna werd Borodin, een Russische diplomaat, in Den Haag gearresteerd omdat hij zijn kinderen mishandelde. Wist de politie veel dat hij diplomatiek onschendbaar was. En toen werd er ook nog ingebroken in het woonhuis van een ambassademedewerkster. OK, door een zwerver, maar toch.
Aleksej Poesjkov, de voorzitter van de Commissie Buitenland van de Doema, sprak van een Hollandse Ziekte waartegen streng moest worden opgetreden. En opgetreden werd er. Dertien Nederlandse zuivelbedrijven mochten niet meer exporteren. De Russische inspectie had ernstige tekortkomingen geconstateerd. Dit komt door de gebrekkige controle in Nederland op de zuivelsector, lieten de Russen weten. Daardoor zijn de producten onveilig. De arme Russen worden zo Edammer, Goudse, Leerdammer en Maasdammer kaas onthouden. Ook Nederlandse aardappelen, planten, fruit en tulpen werden geboycot. Er zitten regelmatig schadelijk stoffen in, lieten de Russen weten.
Staatssecretaris Sharon Dijksma werd naar Rusland gestuurd. Ze beloofde de kwaliteitscontroles in Nederland te verbeteren. De Russen wachten de maatregelen af. Overigens zitten ook Duitse boeren met 5 tot 6000 ton voor naar Rusland bestemde pootaardappelen in hun maag.
Import – export
Rusland is een belangrijk land. In 2013 verkocht Nederland voor 7 miljard euro aan Rusland en importeerde voor 20 miljard. De invoer bestaat vooral uit olie en aardgas en de export voornamelijk uit machines, vervoersmiddelen, chemische- en landbouwproducten. In 2012 kwam 5,2% van de Nederlandse import uit Rusland en ging 1,6% van de Nederlandse export er naartoe.
Daarnaast is het olieconcern Shell een van de grootste investeerders in Rusland; wordt er voor 800 miljoen euro door de Russen een olieterminal in de Rotterdamse haven gebouwd; zitten Russische banken aan de Goudkust in Amsterdam en wonen er ruim 30.000 Russen in Nederland.
Een economische boycot van Rusland zal Nederland veel geld kosten, schreef de Volkskrant. ‘De spagaat tussen dominee en koopman. Veel exporteurs kijken met gekromde tenen naar de ontwikkelingen.’
Ongeveer een derde van olie en aardgas komt uit Rusland. Dit geldt zowel voor Nederland als voor de Europese Unie als geheel. Binnen de EU is afgesproken dat elk land een olievoorraad moet hebben voor 90 dagen. Voor Nederland komt dit neer op 4 miljoen ton olie.
Wat olie betreft is Nederland de grootse importeur van Russische aardolie. De olie wordt aangevoerd via de Rotterdamse haven. Dit is ook de reden dat de Russen er hun eigen terminal bouwen. Ook de Gasunie, die het Nederlandse aardgas uit de bodem pompt werkt nauw met de Russen samen. Het overgrote deel van olie en aardgas wordt weer geëxporteerd, vooral naar Duitsland. Vijf procent van de invoer is slechts bestemd voor de Nederlandse markt.
Uiteraard zal een sanctie tegen Rusland voor dat land grote gevolgen hebben. De export van aardgas en olie is goed voor ongeveer de helft van hun staatsinkomen. Driekwart van de buitenlandse investeringen in Rusland komen echter van EU-bedrijven. Zo heeft de Koninklijke Shell voor tientallen miljarden euro’s in Rusland geïnvesteerd. Nationalisatie van deze investeringen zou voor Europa een ramp betekenen.
Natuurlijk heeft Amerika al laten weten dat ze bereid is een tekort aan olie en aardgas in Europa die het gevolg zal zijn van sancties tegen Rusland te willen aanvullen. Graag zelfs. Business is business. Duitsland is voor ongeveer de helft van zijn energiebehoefte afhankelijk van de import uit Rusland, een heel interessante markt dus.
Al in 1910 schreef Norman Angell zijn boek The Great Illussion. Hij toonde toen al aan dat landen in de wereld economisch en financieel volledig van elkaar afhankelijk waren en dat het oplossen van conflicten met geweld niets op zou leveren. In 1933 kreeg hij de Nobelprijs voor de Vrede. Hopelijk wordt het boek nog steeds door de huidige regeringsleiders en hun adviseurs bestudeerd.
Een economische sanctie tegen Rusland is een tweezijdig zwaard.
Henk Jurgens
@henkjurgens
Foto © reporters
De Nederlandse publicist Henk Jurgens (1942) is politicoloog (UvA). Hij schrijft regelmatig in Doorbraak over Nederland en de Nederlandse politiek.
Jan Renkema probeert de ‘Nederlander’ is een beperkt aantal pagina’s te doorgronden.
Yukio Mishima wijdde zijn schrijversleven aan het in ere houden van Japanse tradities tegen de amerikanisering van het land in. Hij vond zichzelf daarin mislukt en trok daaruit de uiterste conclusie.