Vandaag 1970: auteur Yukio Mishima pleegt seppuku midden in het Japanse ministerie van Landverdediging

Op 25 november 1970 berooft de Japanse auteur Yukio Mishima zichzelf van het leven in zijn geboortestad Tokio, op de leeftijd van 45. Hij pleegt er seppuku, het traditionele zelfmoordritueel van de samoerai, midden in het Japanse ministerie van Landverdediging. Vanop het balkon spreekt hij eerst de passanten toe. Mishima vindt dat hij niet langer kan leven ‘in een land waar het idee van vaderland alle waarde heeft verloren’.

Hij wordt geboren in Tokio in 1925 als Kimitake Hiraoka. Later schrijft hij onder het pseudoniem Yukio Mishima talrijke romans, toneelstukken, essays en gedichten. Hij wordt drie keer genomineerd voor de Nobelprijs Literatuur. Mishima verzet zich sterk tegen de invloed van de Amerikaanse cultuur in Japan en de daardoor veroorzaakte teloorgang van oude Japanse waarden. Hij vindt dat het ethos en de oude erecode van de samoerai moeten worden hersteld, inclusief die van de eervolle zelfdoding, en besloot het voorbeeld te geven.

Wat haast niemand weet is dat Yukio Mishima bevriend was met de Frans-Vlaamse dichter, schrijver en literatuurcriticus Emmanuel Looten (1908-1974). Hij wijdde zijn werk aan de mystieke viering van Vlaanderen (Horizon absolu, 1957, Liturgies flamandes, 1964) en de verdediging van volksidentiteiten. Als vriend van Mishima schreef hij een gedicht over diens dood dat werd uitgezonden op de Japanse televisie.

Seppuku verwijst naar een geritualiseerde vorm van mannelijke zelfmoord die wijdverspreid was onder de samoeraiklasse in Japan vanaf ongeveer het midden van de 12de eeuw en officieel verboden werd in 1868.

Een man die zijn gezicht had verloren door plichtsverzuim kon de eer van zijn familie herstellen door seppuku. Andere redenen voor seppuku waren straf voor een overtreding van de wet of de zogenaamde oibara waarbij Rōnin (meesterloze samoerai) die hun daimyō (lokale heer in het feodale Japan) hadden verloren, hem volgden tot zijn dood als hij hen daar schriftelijk toestemming voor had gegeven. En de derde grote reden, die van Mishima, was het beëindigen van het leven als men niet meer kon voortleven volgens zijn eigen waarden.

De term hara-kiri van hara ‘buik’, en kiru ‘snijden’ (omgekeerde volgorde van de kanji-tekens) wordt vooral gebruikt in Europa en Amerika. Hij gaat terug tot christelijke missionarissen in Japan, die het gebruikten als een denigrerende term om de traditie van seppuku in diskrediet te brengen.