Een fiere Québecois
Het Québecois heeft zijn charmes
Culture américaine
foto © Marc Vanfraechem
Charles Michel Engels horen praten vraagt wat van een mens. Goed, maar de man is Franstalig en hij is niet alleen, zegt Mathieu Bock-Côté.
Aangeboden door de abonnees van Doorbraak
Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.
Ik neem ook een abonnementLoop maar eens rond in Gent tussen de dozijnen pralinewinkels en restaurants, en zoek één zaak die niet in het Engels zijn waar aanprijst. Maar in Frankrijk is het niet veel beter, merkt de jonge Québecse professor Mathieu Bock-Côté op.
Zijn spreeksnelheid ligt nogal hoog, dus een transcriptie will not be amiss, als u mij de uitdrukking toestaat. ’t Zal niet kwalijk voegen, bedoel ik.
De relatie met het Engels
Mathieu Bock-Côté (MBC): ‘Wat je treft als je Frankrijk binnenkomt, is die neurotische passie voor het Engels. Nu heb ik niets tegen het Engels als de taal van Shakespeare, ik heb niets tegen het Engels als de taal van Boris Johnson, maar ik heb er* …ik vind dat de Fransen, als ze Fransen zijn, voortreffelijke Fransen zijn, maar dat als de Fransen voor Amerikaan spelen, ze mediocre Amerikanen zijn.’
Éric Zemmour (EZ): ‘Ze spreken het Engels dan nog slecht ook.’
MBC: ‘Oh ja, en ik zeg met een knipoog: we zitten hier op CNews en niet op Canal Nouvelles. En dan zegt men “print” in plaats van “papieren versie”. Er is daar* …en je zou een lange lijst kunnen maken van zulke termen, van die “mails” in plaats van “courriels”. Kijk, naar het me voorkomt laat paradoxaal genoeg het Engels – dat men als symbool van de moderniteit beschouwt, een symbool van gehechtheid aan modernisering – en het is gemeen dat ik dat zeg, maar het onthult een provinciaal kantje aan de Franse geest.’
EZ: ‘Precies.’
MBC: ‘Het zit zo: men denkt universeel te worden, modern te worden door lukraak wat Engelse woorden te lenen, en probeert de indruk te geven Amerikaan te zijn zoals iedereen, terwijl men feitelijk alleen zijn mentale onderwerping aan de Engelse taal kenbaar maakt.’
Christine Kelly: ‘Dat is niet het geval bij CNews hé! U hebt CNews aangehaald, het is niet het geval bij CNews.’
EZ: ‘Weet u, Mathieu Bock-Côté…’
MBC: ‘Maar ik hou erg van CNews! maar bij ons zou het Canal Nouvelles heten.’
___________
* Misschien was hij goed op weg om aan te vullen met ‘marre’, ‘…mijn buik vol van’? maar dan vond hij dat toch wat ver gaan.
Le rapport à l’anglais
MBC: Quelque chose frappe lorsqu’on arrive en France, c’est la passion névrotique pour l’anglais. Alors moi j’ai rien contre l’anglais comme langue de Shakespeare, j’ai rien contre l’anglais comme langue de Boris Johnson, mais j’en ai …je trouve que les Français, lorsqu’ils sont Français font de remarquables Français. Mais lorsque les Français font les Américains, ils font de médiocres Américains.
EZ: En plus ils parlent mal l’anglais.
MBC: Oh oui, et là je le dis avec un clin d’œil, nous sommes à CNews, plutôt qu’a Canal Nouvelles. Alors on dit ‘print’ plutôt que ‘la version papier’. Il y a …et là on pourrait faire une longue liste de ces termes, de ces ‘mails’ plutôt que des ‘courriels’. Or, me semble-t-il que l’anglais qui est vu comme un symbole de modernité, un symbole d’adhésion à la modernisation, révèle paradoxalement, et je le dis méchamment, mais une part d’esprit provincial français.
EZ: Exactement.
MBC: C’est-à-dire qu’on croit s’universaliser, on croit se moderniser en empruntant ci et là des mots anglais pour se donner l’impression d’être des Américains comme les autres, alors qu’en fait on révèle simplement le rapport de subordination mentale par rapport à la langue anglaise.
CK: C’est pas le cas de CNews hein, vous avez cité CNews, c’est pas le cas de CNews.
EZ: Vous savez, Mathieu Bock-Côté…
MBC: Mais j’aime beaucoup CNews! mais chez nous ça s’appellerait Canal Nouvelles.
Marc Vanfraechem (1946) werkte voor Klara (VRT-radio); vertaler, blogger http://victacausa.blogspot.com sinds 2003. Hij schrijft het liefst, en dus meestal, artikels met daarin verwerkt vertaalde citaten van oude auteurs, die hem plots heel actueel lijken.
Bestuurlijke nalatigheden die rampen erger maken dan ze hadden moeten zijn… dat soort zaken kwam al voor in de vierde eeuw voor Christus.
Amerikakenners Roan Asselman en David Neyskens bespreken de actualiteit aan de overkant van de oceaan.