Een vergiftigd geschenk voor Theresa May

Theresa May is op maandag 1 oktober jarig. Op dat ogenblik troepen haar Conservatives samen in Birmingham. Dat haar partij de premier een verjaardagscadeau presenteert, dat is niet zeker. Want mevrouw May staat geïsoleerd in haar partij en in de Britse politiek.

‘Jezza’ Corbyn: een linkse Messias

De vriendelijkste woorden die Theresa May de voorbije dagen mocht ontvangen, kwamen van niemand minder dan Jeremy Corbyn. De partijleider van Labour werd door zijn aanhangers weer vereerd als een politieke Messias. Zijn toespraak op woensdag voor de vergaderende socialisten werd voortdurend onderbroken door staande ovaties. Corbyn gooide in zijn rede een levenslijntje uit naar May. ‘Als je bereid bent je brexitplannen aan te passen, dan willen je wel steunen’. Hij grapte daarbij: ‘Zie je wel dat ik de handen naar iedereen reik’. Maar de vriendelijkheid werd gevolgd door een ferme waarschuwing: ‘Als je faalt, ga dan uit de weg en laat Labour het werk afmaken!’ Ondanks de schreeuw in Labour voor een tweede brexitreferendum, piepte Corbyn daar niet over in zijn speech. Hij huldigt immers al een poosje dat voor hem nieuwe verkiezingen hetzelfde betekenen als een nieuw brexitreferendum. En wat ‘Jezza’ Corbyn betreft is ‘Remain’ – d.i. in de EU blijven – geen optie. Ondanks de verlangens van verschillende topfiguren in Labour.

Theresa May en haar Salzburgtrauma

Reporters

De cultstatus van Chuck Norris.

De voorzitter van ’s lands belangrijkste oppositiepartij lonkt volop naar het premierschap. En die mogelijkheid is realistisch. De Europese Unie beseft dit ook. Op donderdag al zat Corbyn in Brussel aan tafel EU-onderhandelaar Michel Barnier. Op zijn minst wekt dit de indruk dat Labour invloed heeft op het verloop van de onderhandelingen. Dit gesprek moet premier May pijn doen. Zeker na het ‘Salzburgtrauma’. Zij had gehoopt dat op de EU-top in Salzburg de andere regeringsleiders een beetje interesse zouden veinzen voor haar brexitplannen. Maar ze keerde vernederd thuis terug nadat zowel de Franse president Emmanuel Macron als de EU-president Donald Tusk haar voorstellen genadeloos neersabelden. Ook de eigen partij is niet te spreken over het zogenoemde ‘Chequers’-plan. ‘May heeft ons verraden’, roept men in de partijlokalen. Gelukkig zijn de partijleden nog bozer op de EU voor de manier waarop ze ‘our Prime Minister’ behandelden.

‘Chuck Chequers’ to the rescue!

Hoe moet ze nu haar achterban ervan overtuigen dat ze wel een deal rond krijgt? Ze hield kort na de Salzburgbijeenkomst een toespraak met als dreiging ‘no deal is better than a bad deal’. Maar de ‘no deal’-optie van May wordt door de EU niet ernstig genomen. De ferme speech kocht haar vooral tijd bij de achterban. Ze kan zich in Birmingham tonen als de leider die terugvecht De partijconferentie van de Tory’s wordt dus niet meteen een feestje voor Theresa May. Binnen haar regeringskabinet voeren verschillende ministers de druk op om het ‘Chequers Plan’ te lozen. ‘Chuck Chequers’ heeft bij de meeste overtuigde brexiteers ongeveer dezelfde cultstatus als actieheld Chuck Norris. Oud-minister Boris Johnson neemt daarin het voortouw.

Voorpagina van The Daily Telegraph (28.09.18)

Op de voorpagina van het dagblad The Daily Telegraph– ook wel spottend ‘The Torygraph’ genoemd – domineerde vrijdag de hoogblonde Johnson met de kop: ‘My plan for a better Brexit’. De politicus beweert niet te azen op de topjob in Downing Street, maar als dit geen gooi naar het leiderschap is, dan leeft Jean Claude Juncker als een zuinige asceet. ‘Brexit toont het goede beoordelingsvermogen van de Britten’, schrijft Boris Johnson in zijn vlotte pamfletstijl. ‘De regering heeft zich te veel laten opjagen door “Project Fear”’. Dus: ‘Chuck Chequers’ en ‘grijp deze kans om het beter te doen’.

‘Oh Canada!’

Wat is het alternatief dat Johnson en zijn aanhangers aan de vooravond van het partijcongres voorstellen? Ze noemen het zelf een ‘SuperCanada Free Trade’-deal.  ‘Chequers’ maakt van het VK een vazalstaat van de EU: ‘We kunnen half in de EU en er half uit staan’. Over het ontwarren van de Ierse knoop klinkt het: ‘De Ierse grens zal er anders uitzien dan andere grenzen in de wereld. Dat is gezien zijn geschiedenis en al zijn gevoeligheden onvermijdelijk.’ De grens tussen de Ierse Republiek en het VK moet vooral ‘moeiteloos’ verlopen, aldus een optimistische Boris Johnson. Dat daarbij het al bereikte akkoord tussen de EU en het VK op 8 december 2017 naar de vuilnishoop vliegt wordt ‘een moeilijke stap’ genoemd.

Theresa May heeft geen oren naar de Canada-plannen van haar partijgenoten. Ze vindt het nog slechter dan een ‘no deal’. Echter, vele partijleden dansen op de tonen van de Canada-lofzang – hoe realistisch of onrealistisch die ook is – en wil Theresa May overleven, dan danst ze beter mee. In haar gekende stijl. Houterig, onwennig, maar ook koppig. Een dag na haar 62ste verjaardag spreekt Boris Johnson de partijleden toe op de conferentie. Het is voor de premier een vergiftigd geschenk.

Het boek ‘Stiff Upper Lips. Waarom de Engelsen zó Engels zijn’ is door de VRT genomineerd voor de LangZullenWeLezen-trofee.