JavaScript is required for this website to work.
Media

Eigen Facts Eerst!

Jan Van de Casteele1/2/2017Leestijd 5 minuten

Populaire Francken: schone schijn of meer?

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Vergelijk de peilingen met de verkiezingen. De onderzoeksbureaus zitten er niet te vaak naast. De poppoll van VTM en Het Laatste Nieuws was voor andere media nauwelijks een vermelding waard. Francken zal er het zijne van denken.

Hij was nog maar pas staatssecretaris en kondigde aan dat hij in 2015 voor duizend extra uitwijzingen van illegalen en wetsovertredende asielzoekers zou zorgen. De meeste Vlamingen wilden dat met hem. Het was toen al duidelijk dat hij snel de populairste zou worden. Kordaat, maar realistisch. Of is hij “schone schijn”, zoals Gerolf Annemans eind januari zei in De Zondag?

De ‘zwartmakerij’ van Laurette Onkelinx eind 2014 griefde de Vlamingen. Franckens aanwezigheid op het verjaardagsfeest van Bob Maes, de ex-leider van de Vlaamse Militanten Orde (VMO), wat oude Facebook-posts over de economische meerwaarde van de migratie, een verband leggen tussen homohaat en ‘kutmarokkaantjes’ volstonden voor de etiketten ‘zwarte’, ‘nazi-collaborateur’, ‘racist en homofoob’.

Dat Francken zich toen in de Kamer verontschuldigde verbaasde, want in Vlaanderen pikt men die linkse en francofone wijsneuzen niet. Overigens vond De Wever toen dat dit niet hoefde. Maar het gebeurde en de regering Michel kon van start gaan.

Yves Desmet (De Morgen) – uitvinder van de ‘kutmarokkaantjes’* – betreurde dat Dewael de N-VA’ers spaarde. “Krediet opgebruikt”, kopte Brinckman in De Standaard. Filip Rogiers schreef in Knack over “de collaboratie vergoelijkende ministers Francken en Jambon”. Ook Van Impe in Het Nieuwsblad riep om excuses. Geen toeval: het gaat om vier journalisten uit hetzelfde nest.

Alleen de volkskrant Het Laatste Nieuws sprak een andere taal. “In de zaak-Francken gedraagt Onkelinx, ooit getrouwd met een Belgische Marokkaan die in drugs deed, zich als een viswijf, zij die de Vlamingen ooit als zwammen heeft omschreven, als schimmel op de binnenmuren van het Belgische huis”, schreef Jan Segers. En wat betreft de economische meerwaarde van ingeweken Marokkanen en Algerijnen: “De cijfers geven Francken geen ongelijk, helaas”.

Linkse opiniemakers roken bloed, maar werden door de N-VA gedribbeld. De afrekening zou wel volgen. Die is er vandaag. Francken is de populairste politicus van Vlaanderen. Mooi voor hem, al houdt hij best het hoofd koel, want populariteit is vergankelijk.

Compromissenpijn

Kijken we even tien jaar achteruit, naar een peiling van juni 2007 van VTM en De Morgen, net voor de federale verkiezingen van toen? Let vooral op de namen die volgen. In de poppoll vergrootte Yves Leterme zijn voorsprong op Guy Verhofstadt als populairste politicus in Vlaanderen. Johan Vande Lanotte wipte toen over Filip Dewinter naar de derde plaats. Freya Van den Bossche sloot de top-5 af. Dan volgden Steve Stevaert, Inge Vervotte, Patrick Janssens, Frank Vandenbroucke en Jean-Marie Dedecker. Inderdaad, de vergankelijkheid der dingen. Het kartel CD&V-N-VA, toen nog hond en staart, won de verkiezingen.

2012, vijf jaar geleden. De N-VA had in de Vlaamse verkiezingen van 2009 (13,1 procent) en in de federale van 2010 (28,4 procent) al wat sprongen vooruit gemaakt. In de daaropvolgende peilingen haalden De Wever en co scores van 35 tot bijna 40 procent.

Ook deze informatie drong niet door in progressieve kringen. De traditionele partijen, die ook toen de signalen van de Vlaamse burger straal negeerden, verhuisden in de polls naar een lagere afdeling (10 tot 15 procent). Daar kwamen ze ook terecht. Tot vandaag.

Een jaar later, in de voorzomer van 2014, maakte de kiezer met een paukenslag van de N-VA met voorsprong de grootste partij. De huidige coalitie met de N-VA kwam er in het najaar, Francken werd staatssecretaris. De sfeer werd nog grimmiger. De federale verkiezingen van 2014 waren andermaal een succes voor de N-VA (32,4 procent)

Poppolls

In de poppolls klom Maggie De Block, tot einde 2014 verantwoordelijk voor Asiel en Migratie, steevast hoger. Tweede in het voorjaar van 2014, eerste in 2015. Theo Francken, gefixeerd op die thema’s, vond dat over haar beleid “te positief” werd gecommuniceerd. Voor links werden beiden een boksbal.

Even nalezen wat in Humo bijvoorbeeld (30 december 2014) de schrijvers Rachida Lamrabet, Fikry El Azzouzi lieten noteren:

Lamrabet: “’t Is een waardige opvolger voor Maggie De Block, die de populairste politicus van Vlaanderen geworden is dankzij haar harde maatregelen tegen migranten en asielzoekers… Haar rood gestifte glimlach verbergt haar onmenselijkheid.”

El Azzouzi: “Ik denk dat Francken een racist is… En De Block is een heel harde en koude vrouw… de gewone man herkent zich in wat niet perfect is en is dus gecharmeerd door de zwaarlijvigheid van Maggie.”

Andermaal leek progressief Vlaanderen wel op z’n kop gevallen.

2015

In de poppolls van 2015 werd andermaal duidelijk wat de Vlaamse burger ervan dacht. De Block werd de prima donna van de vaderlandse politiek, maar Francken rukte op, zelfs in Wallonië. In de poll van VTM en Het Laatste Nieuws sprong hij van de 18de naar de 5de plaats. Feest in Lubbeek.

Nog een jaar later, in april 2016 (poll RTBF en La Libre), na de aanslagen in Brussel, werden de luitenanten van De Wever nog maar eens populairder. Jambon (6de) hield stand, Francken klom naar de 4de plek. De eerste tekenen van slijtage bij De Block waren duidelijk.

In de jongste peiling van RTBf en La Libre (december 2015) pikte Kris Peeters al even de eerste plaats af van Maggie De Block, die onder meer in de gezondheidssector toch felle kritiek kreeg. Jambon en Francken deelden de vijfde plek.

Vorige maandag (peiling VTM, Het Laatste Nieuws) kwam dan de greep naar de macht. Francken onttroonde De Block. 61 procent van de Vlamingen wil dat hij de komende maanden een belangrijke rol speelt. Nu nog even wachten of die andere grote peiling later dit voorjaar (VRT, De Standaard) dat straks bevestigt.

Facts

Goed nieuws voor Francken zelf en voor andere partijtoppers. Kijken we even mee, over de schouders van Francken, dan zien we De Wever weer op de tweede, Jambon op de vijfde, Weyts op de negende plaats. De trofeeën van De Block werden destijds breed uitgestald. Die voor Francken was geen “nieuws” voor de VRT, De Standaard of De Morgen… Een beetje miserabel toch, die journalistiek van eigen facts eerst.

De partij zou, als er vandaag verkiezingen waren, nog altijd 27,4 procent halen, zoals in alle peilingen sinds de verkiezingen. Een vijftal procent kiezers waren einde 2014 al rechtsaf vertrokken, vooral richting Vlaams Belang. Ook een permanente status-quo is nieuws. Frustrerend misschien voor de tegenstanders, maar nieuws. Maar links, het ploegt dapper voort. Benieuwd of die progressieve media bij hun eigen peiling – in maart allicht – misschien wel hetzelfde vaststellen.

En ook dat viel weinig analisten op: de top-tien van de poppoll is op De Block en Michel na volledig gevuld met politici van het vroegere Vlaams Kartel. Geen nieuws?

Dan maar over naar de analyse van Het Laatste Nieuws en De Tijd: Francken scoorde met degelijk crisismanagement tijdens de asielcrisis van 2015, met zijn verzet tegen de uitreiking van een visum aan een Syrisch gezin in Aleppo (liefst 62 procent van de Vlamingen vindt dat Francken gelijk heeft, amper 14 procent vond van niet), ook met zijn snelle en degelijke communicatie via sociale media en Twitter, en met zijn kritiek op de “te opiniërende klassieke media”. Een en ander leverde hem op Facebook meteen 7.000 extra volgers op.

Humo

Het moet frustrerend zijn voor links dat zelfs op eigen territorium de voetafdruk van Francken onmiskenbaar is. Ook de lezers van Humo, toch een blad met een links publiek, verkozen hem tot populairstepoliticus. De Wever slaagde daar nooit in. Raf Liekens had het in Humo even over “de kroonprins van de N-VA”. Dat is blijkbaar nog niet voor meteen, want hij amuseert zich als burgemeester van Lubbeek en als staatssecretaris.

Een beetje verrassend dat Francken Humo niet meteen tegensprak toen het blad verwees naar de “dalende trend” van zijn partij in de peilingen. Die mannen moeten daar eens de vijftien jongste peilingen onder de loep nemen. Veel “daling” valt daar sinds 2,5 jaar niet te bespeuren.

Ook zijn steekkaartje voor antwoord op de onvermijdelijke vraag over “communautaire thema’s in een vriesvak” zat ver: “Vraagt u dat maar aan onze partijvoorzitter”, schoof hij de vraag door naar De Wever. Mijn ding is “asiel en migratie”.

En nog iets: de populairste politici in huis hebben, dat valt mee, maar is geen garantie op succes in de stembus. In 2007 werden veel toppers afgetroefd, in 2014 stond De Blocks succes haaks op het resultaat van haar partij. In provinciale kieskringen worden immers rare sprongen gemaakt.

De vraag is of de N-VA de komende paar jaar met dat succes al dan niet verder soloslim zal spelen. Annemans, die Francken en de N-VA te soft vindt, wees in De Zondag op de tere plek: “Als De Wever in het stadhuis wil blijven zitten, zal hij toch eens moeten nadenken. Hij heeft amper twee zetels op overschot. Zonder ons is het voorbij voor hem in 2018.”

Voorlopig ligt Francken – “schone schijn” voor Annemans – daar niet echt wakker van. Zijn recente tweets en interviews raken telkens weer de kaak van links Vlaanderen: “Naast het socio-economische debat zal het de komende jaren vooral gaan over ‘wie wij zijn als gemeenschap’. Dat wordt dé inzet van de verkiezingen in Frankrijk, Nederland en Duitsland. De partij die daarop de juiste antwoorden formuleert en de juiste toon hanteert, zal het halen.” Identiteit? Links kan nog maar eens steigeren.

_____________

* Die term had hij opgepikt in Nederland, waar hij al wat versleten was geraakt. De term werd in 2002 gelanceerd door voormalig Amsterdams wethouder Rob Oudkerk (PVDA). (nvdr)

Foto © Reporters

Categorieën

Jan Van de Casteele is historicus. Hij was journalist bij Het Nieuwsblad (1989-1999), werd stafmedewerker van de VVB (vanaf 1999) en hoofdredacteur van Doorbraak van 2003 tot 2012. Sindsdien is hij zelfstandig journalist.

Commentaren en reacties