Gehate glyfosaat komt niet van de landbouw

Eind juli schrokken voor- en tegenstanders van onkruidverdelgers zich een hoedje. In het wetenschappelijke tijdschrift Water Research verscheen een onderzoek dat bewees dat de glyfosaat-vervuiling in de Europese rivieren niet afkomstig is van onkruidverdelgers, maar wel van stedelijk afvalwater, en met name van was- en schoonmaakproducten.

De Duitse onderzoekers stelden het hele jaar door concentraties vast die niets te maken kunnen hebben met het seizoensgebonden gebruik van onkruidverdelgers op basis van glyfosaat. Los overigens van het feit dat het om zogeheten micropolluenten gaat, over zeer kleine concentraties dus.

De veronderstelling van de milieubeweging was dat het glyfosaat via regen op bespoten akkers in de rivieren kwam. Maar bijvoorbeeld in dunbevolkte landbouwstreken in Frankrijk dook dat weggespoeld glyfosaat niet op…

Milieuactivisten

De conclusies van de Duitse onderzoekers waren voor velen een schok. Ze wijken immers ontzettend af van de cijfers van de milieuactivisten. Vooral de Brusselse NGO Pesticide Action Network Europe (PAN Europe) verspreidt al jaren catastrofale cijfers over glyfosaat en de vermeende gevolgen voor het grondwater.

Eén van de veertien activisten op de loonlijst van die NGO is de vanuit de UA onbezoldigde biologe Kristine De Schamphelaere, die vaak door de Bond beter leefmilieu opgevoerd wordt als landbouwexpert. De NGO zit overigens in een netwerk van NGO’s. Die NGO’s worden door de Europese Commissie gesubsidieerd en wegen op het beleid. PAN Europe kreeg in 2022 van de Commissie 5,6 miljoen euro subsidies. Twee derden van hun budget komt van EU-subsidies.

Schadelijk?

Hoewel PAN Europe onbekend is bij het grote publiek, is het een belangrijke speler. Onder andere door de zogenaamde lawfare, waarbij NGO’s almaar vaker procederen. PAN Europe heeft al verscheidene zaken gewonnen. Onder meer over… glyfosaat. Omdat het Europees voedselagentschap (EFSA) de ‘risico’s van glyfosaat niet zou willen onderzoeken’. EFSA meldde meermaals dat geen enkel wetenschappelijk onderzoek de toxiciteit bewijst. Glyfosaat blijkt immers niet kankerverwekkend en zou evenmin de ziekte van Parkinson veroorzaken. Maar de milieubeweging met PAN Europe op kop blijft dat beweren en beroept zich daarbij op het voorzorgsprincipe: het is evenmin bewezen dat glyfosaat niét schadelijk is…

De publicatie in Water Research lijkt dan ook een serieuze tegenslag voor het anti-glyfosaatkamp. Maar het is zeer de vraag of dat ook maar enige invloed zal hebben op de manier van actievoeren. Eind juli werd (ook via sociale media) een persbericht uitgestuurd waarin de Europese Commissie werd beschuldigd ‘onwetenschappelijke informatie’ te verspreiden over pesticiden.

Radicaliseren

Eerder is gebleken dat de NGO’s inzake insecticiden en onkruidverdelgers aan het radicaliseren zijn. Allicht ook omdat zowel de Europese Commissie als het Europees Parlement de plannen voor een nog drastischer reductie van pesticiden hebben opgeborgen. Hoofdzakelijk omdat onkruid en vooral insecten de oogsten in de EU almaar meer negatief beïnvloeden.

Eigenlijk is het goed nieuws hoe nu is vastgesteld dat de glyfosaatresidu’s in de rivieren afkomstig zijn van zeepsop en niet van onkruidverdelgers. Helaas past dat niet in het verdienmodel van de NGO’s…