Het ABC van de 21ste-eeuwse optimist

In deze moeilijke tijden geven vele burgers zich over aan negatieve gedachten die erg besmettelijk blijken. Om de broeihaarden van deze pandemie te bestrijden gaf de Europese Commissie, directie Vrije Woord, de opdracht aan de Belgische Optimistische Unie om verkeerd begrepen concepten toe te lichten. Vandaag deel 8 van het ‘ABC van de 21ste-eeuwse optimist’.

P: Pers

Zonder vrije pers en media geen democratie. De media vandaag zijn wat het forum en sprekershoeken waren voor de Romeinse republiek. Nog niet zo heel lang geleden was het slecht gesteld met de media. Ze waren broeihaarden van vooroordelen en fake news. Verzuiling heette dat. In de praktijk kwam het erop neer dat er tal van kranten van de linker- en rechteroever vaak erg bekrompen, soms rechtuit reactionaire meningen verspreidden. Gelukkig zijn de tijden nu veel meer open dan toen. De zuilen zijn verdampt, de media opgebroken. Journalisten van voormalige linkse kranten werken nu samen met ietsje minder linkse journalisten.

In redacties wordt er over thema’s zoals de brexit of de Amerikaanse presidentsverkiezingen zorgvuldig gewikt en gewogen. Een leger van ombudsvrouwen en waakhonden kijkt toe op de correctheid van de pers en de sociale media. Het zaaien van onrust, vooroordelen wordt niet meer getolereerd. Nieuwe democratische tijden vergen nieuwe, democratische en diverse mediastemmen. Hand in hand, voor dezelfde krant. Diversiteit is de norm geworden.

In de duistere tijden was er slechts één progressieve krant genaamd De Morgen en daarnaast de andere gazetten. Vandaag worden bijna alle redacties van alle kranten bemand door ex-journalisten van De Morgen. Je kan maar beter een eigen mening hebben en daarom kan je in de 21ste eeuw De Morgen overal lezen: in De Standaard, in de Gazet van Antwerpen en af en toe zelfs in De Morgen zelf…!

Q: Quality time

De verkwikkende periode tussen zeven uur en tien uur ’s avonds. Wanneer je heerlijk uitgeteld na een dagtaak van staren naar een computerscherm in naar desinfecterende spray ruikende kantoorlandschappen op de zetel ligt met een hoofdtelefoon, starend naar een kleiner schermpje met Tinderberichtjes terwijl een paar meter verderop je dochtertje op haar computer dapper onverdraagzame nazi’s afknalt en je lieve vrouw op bed naar een schermpje staart en wacht op berichtjes van haar Tinderdate.

R: Rechts

Democratie is een mooi ding. Oké, het is niet ideaal, maar of het Chinese systeem beter is, blijft betwijfelbaar. In theorie is het prachtig dat het volk de koers uitzet. Zo hoort het in een echte polis. Maar zelfs de oude Grieken wisten het al: er lopen veel idioten en dommeriken rond. Wat als die, opgejut door fakenews en frustratie, de overhand beginnen te krijgen? Het begon al met de opkomst van extreemrechts in een vorige eeuw. Gelukkig ging het toen nog maar over een beperkt aantal verzuurde zakken.

In deze eeuw lijkt alles nog veel erger te worden. In onze democratie vindt een heuse verrechtsing plaats. Omwille van redenen die niet altijd heel duidelijk zijn en die zelfs al onze wijze journalisten niet lijken te kunnen duiden, stemmen steeds meer mensen op rechts. Is het stemmen op conservatieven wel conform het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens? (Unia onderzoekt dit naarstig)

Het zal wel iets met de globalisering te maken hebben. Niet iedereen is creatief genoeg om de kansen te zien, laat staan te grijpen. Maar om dan op rechtse partijen te stemmen…? Na alles wat de democratie voor hen heeft gedaan?  Begrijpt iemand als Bart De Wever wel iets van de geschiedenis na pakweg de val van Rome? België twee democratieën? Alsof de Belgen niet beide politieke pollekes mogen kussen. De meeste landen zouden al blij zijn met een halve democratie!

Om onze democratie te redden wordt er langs alle kanten gestreden tegen de verrechtsing. Onrust zaaiende boodschappen worden geïdentificeerd en geneutraliseerd. Echte democratische en heel diverse stemmen worden naar voren geschoven in de media en onderwijs in de strijd tegen de verrechtsing. Hopelijk volstaat dat vaccin om deze infectie te onderdrukken van het conservatieve op zichzelf terugplooien. Anders zullen, ook al gezien de uitdagingen van de klimaatverandering en de ecologische en economische transitie, andere maatregelen nodig zijn (zie onder  Z: ‘zinvol geweld’). Ook de democratie is een systeem in transitie.

Deel 7 leest u hier.

Deel 6 leest u hier.

Deel 5 leest u hier.

Deel 4 leest u hier.

Deel 3 leest u hier.

Deel 2 leest u hier.

Deel 1 leest u hier.