Het euthanasieproces: kan het wat zachter jongens?

Over de zaak-Tine Nys heeft ondertussen zowat iedereen een mening: euthanasie die werd uitgevoerd (klungelig, amateuristisch en tactloos, zo wordt getuigd) op een vrouw die er psychisch erg aan toe was en aan het borderlinesyndroom leed. Haar leven is niet op rozen verlopen en sukkelde van de ene behandeling in de andere. De ouders en twee zussen betwisten evenwel dat Tine echt toe was aan euthanasie. Ze stellen dat er slordig met de procedure werd omgesprongen, en daagden de drie betrokken artsen voor de rechter.

Van horen zeggen

Het is een enorm kiese zaak, die in eerste aanleg geseponeerd werd, maar in beroep op het Gentse Assisenhof belandde. Er zijn duidelijk fouten gemaakt in de administratieve afhandeling, het papierwerk dus, er is het geklungel van de uitvoerende arts. Maar waar het proces echt om draait is de vraag of Tine nog een levensperspectief had, en echt wilde sterven. Bij fysiek terminale patiënten is dat tamelijk simpel uit te maken, bij mensen die psychisch lijden ligt het ingewikkelder.

Reporters

Walter Van Steenbrugge

Deze assisenzaak is, voor hij al begonnen was, onvermijdelijk ontaard tot een theaterstuk waarin steradvocaten zoals Jef Vermassen, Fernand Keuleneer, Joris Van Cauter en Walter Van Steenbrugge alle registers mogen opentrekken. Ook al heeft de rechter een mediaverbod opgelegd aan de advocaten: hoe meer ruchtbaarheid deze zaak krijgt voor de pleiters, hoe beter voor hun business en hun boîte.

Meteen wordt er vanwege de pleiters een levensbeschouwelijk luik aan gekoppeld dat groteske afmetingen krijgt. Dit proces zou met name kaderen in een offensief van de katholieke Kerk tegen de rechtstaat en zijn liberale wetten. Walter Van Steenbrugge wilde dan ook alle katholieke juryleden (hoe ze dat weten is nog een andere vraag) wraken, en gewaagt van een ‘politiek-religieus proces’. Zijn argument? ‘Onze cliënt heeft van een bevriende arts gehoord dat Stockman aan de basis ligt van de ommezwaai bij het openbaar ministerie, zeven jaar na de feiten’, aldus Van Steenbrugge.

René Stockman, de overste van de Broeders van Liefde, is een criticus van de bestaande euthanasiewet en stelt dat mensen die zwaar psychisch lijden recht hebben op hulp, veeleer dan een spuitje. Meteen voldoende voor Van Steenbrugge, die het via-via en van horen zeggen weet: pater Stockman is de kwade geest achter dit proces. En passant wordt ook de onpartijdigheid van de rechter zelf in twijfel getrokken.

Logebroeders

Reporters©Danny Gys

Etienne Vermeersch

Dan heb je de professionele moralisten, de vaste opiniemakers die luidkeels in de coulissen hun mening te kennen geven en ook publiciteit ruiken. En dat zijn vooral de ‘progressieve’ ethici die zich, godbetert, al opmaken voor een nieuwe oorlog tussen gelovigen en vrijzinnigen. Ook zij grijpen deze zaak aan om hun eigen soortelijk gewicht te verhogen. Iedereen heeft natuurlijk recht op een mening, maar het lijkt alsof de vrijzinnige lobby met bijbehorende experts uit hun winterslaap zijn gekropen om de paapse machtsgreep aan te klagen. We zijn in Vlaanderen, 2020.

Het voorlopig dieptepunt van deze moralistenprofilering was het opiniestuk van professor Johan Braeckman en Dirk Verhofstadt in De Morgen, 17 januari. Beide heren-logebroeders verdedigen uiteraard de betrokken artsen, inclusief de klungelaar die het spuitje gaf, en stellen zich in de plaats van de net één jaar geleden overleden patroonheilige van de Vlaamse vrijzinnigheid, prof. Etienne Vermeersch: ‘Wij twijfelen er niet aan dat Vermeersch in deze kwestie de beschuldigden zou steunen.’ Meteen zou de aanval op diens ‘levenswerk’ zijn ingezet en is het alle hens aan dek om Vlaanderen te behoeden voor een nieuwe kazuiveldictatuur.

Ja, kijk, een overleden filosoof als spook oproepen om je eigen gelijk te halen en daarmee uit te pakken in de media, dat vind ik de wansmaak voorbij. We hebben sinds 2002 een euthanasiewet, een van de meest ‘liberale’ ter wereld, maar die wet staat helemaal niet ter discussie. En zo ja, dient dat in het parlement te gebeuren, niet in een gerechtsgebouw. Wel zijn er regels en procedures die moeten gevolgd worden, en daar gaat dit proces over.

Kunnen we voor de rest het woord ‘sereniteit’ eens terug boven halen, Johan en Dirk, en de toon wat temperen, alvorens deze zaak echt een politiek-religieus showproces wordt? Of is dat de bedoeling? ‘Tine keert zich om in haar graf’, roept meester Vermassen. Ik vrees ervoor, inderdaad.