JavaScript is required for this website to work.
post

Het is allemaal ketchup!

De waarheid is inderdaad het eerste oorlogsslachtoffer

ColumnJohan Sanctorum17/5/2018Leestijd 4 minuten

foto © Reporter

De ‘Pallywood’-these, dat Gaza een filmfabriek zou zijn voor de Palestijnse propaganda, is vermoedelijk een door Israël gelanceerde hoax, en illustreert hoe ver het gezond verstand weg is van dit conflict.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Op mijn Facebookpagina en blog postte ik eergisteren een korte reflectie over het geweld dat zich de voorbije dagen afspeelde aan de grens tussen Gaza en Israël, waar ondertussen zo’n 55 Palestijnse burgers het leven lieten en meer dan 2400 zware schotwonden opliepen. Voor mij houdt de these dat Israël hiermee aan wettige zelfverdediging doet, geen steek. Hamas is geen partij voor dit zwaar bewapende leger, en Palestijnse snotneuzen die met stenen gooien nog veel minder. De Israëlische strategie, voluit gesteund door Donald Trump, bestaat erin om zoveel mogelijk Palestijnse kamikazedaden uit te lokken, waardoor het leger gewapend kan optreden en ongewapende burgers kan liquideren. ‘Toch allemaal terroristen’, aldus Simona Frankel, de Israëlische ambassadrice in België. En effectief: wij schieten hier bij ons ook terroristen-in-actie dood, waarom zouden de Israëli’s dat niet mogen. Dat een acht maanden oude baby moeilijk aldus kan gekwalificeerd worden, deert niet: een dag later nuanceerde Frankel haar uitlating en zei dat al die burgers door Hamas naar de grens waren gestuurd, en dus bij uitbreiding onder de categorie ’terreur’ vielen. Probleem opgelost.

Het illustreert maar hoe dit conflict verder verzandt in sofistische retoriek en een regelrechte perceptie-oorlog. Bij mijn post hoorde ook een foto van een gewond kind dat bloed langs de mond verloor. Kort daarop verschenen reacties waarin het woord ketchup werd gebruikt: het zou allemaal geënsceneerd zijn, dat kind speelt komedie of is verdoofd, en er is een grimeur aan te pas gekomen, allemaal met de bedoeling om fakebeelden de wereld in te sturen en zo de internationale gemeenschap op het verkeerde been te zetten.

Kenner en Israël-propagandist Wim Van Rooy heeft aan dit Pallywood-fenomeen (het Palestijnse Hollywood dus) onlangs een uitvoerig Doorbraak-artikel gewijd, in zijn gekende barokke stijl. Met veel zwier worden personen met een onwelvallige mening gediaboliseerd (o.m. de ‘kleptocraat’ Abbas), de ziekelijk-leugenachtige Arabische geest ontleed, en nog eens het alom verbreide Europese antisemitisme naar boven gehaald. Maar op het internet vind ik evenveel artikels die in even barokke stijl en met evenveel argumenten de complottheorie genaamd Pallywood bestrijden. Wie moeten we geloven? Afgezien van het feit dat zo’n demonstratie, waar de verzamelde wereldpers vertoeft, zich moeilijk leent tot cinematrucs en Spielberg-achtige montages, is er nog een andere reden waarom ik niet in de permanente ketchup-these geloof: de Palestijnen zijn er gewoon niet uitgekookt genoeg voor, Van Rooy overschat hen echt.

Cognitieve dissonantie

Dat brengt ons aan de andere zijde van het conflict: Israël en de publieke opinie in dat land, een zelfverklaarde oase van hoogstaande moraliteit in een verdorven islamitische woestijn. Volgens het zionistische wereldbeeld is het Jodendom door God uitverkoren en is Israël de plek waar deze utopie concreet wordt. Een niet geringe uitzonderingspositie.

Israël is een democratie en er bestaat een min of meer vrije pers, waar ook die foto’s van gewonde Palestijnse kinderen circuleren. Probleem: ongewapende burgers liquideren, valt niet te rijmen met de morele standaarden die het zionisme zich oplegt. Bovendien wordt Israël ook internationaal telkens weer geconfronteerd met zijn eigen claim op morele superioriteit. Hoe gaat de modale Israëli om met die paradox tussen het hallucinante beeld en het geloof in eigen culturele meerwaarde? Door het beeld van het dode kind te herinterpreteren. In de psychologie spreekt men van cognitieve dissonantie: als er een conflict ontstaat tussen een beeld van de realiteit en ons wereldbeeld, zullen wij eerder het eerste aanpassen dan het tweede. Via interpretaties, ontkenning, tot en met complottheorieën.

Het kind was daar dus ofwel opzettelijk geplaatst door terroristen, of het was een trucage (Pallywood), of het gevolg van een ‘dramatisch misverstand’. In dat laatste geval volgt een kort onderzoek en wordt de zaak geklasseerd. In alle drie de gevallen gaan de staat Israël en het leger moreel vrijuit. Een geijkt procédé waarvoor blijkbaar vaste scenario’s bestaan.

En effectief, de bronnen rond de Pallywood-these situeren zich in en rond het Israëlische ministerie van defensie, sijpelen van daaruit de media binnen en bepalen zo de pensée unique: zo goed als elke Israëli gelooft dat dit fakebeelden zijn en dat er vals bloed vloeit. De straffeloosheid die uit die ontkenning volgt, moedigt militairen op het veld nog meer aan om al eens een rond wandelende Palestijn als schietschijf te gebruiken, en zo ontstaat een fatale spiraal van ‘misverstanden’, gemanipuleerde onderzoeken, en nieuw geweld. Ik beweer daarbij zelfs niet dat de Palestijnen zich nooit schuldig maken aan manipulatie, vervalsing en/of verfraaiing van hun eigen imago ten aanzien van de zogenaamde internationale gemeenschap. Maar het idee dat het hier om een ‘industrie’ gaat, is zelf een denkbeeld dat alleen maar kan ontspruiten aan een propagandamachine, die trouwens ook de invloedrijke zionistische lobby in de VS van eten en drinken voorziet.

Met Gods hulp

De term ‘Pallywood’ is ontstaan in het jaar 2000, naar aanleiding van de fameuze Mohammed al-Dura-affaire: een iconisch filmpje dat via France-2 de wereld rond ging, waarop we zien dat een twaalfjarig Palestijns jongetje (al-Dura) bescherming zoekt in de armen van zijn vader tegen de kogelregen van het Israëlische leger en uiteindelijk sterft. De Israëlische regering bekende eerst schuld, maar maakte dan een bocht en nam twee ‘experten’ onder de arm, Nahum Shahaf and Joseph Doriel, om het incident te ‘onderzoeken’. Beide heren stonden toen al gekend als complottheoretici en handelaars in framing, die zelfs op de Israëlische gerechtshoven niet altijd even ernstig werden genomen. Het is in de rapporten van Shahaf en Doriel dat de complottheorie vorm kreeg en dat werd bewezen wat moest bewezen worden: heel de fusiljade was een media-hoax. Een visie die school heeft gemaakt.

Het is best mogelijk dat, ironisch genoeg, deze fantaisistische witwastheorie de Palestijnen heeft geïnspireerd om ook wel eens echt de media in het ootje te nemen. Quod erat demonstrandum. Vanaf nu heeft elk bloedend kind te veel ketchup aan zijn smoeltje en is Gaza een filmfabriek. Het gezegde dat de waarheid het eerste oorlogsslachtoffer is, moet aangevuld worden met het besluit dat de leugen nieuwe waarheden creëert, alternative truths. Er staat nu geen maat meer op de verdwazing. Nu de Ronde van Italië in Jeruzalem is gestart en het niet bepaald orthodox ogende gedrocht Netta het Eurovisiesongfestival heeft gewonnen (met felicitaties van Benjamin Netanyahu), mag niets ons nog verbazen. De enige zinnige these, dat er plaats op deze wereld moet zijn voor Joden én Palestijnen, lijkt wel compleet te verzuipen in het welles-nietes-geharrewar en een hilarische perceptie-oorlog.

Waarbij ik me als Vlaams-republikein blijf verbazen over het feit dat brede kringen in de Vlaamse beweging gefascineerd zijn door het Catalaanse radicalisme, maar geen enkele empathie betonen jegens de Palestijnse strijd voor een eigen autonome staat. Hoe zwaar uitgedost met VS-wapens ook, Israël kan deze oorlog nooit winnen, zelfs niet met de hulp van God. Die hulp menen ze aan de andere kant namelijk ook te hebben. Je zou voor minder hopen dat religieuze argumenten de wereld uit geraken en het gezond verstand eindelijk aan zet komt.

Johan Sanctorum (°1954) studeerde filosofie en kunstgeschiedenis aan de VUB. Achtereenvolgens docent filosofie, tijdschriftuitgever, theaterdramaturg, communicatieconsultant en auteur/columnist ontpopte hij zich tot een van de scherpste pennen in Vlaanderen en veel gevraagd lezinggever. Cultuur, politiek en media zijn de uitverkoren domeinen. Sanctorum schuwt de controverse niet. Humor, ironie en sarcasme zijn nooit ver weg.

Commentaren en reacties
Gerelateerde artikelen

‘Dit is een tijd voor mensen die over grenzen durven nadenken, die grenzen durven stellen en grenzen bewaken’, pent Mark Elchardus in ‘Over grenzen’. Het werk is ons boek van de week.