Imaginaire laarsjes staan je niet, Laurette!

Met het geluid van die laarzen nog in haar oren, zal Laurette Onkelinx misschien moeite hebben om te verstaan wat haar Franse partijgenoot Lionel Jospin hieronder vertelt over het spook van het fascisme.

Jospin was in 2002 socialistisch presidentskandidaat maar werd toen uit de tweede ronde gehouden door Jean-Marie Le Pen, en Chirac werd president. Een bittere kiesuitslag, die hem blijkbaar toch niet van zijn verstand had beroofd want vijf jaar later, bij Finkielkraut in de uitzending Répliques, hoorde Jospin nog altijd geen laarzen, en noemde hij diegenen die ze wel hoorden ‘absurd en ridicuul’. Het Front National is niet eens een fascistische partij, zei hij nog.

Ook over ‘l’identité nationale’ vertelde hij daar zaken die Laurette eens moet beluisteren, in het Frans vanzelfsprekend, want mijn vertaling is voor haar een overbodige luxe. Het klankfragment kunt u hier beluisteren.

o-o-o-o-o

Lionel Jospin: In al de jaren van het mitterrandisme hebben wij nooit tegenover een fascistische dreiging gestaan, en dus was alle antifascisme louter theater. Wij stonden tegenover een partij, het Front National, die een extreemrechtse partij was, op haar manier ook een populistische partij, maar nooit is het zo geweest dat er fascisme dreigde, en we hadden zelfs niet met een fascistische partij te maken. Van begin af aan was de aantijging van fascisme ten aanzien van Nicolas Sarkozy zowel absurd als schandalig. […]

Ik ben diep gehecht aan de nationale identiteit en meen zelfs aan te voelen en te weten wat deze is, voor mijzelf dan toch. Nationale identiteit is wat we gemeen hebben, het is een taal, een geschiedenis, een geheugen –wat niet helemaal hetzelfde is– het is een cultuur, dat wil zeggen een literatuur, kunsten, filosofische stelsels, en daarbij is het een politiek bestel met zijn principes en wetten. Voor wie in Frankrijk leeft, zou ik daaraan toevoegen dat nationale identiteit ook een manier van leven inhoudt.

Alain Finkielkraut: Zeker.

Lionel Jospin: En dus die identiteit, die natie – ik ben er diep van overtuigd dat naties bestaan, en nog altijd bestaan. En in Frankrijk is het opvallend dat wij tegelijk gehecht zijn aan de veelheid van uitingen die onze natie vorm geven, en aan de bijzonderheid van onze eigen natie. En dus zou ik zeggen, dat als er vandaag een identiteitscrisis bestaat, identiteitscrisis die met name dwars door de instellingen gaat die de uitdrukking ervan waren en deze vertegenwoordigden, dat dit misschien komt omdat de tradities, en het doorgeven ervan door een crisis gaan.

Er is een noodzaak om de essentiële elementen van onze nationale identiteit in herinnering brengen, want als wij weifelachtig staan tegenover onze eigen nationale identiteit, zullen wij vanzelfsprekend des te meer moeite hebben om [anderen] te integreren.

  o-o-o-o-o

Lionel Jospin: Pendant toutes les années du Mitterrandisme nous n’avons jamais été face à une menace fasciste et donc tout antifascisme n’était que du théâtre. Nous avons été face à un parti, le Front National, qui était un parti d’extrême-droite, un parti populiste aussi à sa façon, mais nous n’avons jamais été dans un situation de menace fasciste, et même pas face à un parti fasciste. D’abord le procès en fascisme à l’égard de Nicolas Sarkozy est à la fois absurde et scandaleux. […]

Je suis profondément attaché à l’identité nationale et je crois même ressentir et savoir ce qu’elle est, en tout cas pour moi. L’identité nationale c’est notre bien commun, c’est une langue, c’est une histoire, c’est une mémoire –ce qui n’est pas exactement la même chose– c’est une culture, c’est-à-dire une littérature, des arts, une, la philo… ou les philosophies, et puis c’est une organisation politique avec ses principes et ses lois. Quand on vit en France, j’ajouterais à l’identité nationale que c’est aussi un art de vivre, peut-être que cette identité nationale.

Alain Finkielkraut: Ah oui.

Lionel Jospin: Et donc, cette identité, cette nation – je crois profondément que les nations existent, et existent encore. Et en France, ce qui est frappant c’est que nous sommes à la fois attachés à la multiplicité des expressions qui font notre nation, et à la singularité de notre propre nation. Et donc ce que je me dis, ce que s’il y a aujourd’hui une crise de l’identité, crise de l’identité à travers notamment des institutions qui l’exprimaient, la représentaient, c’est peut-être parce qu’il y a une crise de la tradition, qu’il y a une crise de la transmission.

Il faut que nous rappelions les éléments essentiels de notre identité nationale, parce que si nous doutons de notre identité nationale nous aurons évidemment beaucoup plus de mal à intégrer.

Foto: Lionel Jospin (c) Reporters