Kyra Gantois, nu de storm gaan liggen is

Begin dit jaar maakten we in België kennis met de klimaatjongeren, aangevoerd door Kyra Gantois en Anuna De Wever. Elke donderdag overspoelden pleinen in Vlaanderen met jongeren die spijbelden voor het klimaat. Er kwam echter een breuk in Youth For Climate, en Kyra ging haar eigen weg. Nu het wat stiller is rond haar persoon namen wij graag de tijd om eens uitgebreid te praten.

De storm na je breuk met Youth For Climate is ondertussen gaan liggen. Hoe kijk je nu zelf terug op die periode?

Kyra Gantois: ‘Ik heb er zeker geen spijt van dat ik Youth For Climate mee heb opgestart. De reden waarom ik dat toen heb gedaan is er nog steeds en dat zal ook niet veranderen. Al die verschillende organisaties die door jongeren wereldwijd zijn opgestart hebben dezelfde zorgen. We willen allemaal meer ambitie wanneer het op het klimaat neerkomt.

Het is wetenschappelijk bewezen dat er een groot probleem is, en wij vragen aan de politiek om te luisteren naar de wetenschap, en ambitieus te reageren op de problemen. Ik heb er ook zeker geen spijt van dat ik met YFC ben gestopt. Ik had de laatste maanden enorm veel stress binnen de organisatie en ik had niet het gevoel dat ik nog thuishoorde binnen de groep. Maar mijn boodschap blijft hetzelfde, het is niet omdat ik niet meer in de groep zit dat ik geen interesse meer heb in het hele klimaatgebeuren. Ik ga me er bezig mee blijven houden, maar niet meer binnen de werking van YFC.’

Straatinterviews met jongeren die deelnamen aan de acties/marsen tonen dikwijls aan dat ze eigenlijk helemaal niet op de hoogte zijn van zaken. Vrees je niet dat dat het doel ondermijnt?

‘Ik heb de indruk dat, toen we met de klimaatmarsen begonnen, het inderdaad het geval was dat weinig jongeren op de hoogte waren van de problemen. Maar tussen toen en nu is het onderwerp gegroeid. Niet alleen op school of tijdens acties zoals de onze wordt er over klimaat en milieu gepraat, ook binnen gezinnen is het een hot item.

Ik ben er zeker van dat veel jongeren nu beter geïnformeerd zijn. In het begin, toen we YFC hebben opgestart, wist ik ook enkel de grote lijnen van heel het probleem maar ik heb ook bijgeleerd door de vele gesprekken met klimaatwetenschappers, door zelf onderzoek te doen,…’

Stel dat over 20 jaar wetenschappers vast stellen dat de cijfers die nu gebruikt worden foutief zijn, en dat jullie acties helemaal niet nodig waren. Hoe zou je daar mee om gaan?

‘Ik vind dit een enorm moeilijke vraag, want ik denk dat zoiets niet direct zal gebeuren. Maar ik zou me zeker niet excuseren voor onze acties. We reageren op wat we weten, op zaken die nu gemeten worden, op gegevens die nu voor iedereen ter beschikking zijn. Mijn engagement is gebaseerd op deze zaken en ik zal er blijven achter staan.’

Groen surfte mee op de golven die door YFC werden veroorzaakt, maar konden uiteindelijk de beweging niet verzilveren bij de verkiezingen. Waar is het volgens jou misgelopen?

‘Het enige dat ik kan zeggen is dat ikzelf, maar ook YFC als organisatie, volledig apolitiek zijn. Verschillende partijen hebben geprobeerd om mee te surfen op de beweging die wij in gang hebben gestoken, maar daar stonden en staan ikzelf en de organisatie los van. Ik blijf er ook bij dat uiteindelijk alle partijen zullen moeten samenwerken aan dit probleem.

Daarom vind ik ook dat wij als klimaatactivisten moeten openstaan voor gesprekken met zowel links als rechts en alle partijen tussenin om samen aan klimaat-gerelateerde problemen te werken, er samen een oplossing voor te vinden. Maar ik denk dat het vooral belangrijk is dat de politiek in conversatie gaat met de klimaatwetenschappers.’

Ook andere partijen probeerden de klimaatmarsen te gebruiken voor hun politiek doel. Hoe reageerden jullie daar (intern) op?

‘We hebben gewoon altijd duidelijk gemaakt dat we apolitiek zijn. Wij wilden, en willen nog steeds een oplossing voor de gekende problemen, zonder dat daar een kleur of symbool aan hangt.’

Het klimaat is een bredere zaak dan 1 of 2 politieke partijen. Toch lijkt het een stelling links tegen rechts. Wat zou jij op dat gebied graag anders zien?

‘Ik zou graag hebben dat mensen “klimaat” niet meer als een links probleem zien omdat het te maken heeft met natuur en samenleving. Het klimaat gaat iedereen aan, links of rechts, rijk of arm. We moeten allemaal samenwerken om tot een oplossing te komen. Anders gaan we er nooit geraken vrees ik.

Iemand zei ooit tegen mij, om het zwart-wit voor te stellen: “Uiteindelijk, als het hier allemaal onderloopt, gaat links en rechts even snel verzuipen”. Natuurlijk is dit niet bedoeld als doemscenario. Maar de persoon die dat tegen mij zei had wel een punt.”

Hoe politiek is/was het opzet van de klimaatmarsen? Wie waren de betrokken partijen? Wie werkt er mee achter de schermen?

‘Dat is iets wat er ons dikwijls aangesmeerd is, dat we achter de schermen gestuurd werden door een politieke partij. Als organisatie waren we volledig apolitiek.

Natuurlijk heeft ieder van ons wel een richting, maar voor zo ver ik weet werkte er niemand, van geen enkele partij, mee achter de schermen.’

Dergelijke acties hebben ook een financiële kant. Wie zorgde voor het budget voor de marsen?

‘Voor niks gaat de zon op. Om onze werking en de organisatie van de marsen te kunnen bekostigen werkten we met een crowdfunding.’

Kernenergie wordt dikwijls aangehaald als oplossing voor het Co2 probleem. is kernenergie voor jou onbespreekbaar?

‘Zeker niet! Ik wil over alles praten dat tot een oplossing kan bijdragen. Zoals ik eerder al aangaf weet ik ook zeker niet alles. Ik kan op veel gebieden nog veel bijleren. Als er dus morgen iemand komt kloppen voor een gesprek over kernenergie, dan ben ik zeker bereid om te luisteren.

Wat ik wel belangrijk vind is dat dergelijke gesprekken voor vooruitgang moeten zorgen. Niemand wordt beter van discussies waar uiteindelijk iedereen bij zijn of haar standpunt blijft, terwijl het dringend tijd is om stappen te zetten.’

Op welke manier kan technologie helpen bij het halen van klimaatdoelstellingen?

‘Ik ben er van overtuigd dat technologie een heel grote rol kan spelen bij het halen van de doelstellingen. Met bestaande technologieën kunnen wel al veel doen, maar ik ben er zeker van dat andere technologische ontwikkelingen die nu nog in de kinderschoenen staan ons heel ver gaan brengen in de toekomst.’

Wat ga jij nu verder doen? Heb je nog engagementen gepland?

‘Ik heb, toen ik uit YFC ben gestapt, altijd gezegd dat ik een nieuwe organisatie wil opstarten met concrete acties als aanvulling op de andere organisaties die er al zijn.

Ik heb het momenteel echter zo druk met mijn studies en gezondheid dat het er nog niet van gekomen is. Zo’n organisatie start je natuurlijk ook niet op 1-2-3 op, dat vraagt tijd. Maar ik denk wel dat ik dat in de toekomst nog van plan ben.’

Met het nieuwe jaar in zicht, wat wens je wie toe voor het nieuwe jaar?

‘Ik heb geen persoonlijke wensen voor iemand, maar ik wens deze wereld een beetje meer liefde en verdraagzaamheid toe.’