Nederlandse populisten verslagen?

Een hysterisch schreeuwende Turkse president Erdoğan heeft bij de Tweede Kamerverkiezingen in Nederland Mark Rutte – zoals uit onderzoek blijkt – aan zijn premiersbonus geholpen. Het door Turkije bedachte conflict met Nederland heeft de VVD en Rutte geen windeieren gelegd. De laatste dagen voor de verkiezingen kon Rutte zich als dé staatsman profileren die hij zo graag wil zijn. Erdoğans kwalificaties van Nederlanders als: nazi’s, fascisten en verdorven massamoordenaars hebben de VVD de laatste dagen voor de verkiezingen aan extra stemmen geholpen.

Ook DENK heeft er van geprofiteerd. De Vereniging Politieke Beweging DENK is een nieuwe politieke partij die met drie zetels in de Tweede Kamer is gekozen. Ze is opgericht door Kuzu en Öztürk, twee parlementariërs met een Turkse achtergrond die zich in 2014 hebben afgescheiden van de Partij van de Arbeid. Ze waren toen boos op PvdA-minister Asscher omdat die ‘het waagt Turkse religieuze organisaties te bekritiseren’, zoals de Telegraaf in november schreef. ‘Öztürk is betrokken bij de Islamitische stichting Diyanet. Deze is direct gelieerd aan de afdeling “geloofszaken” van het ministerie van Algemene Zaken van Turkije. Kuzu behoort tot de conservatieve Suleymanci-stroming, die niet zozeer politiek actief is maar wel Koranscholen en -internaten beheert.’

Met een weinig vriendelijke ‘Moge Allah je straffen!’, nam Öztürk in november 2014 afscheid van zijn PvdA-fractiegenoot Marcouch, een in Marokko geboren Nederlander.

Volgens leden van de Turkse Raad in Nederland kreeg DENK tijdens de verkiezingscampagne steun van de AKP, de politieke partij van Erdoğan. Marokkaanse moskeeën lieten weten dat zij en hun leden onder druk gezet waren om DENK te steunen. ‘Het nieuwe Nederland heeft vandaag een stem gekregen,’ zei Kuzu tijdens zijn overwinningsspeech tegen zijn feestende aanhangers. Een stem die de ‘groeiende tendensen van discriminatie’ wil inwisselen voor een ‘boodschap van verdraagzaamheid’. Bij hun feest waren de NRC en de Telegraaf niet welkom en werd de RTL-verslaggever de zaal uitgezet.

Uit onderzoek blijkt dat de meeste stemmers op DENK van de PvdA afkomstig zijn. ‘PvdA, die ons moslims en buitenlanders in de steek heeft gelaten en belazerd. Lekker voor jullie hahahahahahaha,’ schreef een van hun aanhangers op internet. In ieder geval hebben veel jongeren van niet-westerse afkomst – tegenwoordig mag je niet meer over ‘allochtonen’ spreken – op DENK gestemd. ‘Ze gaan zorgen voor een beter Nederland, met gelijke kansen voor iedereen,’ tekende de NRC op uit de mond van een 23-jarige DENK-stemmer.

In het buitenland waren ze enthousiast over de verkiezingsuitslag in Nederland. ‘Oranje boven,’ schreef een Duitse politicus op internet. Alsof er alweer een WK-voetbal finale verloren was. Die dekselse Nederlanders hebben het populisme in Europa tot staan gebracht, riepen de media in koor. Maar is dat wel zo? VVD-leider Rutte, ook niet vies van populisme, liet weten dat het ‘verkeerde soort populisme’ was gestuit. Kennelijk hoort hij met zijn club tot het ‘goede soort populisme’.

De VVD was al langer bezig de PVV de wind uit de zeilen te halen: eurosceptisch in eigen land maar loyaal samenwerken in Europa, vluchtelingen opvangen in hun eigen regio’s, een beperkt aantal asielzoekers toelaten, maar zeker geen economische gelukzoekers.

Het christendemocratische CDA, ook al een van de grote overwinnaars van de verkiezingen kan zich hier helemaal in vinden. Koningin Maxima moet haar paspoort inleveren, liet CDA-leider Buma op de radio weten, want een dubbele nationaliteit kan niet meer. Geschrokken slikte hij het gauw weer in. Straatmarrokkaantjes moeten naar een opvoedingskamp en als dat niet helpt wil de CDA de dienstplicht weer invoeren. Waarden en normen. Dat zullen ze leren! En natuurlijk, op school moet het Wilhelmus gezongen worden. Buma stond te gloriëren als een van de grote overwinnaars van de verkiezingen. Helaas voor het CDA waren zijn 19 zetels het op één na slechtste resultaat ooit. In de tachtiger jaren, in de tijd van premier Lubbers, had het CDA nog 54 zetels. En op hun ‘tocht door de woestijn’ in de negentiger jaren, de jaren van de paarse kabinetten-Kok waaraan het CDA niet mocht meedoen, haalde ze nog 34 en 29 zetels. Zelfs in 2010 waren het er nog 21. Nee, veel reden voor een spetterend feest was er eigenlijk niet.

Dan had Wilders meer te vieren. Vijf zetels winst! Misschien hadden dat er meer kunnen zijn als Wilders gewoon aan de verkiezingscampagne had meegedaan, maar in navolging van de naar corruptie neigende politieke dilettant Trump twitterde hij zijn boodschap het internet op. Als hij zich internationaal niet had geprofileerd als de ‘toekomstige premier van Nederland’ had hij de internationale pers als een van de grote overwinnaars te woord kunnen staan. Nu twitterde hij dat hij een nieuw kabinet iedere dag opnieuw het vuur nauw aan de schenen zou leggen.

De chique variant van de PVV, het Forum voor Democratie (FvD), won 2 zetels. Partijleider Thierry Baudet wist in een half jaar tijd een partij op te richten die mee kon doen aan de verkiezingen. De in PVV-kringen populaire advocaat Theo Hiddema, bekend van zijn prachtig Nederlands, en de jurist Paul Cliteur steunen hem. Cliteur is de laatste jaren steeds verkiesbaar. Wel staat hij iedere keer kandidaat bij een andere politieke partij, zoals vorige keer nog de Partij voor de Dieren (PvdD). Een partijhopper dus.

‘Belangrijkste agendapunt,’ schreef de NRC is ‘het openbreken van het “partijkartel”, zoals Baudet gevestigde politieke partijen noemt. De “elite” heeft door immigranten toe te laten de Nederlandse identiteit in de uitverkoop gedaan, is de gedachte. Baudet wil de elite daarom vervangen door nieuwe leiders die de Nederlandse cultuur beter bewaken.’ Om de ‘macht van de partij-elites’ te doorbreken wil Baudet bindende referenda naar Zwitsers model. Daarnaast wil Baudet dat Nederland uit de EU stapt en zich aansluit bij de EVA, de Europese Vrijhandels Associatie. Op een regering bestaande uit politici zit hij niet te wachten. Baudet wil een Zakenkabinet bestaande uit praktijkmensen. De kans dat het Forum voor Democratie zijn politieke idealen kan realiseren is niet groot.

De PVV en het FvD zijn de enige partijen die uit de EU willen. Het Zwitserse referendum is niet erg populair in Nederland. Sinds de invoering in Zwitserland van het volksinitiatief (1891) waarbij burgers, belangengroepen en politieke partijen een wetsvoorstel per referendum aan de kiezers kunnen voorleggen zijn slechts 20 voorstellen daadwerkelijk aangenomen. De Zwitserse regering weigerde het wetsvoorstel tegen ‘massa-immigratie’ dat in 2014 door 54% van de kiezers in een referendum werd gesteund, in een wet vast te leggen omdat dit in strijd is met de internationale rechtsorde. Of de PVV nog voorstander is van het ‘Zwitserse referendum’ is niet duidelijk. In haar verkiezingsprogramma stond het niet. Met zijn 2 zetels zal het FvD de komende tijd vaak alleen staan in de Tweede Kamer.

Baudet was vorig jaar met zijn Forum, GeenPeil en Jan Roos van VoorNederland (die we waarschijnlijk nooit meer terug zullen zien) de drijvende kracht achter het Oekraïnereferendum. Op Facebook heeft het Forum voor Democratie zo’n 73.000 volgers. Onder het motto ‘Pak je stem terug!’ werd er op internet enthousiast campagne gevoerd.

Zoals het er nu naar uitziet zullen twee christelijke partijen een sleutelrol in de verkiezingen kunnen krijgen; de ChristenUnie en de SGP, Staatkundig Gereformeerde Partij, de oudste partij van Nederland. De ChristenUnie is een partij op orthodox-protestantse grondslag die al van 2007 tot 2010 mede geregeerd heeft samen met CDA en PvdA in het kabinet-Balkenende IV. De SGP is een politieke partij ‘van bevindelijk-gereformeerde signatuur en staat in de protestants-politieke traditie,’ zoals in haar statuten staat. Haar leden en kiezers zijn van ‘orthodox-reformatorische gezindte’. De partij is opgericht in 1918 en zit sinds 1922 onafgebroken in het parlement. De CU heeft vijf zetels en de SGP drie. In de komende kabinetsformatie zouden ze wel eens een doorslag gevende rol kunnen spelen, de CU als potentiële regeringspartij en de SGP als trouwe bondgenoot in het parlement.

Foto: (c) Reporters