JavaScript is required for this website to work.
Analyse

Forum

Poetin wil met 80 procent van de stemmen ‘herverkozen’ worden

Nog tot en met 17 maart trekt Rusland naar de stembus. Spannend! Wie o wie wordt de nieuwe president?

De auteur is analist internationale politiek.

16/3/2024Leestijd 3 minuten
Een digitaal scherm toont citaten van Poetin in de straten van Sint-Petersburg
eerder deze maand.

Een digitaal scherm toont citaten van Poetin in de straten van Sint-Petersburg eerder deze maand.

foto © Belga/AP

Nog tot en met 17 maart trekt Rusland naar de stembus. Spannend! Wie o wie wordt de nieuwe president?

Tussen 15 en 17 maart zijn er presidents-‘verkiezingen’ in Rusland. Het woord verkiezingen staat bewust tussen aanhalingstekens, want ja, de Russische kiezer kan een stembiljet invullen en in de stembus deponeren, maar een echte keuze heeft hij niet. De kliek in het Kremlin rond de man die zes jaar geleden tot president ‘gekozen’ werd, Vladimir Poetin, heeft alles zo geregeld dat hij zich na 17 maart weer ‘president’ van Rusland kan noemen.

Deze schijnvertoning speelt zich al bijna twee decennia af. Onafhankelijke Russische politici, journalisten en analisten stellen dat al jaren aan de kaak. Zie ook de recente analyses in Russische oppositie-media als Meduza, Novaya Gazeta en The Insider.

Toegelaten kandidaten

Allereerst bepaalt het Kremlin wie als kandidaat tot de verkiezingen wordt toegelaten. Personen die een electoraal ‘risico’ vormen doordat ze een kans hebben om een percentage stemmen te halen dat ‘bedreigend’ is voor Poetin worden sowieso uitgesloten. Onlangs gebeurde dat met Boris Nadezdin omdat 10 procent (sic!) van de kiezers wel eens op hem zou kunnen stemmen. Om de verkiezingen een democratisch tintje te geven laat het Kremlin ook altijd een paar ongevaarlijke kandidaten meedoen van partijen die het spel met het Kremlin meespelen. Deze keer zijn dat Leonid Slkutsky van de ‘Liberaal Democratische Partij’,  Nikolay Kharitonov van de ‘Communistische Partij’  en Vladilav Davankov van de partij ‘Nieuwe Mensen.’ Poetin is toegelaten om te kandideren als ‘Onafhankelijke’.

Het Kremlin heeft de mogelijkheid om, indien ‘nodig’, per regio te verordonneren hoeveel stemmen er op welke kandidaat werden uitgebracht.

Dan is er de toegang van kandidaten tot de media. Die zijn sinds jaren al in handen van de overheid of bevriende zakenlui. Hun prioriteit ligt bij het opblazen van de kwaliteiten van Poetin en slechts mondjesmaat aandacht schenken aan andere kandidaten. Vervolgens is er de druk van het Kremlin op overheidspersoneel om voor de gedoodverfde kandidaat te gaan stemmen, zoals leraren, militairen, ambtenaren en werknmers van overheidsbedrijven. Als klap op de vuurpijl heeft het Kremlin uiteindelijk de mogelijkheid om, indien ‘nodig’, per regio of zelfs  per stad te verordonneren hoeveel stemmen er op welke kandidaat werden uitgebracht.

Opkomst

Onafhankelijke Russische media berichten dat het doel van het Kremlin dit jaar is om Poetin verkozen te laten worden met tenminste 80 procent van de stemmen. Maar van bronnen binnen het overheidsapparaat hoorden ze dat zijn adviseurs zich sinds enige tijd ongerust maken over de haalbaarheid hiervan, waarvoor ook een opkomst van 70 tot 80 procent nodig is. De oorlog in Oekraïne lijkt toch enig effect te hebben op de gemoedstoestand van de gemiddelde Rus. Daarnaast zijn er nogal wat mensen die het niet de moeite vinden om te gaan stemmen, omdat alles toch al van te voren bekokstoofd is. En dan is er nog het nijpende gebrek aan arbeidskrachten waardoor werknemers minder bevreesd zijn om niet te gaan stemmen (‘Ze zullen me toch niet durven te ontslaan’).

Het Kremlin heeft daarom een plan van aanpak om tot het gewenste opkomstpercentage te komen. Het gaat actief gebruik maken van electronische stemterminals en QR-codes om druk uit te oefenen op regeringsafhankelijke kiezers zoals ambtenaren, werknemers van staatsbedrijven en werknemers van regeringsgetrouwe bedrijven en instellingen.

Elk lid van de regerende en door het Kremlin gecontroleerde partij ‘Verenigd Rusland’ heeft de opdracht om ten minste tien andere kiezers mee te nemen naar het stemlokaal. Werknemers in de publieke sector zijn verplicht om drie andere kiezers op te trommelen, werknemers van overheidsbedrijven twee. Blijkbaar moeten al enkele weken voor de verkiezingen de namen, telefoonnummers en email-adressen aan de autoriteiten worden doorgegeven van de personen die ze van plan zijn om naar het stemlokaal mee te nemen.

Navalny

17 maart ’s avonds of 18 maart zal de Russische Centrale ‘Verkiezings’-Commissie de uitslag van de ‘verkiezingen’ bekend maken.  Het uiteindelijke resultaat is dus ook dit jaar weer geen verrassing. Maar het zal nog wat dagen duren voor we in onafhankelijke Russische media kunnen lezen hoe groot het door het Kremlin geregelde bedrog was en hoe ze dat deze keer juist voor elkaar hebben gekregen.

Ook wordt dan bekend in welke mate de Russische kiezer gehoor heeft gegeven aan de oproep van het ‘Team Navalny’, inmiddels vertegenwoordigd door zijn strijdbare weduwe Yulia. Zij riep de kiezers op om als uitdrukking van protest om 12 uur te gaan stemmen tussen 15 en 17 maart. Belangrijk was ook haar dringend appel aan Westerse leiders om Poetin na de komende schertsverkiezingen niet langer als de legitieme leider van Rusland te beschouwen.

De auteur is analist internationale politiek.

Commentaren en reacties