Drabbe en Devos: ‘Communautaire breuklijn in sociaaleconomische dossiers’

De komende periode liggen er heel wat moeilijke sociaaleconomische dossiers op de tafel van de federale regering. Verder blijft het PFOS-dossier een heet hangijzer voor de Vlaamse regering. In deze aflevering van Doorbraak Radio analyseren Carl Devos en Karl Drabbe de politieke week.

Communautaire verschillen in het sociaal akkoord

Het sociaal akkoord, dat onder meer over brugpensioen en hogere minimumlonen gaat, werd vorige week door alle vakbonden goedgekeurd. Wel zijn er duidelijke verschillen te zien in hoe het sociaal akkoord in Wallonië en Vlaanderen is aanvaard. Dat heeft zeker politieke gevolgen, denkt Devos. ‘De communautaire breuklijn binnen de socialistische en christelijke vakbond is heel scherp.’ De stemming in de socialistische vakbond was zeer nipt in het voordeel van de voorstanders van het sociaal akkoord en bij de christelijke vakbond is er grote steun voor het akkoord aan Vlaamse zijde, maar niet aan Waalse zijde. Het signaal dat de Waalse syndicale achterban geeft, is dat hij het niet eens is met het discours van de PS, zegt Devos. ‘De PS zal zich door die druk sterker links positioneren in sociaaleconomische dossiers.’

De links-rechts kloof die zich nu aan het vormen is binnen de regering is communautair, benadrukt Drabbe. ‘Links en rechts zijn communautair in dit land, net zoals iedere andere kloof.’ In Wallonië voelt de PS de druk van links terwijl CD&V en Open Vld in Vlaanderen de druk op rechts voelen. De communautaire breuklijn zal de komende periode zeker nog naar bovendrijven in de moeilijke sociaaleconomische dossiers zoals de ziekenhuisfinanciering.

De sluiting van de kerncentrales

De enige partijen die ervan overtuigd zijn dat op de beslissing om de kerncentrales te sluiten niet zal teruggekomen worden zijn de groene partijen, denkt Drabbe. ‘In het regeerakkoord staat duidelijk dat de sluiting van de kerncentrales voorwerp is van een studie waardoor de regering een slag om de arm heeft.’ Het resultaat van die studie zal moeten zijn dat het geen geld kost voor de belastingbetaler. Verder heerst er ook heel wat discussie over de bouw van de gascentrales. Drabbe vraagt zich af of deze transitie wel betaalbaar is.

Politieke partijen kunnen met getrokken messen tegenover elkaar komen te staan in het dossier van de kernuitstap. ‘Groen en Ecolo zijn overtuigd, maar bij de andere partijen kan dit mogelijk anders liggen.’ De te nemen beslissing is of alle kerncentrales sluiten, dan wel of er nog twee openblijven. Maar de politiek wacht zo lang met het nemen van deze beslissing dat het programma voor het openhouden van de kerncentrales niet is opgestart, benadrukt Devos. ‘De eigenaar van de kerncentrales heeft dus beslist in de plaats van de politiek.’

Energietransitie op maat van de Vlaamse middenklasse

Vanaf 2035 bant het Brussels Hoofdstedelijk Gewest alle verbrandingsmotoren. In 2030 zullen dieselmotoren al geen toegang meer krijgen tot de LEZ-zone van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Drabbe vraagt zich af hoe de PS dit zal verkopen aan haar achterban. ‘Dit is wetgeving op maat van de Vlaamse middenklasse, de PS heeft een heel ander kiespubliek.’

Een communautaire breuklijn die hier kan spelen is de klassieke breuklijn tussen de stad en het platteland, zegt Devos. ‘Steden kunnen makkelijker beslissen om de verbrandingsmotor te bannen, op het platteland ligt dit anders.’

Naast de federale regering krijgt ook de Vlaamse regering te maken met een heet hangijzer. Het giftige PFOS dat in de grond zit en via het grondwater doorsijpelt zorgt voor politieke hoogspanning. CD&V is ontevreden met de oprichting van een onderzoekscommissie en deze week nog verklaarde voorzitter Joachim Coens dat er moet overwogen worden de Oosterweelwerken stil te leggen. Daarmee gooit hij zijn eigen ruiten in, want op het stilleggen van de werken zit niemand te wachten, zegt Drabbe. Mogelijk wil Coens hiermee Joke Schauvliege, voormalig minister van Leefmilieu, buiten schot houden. ‘Het is duidelijk dat CD&V nerveus is over de PFOS-kwestie.’

De rol van Open Vld

Op federaal niveau is het vooral de MR die de liberale kernwaarde uitdraagt. Op Vlaams niveau lijken de liberalen wat op de achtergrond te blijven. Op federaal niveau leveren ze de premier, meer valt daar niet over te zeggen, vindt Drabbe. ‘De partij zit in een moeilijke situatie door de druk van N-VA op Vlaams niveau.’

Het is moeilijk om een duidelijke partijlijn te zien in het optreden van De Croo en Van Quickenborne in de federale regering, vindt Devos. ‘Ook in wat Bart Somers doet op Vlaamse niveau is er moeilijk een partijlijn terug te vinden.’

Redacteur artikel: Rani De Leeneer