Jonathan Holslag en Theo Francken: ‘Structurele onderfinanciering defensie gevaarlijk voor onze veiligheid’

Het dossier-Conings legt de pijnpunten binnen defensie bloot. Naast de individuele fouten die in de zaak-Conings zijn gemaakt, wordt duidelijk dat defensie met structurele onderfinanciering kampt. In deze aflevering van Doorbraak Radio geven Theo Francken, kamerlid voor N-VA, en Jonathan Holslag, professor internationale politiek aan de VUB, meer uitleg over waarom investeringen in defensie noodzakelijk zijn.

Wat loopt er mis bij defensie?

Los van het dossier-Conings, waar er individuele blunders zijn gemaakt, kampt het leger met veel problemen door de structurele onderfinanciering, zegt Francken. ‘Naast Luxemburg is België de slechtste leerling van de NAVO-klas terwijl we wel veel vruchten plukken van het bondgenootschap.’ Het is ironisch dat we zo weinig investeren in defensie en er is dringend nood aan een debat over de financiering van het leger, vindt Francken.

De problemen die we zien opduiken binnen defensie zijn een weerspiegeling van de problemen die we in de ruimere samenleving zien, zegt Holslag. ‘De onderfinanciering van de vitale structuren van onze samenleving gaat verder dan enkel defensie.’ Daarnaast wordt het in een organisatie zoals defensie steeds moeilijker om discipline af te dwingen en zien we bezorgdheden en emoties die in de gehele samenleving aanwezig zijn ook opduiken binnen de krijgsmacht, zegt Holslag.

Wat voor een leger willen we nog?

Om het debat over de structurele onderfinanciering te voeren moeten we ons als samenleving afvragen wat voor defensie we nog willen. De beste beveiliging van een land is kracht en sterkte, vindt Holslag. ‘Dreiging valt niet te voorspellen, maar om de veiligheid van onze samenleving te garanderen moeten we voldoende investeren in defensie.’

Het verschil in defensie-uitgaven met andere landen is groot. Momenteel zitten we rond de 1% van het bbp en blijven we op de voorlaatste plaats staan, zegt Francken. ‘Heel wat landen investeren steeds meer in defensie en gaan richting de 2% van hun bbp.’ Deze doelstelling van 2% van het bbp voor defensie-uitgaven is niet lukraak gekozen, maar komt voort uit een structurele onvrede van de VS. ‘Zowel Democraten als Republikeinen zijn het erover eens dat de andere NAVO-bondgenoten meer moeten investeren in harde veiligheid.’

Ook landen waar België belangrijke bilaterale relaties mee onderhoudt, zoals Nederland, hebben kritiek op de Belgische onderfinanciering van defensie. Maar het allerbelangrijkste is dat België door te investeren in defensie niet enkel een trouwe bondgenoot is, maar vooral dat de Belgische bevolking bescherming geniet, benadrukt Holslag.

Defensie ten koste van sociale zekerheid

De traditionele as van de christendemocratie en de sociaaldemocratie heeft de klemtoon op de uitbouw van een sociale welvaartstaat gelegd, zegt Francken. De afgelopen jaren werd er enorm geïnvesteerd in onze sociale zekerheid, wat uiteraard ook belangrijk is, maar dat ging ten koste van investeringen in veiligheid. De Zweedse regering heeft door een ambitieus investeringsplan de kentering ingezet, maar vandaag de dag krijgt defensie nog steeds geen prioriteit.

Francken is hier ook niet optimistisch over, ook nu liggen er opnieuw besparingen bij defensie op tafel. ‘Tijdens het begrotingsdebat in de commissie defensie zal N-VA een amendement indienen om de besparing teniet te doen.’ Indien defensie opnieuw besparingen krijgt te slikken, zal de demotivatie enorm groot worden, benadrukt Holslag. ‘Het vertrouwen van militairen in de politiek zal enkel verder dalen.’

Holslag vindt het jammer dat investeringen steeds als een of-of verhaal worden gepresenteerd. ‘De gebrekkige infrastructuur maakt van defensie geen aantrekkelijke werkgever en komt de veiligheid van onze militairen niet ten goede.’ De brede impact van bezuinigingen op defensie mogen niet onderschat worden, benadrukt Holslag.

Redacteur: Rani De Leeneer