Pascal Paepen en Stefan Willems: ‘ECB wil kredietprobleem oplossen door meer krediet te geven.’

Kan de coronacrisis tot een bankencrisis leiden? Veel bedrijven en particulieren krijgen het door de coronamaatregelen steeds moeilijker om hun leningen af te betalen, wat nefast kan zijn voor het opgebouwde krediet van de banken. Ook al staan de banken er nu beter voor dan tijdens de financiële crisis van 2008, toch is er een grote kans dat ook zij de gevolgen van de coronacrisis zullen voelen. In deze aflevering van Doorbraak radio geven Pascal Paepen en Stefan Willems tekst en uitleg bij wat deze crisis kan betekenen voor de financiële wereld. Paepen is docent aan de Thomas Moore hogeschool en de KU Leuven, gespecialiseerd in bank, beurs, en internationaal ondernemen. Willems is onafhankelijk financieel analist.

De nood aan het aanleggen van provisies

Provisies zijn eigenlijk bedoeld om slechte leningen af te schrijven, ligt Paepen toe. Een bank neemt altijd risico’s door geld uit te lenen aan bedrijven, overheden en gezinnen, ervan uitgaande dat die leningen worden terugbetaald. Maar in de realiteit gebeurt dat niet altijd.

‘Banken beschermen zich hiertegen door het vragen van garanties, maar 2020 wordt op dit vlak sowieso een rampjaar.’ De verliezen door niet terugbetaalde leningen zullen groter zijn dan vóór de coronacrisis.

Stijgend aantal wanbetalingen

Heel wat klanten van de grote Belgische banken vragen uitstel van betaling, wat op termijn ook de banken in de problemen kan brengen. ‘Maar liefst 8 à 9 % van de klanten van KBC hebben reeds uitstel van betaling gevraagd voor hun woonlening.’ Volgens Willems komen er dus zeker nog problemen aan. Of de banken deze problemen ook het hoofd kunnen bieden zal pas duidelijk worden vanaf 2021, wanneer de steunmaatregelen aflopen.

Heel wat banken hebben gelukkig sterke kapitaalbuffers die de afgelopen jaren verhoogd zijn. ‘Het is te vroeg om te spreken over een nieuwe kapitaalsverhoging bij KBC en ING, maar anderzijds is de coronacrisis wel een zeer uitzonderlijke situatie waarvan we de gevolgen nog jaren zullen voelen.’

Wat betekent dit voor de consument?

Men kan stellen dat de banken nu meer garanties zullen vragen aan wie een lening bij hen wenst af te sluiten, zegt Paepen. ‘Het risico is toegenomen dus het is ook heel normaal dat een bank dit doet.’ Tegelijk houdt de ECB de rente zeer laag waardoor de banken daar geen spaargeld kunnen parkeren. Geld blijft in principe goedkoop, maar het zou in principe voor gezinnen en bedrijven wat duurder moeten worden. De ECB stimuleert banken om krediet te blijven geven, maar dat lost het kredietprobleem dat er reeds was en nog steeds is niet op.

Woonleningen zijn in principe nu al duurder doordat de banken rekening houden met extra marges en sleutelen aan de hypothecaire rentes, zegt Willems. In theorie zullen de vastgoedprijzen dalen wanneer minder mensen een woonlening kunnen aangaan. Maar Paepen benadrukt dat dit enkel in theorie zo is. ‘De rente die de banken zelf krijgen is enorm laag waardoor een daling van de vastgoedprijzen minder waarschijnlijk is.’

Kunnen we nog veilig beleggen?

De beurzen lijken zich wel goed te herstellen en zitten terug op het oude of op een hoger niveau. Willems: ‘De beurs is heel euforisch en heeft eigenlijk een herstel gekend dat niet echt in de media aan bod is gekomen.’ Timing blijft wel bijzonder moeilijk op de beurs en het is moeilijk om te zeggen wanneer men winst moet nemen. Paepen benadrukt wel dat mensen moeten blijven beleggen en dat moeten zien als een investering op lange termijn. Het ergste wat kan gebeuren is dat mensen in totale paniek aandelen gaan verkopen wat een gigantische daling van de koers veroorzaakt, zoals we zagen in maart.

De beste optie is nog steeds om te beleggen op de beurs, en niet je geld cash te houden of te beleggen in obligaties. Bij die laatste krijg je momenteel geen waarde voor je geld. ‘Beursgenoteerde bedrijven zijn doorgaans veel sterker dan KMO’s dus beleggen op de beurs is een goede investering.’