Sophie Buysse en Audrey Hanard: ‘Crisis is ideaal om schooljaar te herschikken’

In hun opiniestuk roepen Sophie Buysse en Audrey Hanard van de Vrijdaggroep op om de indeling van de schoolvakanties grondig tegen het licht te houden. De lange zomervakantie van negen weken vergroot de leerachterstand, vooral voor kinderen uit kwetsbare gezinnen. In deze aflevering van Doorbraak Radio geven ze meer uitleg over hun standpunt.

Waarom de schoolkalender herschikken?

Buysse en Hanard pleiten voor het inkorten van de zomervakantie en het toevoegen van een extra week aan de herfst-en krokusvakantie. Psycho-pedagogen zijn het er al jaren over eens dat de lange zomervakantie de leerachterstand vergroot. De zomervakantie van negen weken en de korte vakanties door het schooljaar heen zijn helemaal niet aangepast aan het bioritme van kinderen. Een spreiding van de vakantieweken doorheen het schooljaar is daarom een betere oplossing. De coronacrisis creëert het momentum om hier een grondig debat over te voeren, zegt Buysse.

Al jarenlang worden er concrete pogingen ondernomen om hier iets aan te veranderen en ook vandaag worden er weer voorzichtige stappen gezet aan beide kanten van de taalgrens. Aan Franstalige kant is de idee om de schoolkalender te herschikken al iets verder gevorderd dan in Vlaanderen en vanaf 2022 zou de zomervakantie er twee weken korter zijn. Deze twee weken worden toegevoegd aan de herfst-en krokusvakantie. ‘Elke zeven weken les zal opgevolgd worden door twee weken vakantie‘. De zeven lesweken zouden ook worden opgesplitst in vijf weken waarbij nieuwe leerstof wordt gezien en twee weken van evaluatie, zegt Hanard.

De nood aan een betere spreiding

In vergelijking met onze buurlanden hebben we in België een heel lange zomervakantie, benadrukt Buysse. Vooral bij kinderen uit kansarme of anderstalige gezinnen veroorzaakt de lange zomervakantie veel leerachterstand. Voor kwetsbare gezinnen is het immers heel moeilijk om hun kinderen tijdens de zomer educatief bezig te houden.

Maar het is niet enkel de lange zomervakantie die nadelig is, ook de korte vakanties doorheen het schooljaar hebben hun nadelen. ‘Kinderen hebben een langere vakantie in de herfst en lente nodig om de leerstof te laten bezinken en energie op te doen voor het verwerken van nieuwe leerstof.’ Pauzes mogen ook voor kinderen niet te lang of te kort zijn, balans is belangrijk, zegt Hanard.

De impact op de gehele samenleving

Indien de schoolkalender wordt aangepast heeft dit een impact op vele aspecten van onze samenleving. Niet alleen ouders en kinderen zouden zich aan deze nieuwe routine moeten aanpassen, dit zou ook een impact hebben op bijvoorbeeld de toerisme- en horecasector. Heel veel sectoren draaien vandaag de dag rond de klassieke indeling van het schooljaar. Daarom is het belangrijk dat er een debat komt over hoe de omschakeling vlot kan gebeuren zodat iedereen de kans krijgt om zich aan te passen, zegt Hanard.

Er zijn studies die zelf aantonen dat een herschikking van het schooljaar een positief effect kan hebben op toerisme, benadrukt Buysse. ‘In een herfst- en krokusvakantie van twee weken zijn er meer mogelijkheden om te reizen.’ Verder heeft een betere spreiding van de vakantie ook een positieve impact op het welbevinden van leerkrachten.

Het momentum van de coronacrisis

De vastgeroeste routine is de voornaamste verklaring waarom de omschakeling naar een andere schoolkalender nog niet gebeurd is. Maar de coronacrisis heeft deze routine reeds overhoopgegooid. Is dit dan niet het moment om de schoolkalender grondig te hervormen? We hebben allemaal onze manier van leven moeten aanpassen aan de coronamaatregelen en kinderen hebben minder op de schoolbanken gezeten dan normaal.

Hanard vindt het een investering in de jeugd om dan nu de kans te grijpen om de zomervakantie in te korten. Daarnaast overleggen de verschillende sectoren nu ook meer dan normaal wat de ideale omstandigheden creëert om deze beslissing in verband met de nieuwe schoolkalender te nemen.

Wat met het hoger onderwijs?

De overstap van het middelbaar naar het hoger onderwijs is sowieso al een grote stap en wordt misschien nog groter wanneer scholieren van een zevenwekensysteem met regelmatige evaluatie naar een systeem met twee examenperiodes per jaar gaan. ‘Het verkleinen van de overstap naar het hoger onderwijs is al een debat op zichzelf.’

Het opiniestuk van Buysse en Hanard is vooral gericht op het lager en middelbaar onderwijs maar ze zijn ervan overtuigd dat er ook voor het hoger onderwijs opportuniteiten kunnen gecreëerd worden. De idee van het invoeren van kortere modules en regelmatige evaluatie kan ook voordelen hebben voor studenten in het hoger onderwijs.

Auteur artikel: Rani De Leeneer