Bienvenue en France, Monsieur Macron

Bij Les Arènes verscheen Ce pays que tu ne connais pas van Francois Ruffin, journalist en volksvertegenwoordiger van de radicaal-linkse partij La France insoumise (LFI). Hierin fileert hij de carrière van president Emmanuel Macron met wie hij school liep aan de lycée La Providence in Amiens. Snel scheidden echter hun wegen. Ruffin koos voor een opleiding aan het Centre de formation des journalistes (CFJ), Macron schreef zich in aan de Ecole nationale d’ administration (ENA, de kweekvijver van hoge ambtenaren). Het boek is een flink gedocumenteerd verhaal over verleiding, macht, geld en haat in pamfletstijl.

Tactiek

In het eerste hoofdstuk maakt de lezer meteen kennis met de tactiek van de auteur. Hij laat namelijk, in zijn duel met de president, telkens eerst iemand van het ‘gewone volk’ met een schrijnend levensverhaal aan het woord. Hierbij sluit Ruffin dan aan en is het meteen duidelijk dat hij de woordvoerder is van ‘des gens qui ne sont rien’ zoals Macron ze in een minder bewaakt moment noemde. Passeren de revue: de jonge moeder die in armoede leeft, de gilet jaune op het verkeersplein, de ontslagen arbeider, de kleine zelfstandige of nog de gepensioneerde. Op die wijze laveert Ruffin door de carrière van Macron. Van de elite van Amiens naar de ENA, van de Attali-commissie onder Sarkozy naar de Rothschild-bank, van het secretariaat van het Elysée naar het ministerie onder Hollande en dan de sprong naar het presidentschap. Ruffin gaat kritisch en dan weer cynisch te werk en poneert subjectieve uitgangspunten. Het is dan ook geen wetenschappelijk werk. Ruffin schrijft over de gebeurtenissen zoals hij ze aanvoelt.

Verleiding en macht

Ruffin verwijt Macron dat hij zijn netwerk minutieus heeft opgebouwd op basis van zijn ziekelijke verleidingsdrang en op kosten van de Republiek. Zo soupeerde Macron als minister van Economie, tijdens de eerste acht maanden van 2016, zijn ganse budget op aan feesten met showbizzartiesten en allerlei Parijse en provinciale bobo’s. ‘Tout le monde s’accorde sur un fait: il pourrait séduire une chaise.’ Maar Macron verwijdert zich bij iedere mijlpaal van het volk en miskent daarbij zijn zorgen. ’Vous vous adorez. Le sort vous a tellement favorisé, l’éducation et le piston, l’argent et l’entregent, la santé et la célébrité, vous marchez dans l’existence avec une telle assurance, qu’on devine chez vous, cette impossibilité: faire vôtres les faibles et leurs faiblesses.’ De auteur treedt binnen deze context ruim in detail en noemt heel wat namen: Line Renaud, Bernard-Henri Lévy Dominique Strauss-Kahn, Claire Chazal, Stéphane Bern, etc. Het valt daarbij op dat ook de perswereld hem mee naar de top leidt: ‘Le Mozart de l’Elysée’, L’enfant prodige’, ‘Le Phénomène Macron’, La Fusée Macron’, ‘L’homme de la situation’. Wat blijft er dan nog over voor het gewone volk?

Haat en geld

Maar de lezer zal snel doorhebben dat ook Ruffin presidentiële ambities koestert zij het dan als de verkozene van het volk en niet als de president van de rijken. Op hoogdravende wijze fulmineert Ruffin: ‘honte à vous le président!, honte à vous qui abandonnez votre peuple!’ François Ruffin herhaalt nog eens duidelijk wat hij niet lust bij de zittende president. De snelheid van zijn carrière dankzij de steun van de media, de financiële wereld en andere actoren die, gemengd een parfum van corruptie verspreiden. De auteur stelt zich de vraag of je met dit profiel wel überhaupt aandacht voor het volk kan hebben. Hiermee leunt hij zeer dicht aan bij zijn partij La France Insoumise. Maar Ruffin gaat wel verder als hij ruwweg stelt ‘Votre tête ne me revient pas’ of nog meer in detail : ‘Partout vous posiez avec vos mines pour catalogue des 3 Suisses: les traits réguliers, le nez droit, la peau lisse et la mâchoire carrée.’ Dit staat in schril contrast met zijn meer humane visie.

François Ruffin besluit dat het geloof van Macron in de kracht van het geld hem belet om zich in te leven in de wereld van de armoede, vandaar de titel van zijn boek: Ce Pays que tu ne connais pas. Vandaar ook de begrijpelijke haat en nijd van een groot gedeelte van het Franse volk.