JavaScript is required for this website to work.

Vergeef ons

Guido Lauwaert24/2/2018Leestijd 3 minuten

De baas van het Toneelhuis, Guy Cassiers heeft weer eens een productie gemaakt. Dat had hij beter niet gedaan.

De baas van het Toneelhuis, Guy Cassiers heeft weer eens een productie gemaakt. Dat had hij beter niet gedaan. Althans niet in deze vorm. Vergeef ons is een familiedrama en tegelijk een variante op het Bijbelverhaal van de broers – in volgorde van opkomst – Kaïn en Abel. Twee gezinnen die door jaloersheid en seksueel wangedrag hun gezinnen en zichzelf ten gronde richten, hup, de criminaliteit en de marginaliteit in. Aan het eind vallen er enkel scherven te rapen en daar valt weinig mee aan te vangen. Je kan er niet eens aan asbak van maken.

Bezoedeld blazoen

Het toneelspel is gebaseerd op de roman May We Be Forgiven, van A.M. Homes. Marc Didden, Guy Cassiers en huisdramaturg Erwin Jans bewerkten het boek, en dat zijn er op z’n minst de helft te veel. Met drie gaat de ene verknoeien wat de andere verprutste en de derde verminkt de boel tot het eindresultaat een labyrint is. Een blunder die in labyrinten mag. Van een toneelstuk verwacht de toeschouwer echter dat de voorstelling een huis zonder sjoemelsoftware is. Deze voorstelling zou eigenlijk moeten worden teruggeroepen naar de repetitieruimte. Met de voorstelling toch te laten plaatsvinden raakt het blazoen van het Toneelhuis bezoedeld, en dat van coproducent Toneelgroep Amsterdam.

Geen soap

Er is een podium op een podium op een podium. Waarom drie niveaus is mij een compleet raadsel. Hoog boven het speelvlak hangt een ruimteschip dat stoomt en flikkert en voorzien is van schermen. Op die schermen worden onder meer Amerikaanse villawijken vertoond. Je ziet ze dagelijks in het journaal, tussen twee schietpartijen in scholen of buurtcentra, die hoefden dus niet vertoond om te weten in welk milieu het drama zich afspeelt, tussen twee Thanksgivings. Een linie microfoons met voetpedaal, zodat de acteurs hun declamaties konden verfraaien met gepiep en gekreun uit de afvalcontainers van computerlabo’s. De ene [suggestieve] seksscène is nog niet afgelopen of de andere is al uit de startblokken geschoten. Ze lijken te wedijveren om de vulgairste te zijn. Regisseur Guy Cassiers wilde een soap maken en kwam terecht bij een Witse [uit zijn nadagen].

Geen groenten en fruit

Over de acteurs geen kwaad woord. Wat Eelco Smits, Chris Nietvelt, Katelijne Damen en Lucas Vandervorst uit de brand sleepten verdient een medaille. De andere acteurs zijn ook niet onverdienstelijk, zij krijgen een attest van goed gedrag en zeden. Allen zijn aan zichzelf overgeleverd. Ze proberen te acteren, maar als je geen groenten en fruit hebt, gezocht en gekozen door een prima marktkramer, blijf je steken in een voordracht zonder sap op de lippen. Iets wat het midden houdt tussen een televisiestudio en een circus moet de acteurs in de zevende hemel voeren. Dat was volgens de info in de programmafolder de bedoeling. Zevende hemel?! Wel, ze geraken niet eens uit het limbo, het voorgeborchte van de hel.

Slaapverwekkend

Een paar jaar geleden heeft Ivo van Hove een parel van een voorstelling gemaakt, gebaseerd op de roman The Fountainhead van Ayn Rand. Met Vergeef ons heeft Guy Cassiers een soortgelijk wonderlijk spel willen maken. Het is nooit goed je te willen meten aan de goden, zei Socrates [waar weet ik niet, maar dat vertelt Plato ons wel]. Cassiers wilde niet alleen blinken, maar ook scoren. Met de lengte van de voorstelling … twee uur vijftig! Het enige wat hij er mee bereikt heeft is dat hij heel wat mensen in slaap kreeg, en een twintigtal op de vlucht deed slaan. Met als boottrekker Walter Tillemans, een gerenommeerd regisseur/artistiek directeur van de tweede helft van de 2oe eeuw. Hij zag de bui vóór ze hing.

Beste lezer, kom niet klagen als u vindt dat u geen waar voor uw geld kreeg. U bent gewaarschuwd. In een paar woorden samengevat: Te mijden.

guido lauwaert
gent, 2018-02-23
VERGEEF ONS
roman: May We Be Forgiven – A.M. HOMES
toneelbewerking: Marc Didden, Guy Cassiers & Erwin Jans
regie: GUY CASSIERS
productie: TONEELHUIS
coproductie: TONEELGROEP AMSTERDAM
www.toneelhuis.be
www.tga.nl

Guido Lauwaert (1945) is organisator, regisseur, acteur, auteur, columnist, recensent voor o.a. Het Laatste Nieuws, NRC Handelsblad, Het Parool, VPRO-radio, Knack en Doorbraak. Hij richtte de Poëziewinkel op (later Poëziecentrum) en heeft een grote liefde voor Willem Elsschot en Paul van Ostaijen.

Commentaren en reacties