JavaScript is required for this website to work.
post

Shakespeare kan ook vulgair klinken

in 't Vlaams lukt hem dat zelfs aardig

Marc Vanfraechem25/10/2017Leestijd 2 minuten
Niet iedereen mag zich aan om het even wat wagen

Niet iedereen mag zich aan om het even wat wagen

Omdat vele radiozenders reclamespotjes hebben, denkt men stilaan overal dat het zo hóórt, en bijgevolg krijgt de luisteraar ze opgedist, om het even hoe vulgair en banaal ook.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Van tijd tot tijd lees ik een beetje Shakespeare, meest in een uitgave van 1894 die ik prachtig vind, en soms in moderne uitgaven die van de jongste filologische inzichten voorzien zijn.
Scenische uitvoeringen heb ik ook wel eens gezien, maar niet vaak en lang geleden. Die verfilming destijds van Romeo en Julia vond ik mooi en De Getemde Feeks ook. En onlangs in de bioscoop, in high definition, zag ik een Londense opvoering van de Wintervertelling. Prachtig was dat, maar ja, Londen, en met acteurs die die teksten heel hun leven spelen en een onwezenlijke perfectie bereiken!

Zelf Shakespeare lezen is iets anders: je bent niet afgeleid door acteurs en hun interpretatie, ook al kan die, zoals in Londen, veel bijbrengen en je dingen laten zien die je niet zó, of zelfs niet begrepen had.
De taal van Shakespeare blijft altijd betoverend, maar de edele dictie van zulke acteurs mis je dan, en Shakespearedictie is een wetenschap op zich.
Neem dit bijvoorbeeld:

Alarum. Enter RICHARD
RICHARD
A horse, a horse, my kingdom for a horse!
CATESBY
Withdraw, my lord. I’ll help you to a horse.
RICHARD
Slave, I have set my life upon a cast,
And I will stand the hazard of the die.
I think there be six Richmonds in the field;
Five have I slain today instead of him.
A horse, a horse, my kingdom for a horse!
Exeunt.

Natuurlijk, als we daar een vulgaire Vlaamse interpretatie naast leggen, gezegd met een vulgair dorps accent, en in een belachelijk vulgaire bewerking, dan is de keuze snel gemaakt.
Erg dan dat je als Klaraluisteraar, vlak voor of na een programma met de prachtigste muziek, zulke dingen als hieronder zo vaak en keihard in je maag gesplitst krijgt:

Klara: blijf verwonderd.
To hell and tell them there dat ik u zend, Risjaar modderfokker den Deirde.
Podiumbeest Tom Lanoye brengt scènes uit zijn beroemde Shakespearebewerking Ten Oorlog.
Zow speel ik veel persoanen imijn eentje.
Een auteur meet zich met zijn personages.
Man kroen! Wadda goddam fokke pis of kloetepeird!
Een productie van Behoud de Begeerte vanaf 25 oktober op tournee.
Alle info op Begeerte.be.
Samen met De Morgen, Humo en Klaaraaa.

Heel de metafoor van de dobbelsteen (die zes vlakken heeft — vertel ik er even bij ter lering van onze beroemde bewerker) is aan Tom Lanoye verloren gegaan.

(wie zijn bekomst nog niet heeft kan hier de audiofragmenten beluisteren)

Marc Vanfraechem (1946) werkte voor Klara (VRT-radio); vertaler, blogger http://victacausa.blogspot.com sinds 2003. Hij schrijft het liefst, en dus meestal, artikels met daarin verwerkt vertaalde citaten van oude auteurs, die hem plots heel actueel lijken.

Meer van Marc Vanfraechem
Commentaren en reacties