Soumission

De Duitse pers heeft er zo goed als geen aandacht aan besteed en het siert het linkse weekblad Der Spiegel dat zij het verhaal wel brengen. Waarover gaat het? De twee hoogste vertegenwoordigers van de christelijke kerken in Duitsland, de voorzitter van de Duitse bisschoppenconferentie Reinhard kardinaal Marx, en zijn protestantse evenknie, de Beierse landsbischop Heinrich Bedford-Strohm, waren voor een paar weken op pelgrimstocht in Israel. Zoals gebruikelijk bezochten ze ook de Moriaheuvel in Jeruzalem, beter kend als de Tempelberg. Dat is zoals bekend de plek vanwaar de profeet Mohammed, gezeten op het mythische lastdier Buraq, zijn nachtelijke hemelreis aanvatte. De Tempelberg is, na Mekka en Medina, zondermeer de heiligste plek van de islam. Voor joden, christenen en moslims is het de plaats waar Abraham zijn zoon Izaäk zou offeren. Voor de joden is het de heuvel waar Salomon zijn tempel bouwde, waarvan enkel nog de westelijke muur, de Klaagmuur, overblijft. De drie grote monotheïstische religies leggen dus allemaal een serieuze claim op de Moriaheuvel. Tot zover de overlevering.

Wat doen nu de twee hoogchristelijke heren Marx en Bedford-Strohm op deze heilige plaats? Zij leggen hun borstkruis af, omdat hun gastheer, sjeik Omar Awadallah Kiswani, dat gevraagd had. Voor een bisschop, hij weze katholiek of protestant, is zijn borstkruis zondermeer het belangrijkste symbool van zijn religie. Hij draagt het dan ook opzichtig om de hals. Hij legt het kruis alleen af als hij gaat slapen. Op verzoek afstand doen van het kruis is dus een teken van onderwerping. Vragen om dat te doen is een grove schending van de gastvrijheid. Naar verluidt maakten beide heren zelfs geen enkel bezwaar, toen de islamitische autoriteit hun vroeg om het symbool van hun geloof te verzaken. Bisschop Bedford-Strohm zei bij zijn terugkeer, dat “ze gehandeld hadden uit respect voor de gastheren” en dat het afleggen van het kruis “geenszins een verloochening van het kruis betrof”. Overigens volhardden de twee bisschoppen in politieke correctheid. Ook bij het bezoek aan de joodse Klaagmuur staken ze hun kruis op zak, “want ook aan joodse kant had men hun om terughoudendheid verzocht.”

Deze gebeurtenis moet de slinkende christelijke gemeenschap in de regio bijzonder droef stemmen. Wie de toestand in het Midden-Oosten een beetje kent, weet dat christenen het daar bijzonder moeilijk hebben. Zij worden er nog amper getolereerd. Maar ondanks vervolging en discriminatie houden ze stand. Te moeten zien dat twee bisschoppen dat niet doen, moet velen tot wanhoop drijven.

In de loop van de geschiedenis zijn duizenden christenen omgebracht, precies omdat ze geweigerd hadden om het symbool van hun geloof, het kruis, te verloochenen. Ze worden vereerd als martelaren. Zoveel standvastigheid hebben de twee Duitse bisschoppen niet getoond. Zij kapituleerden op eenvoudig verzoek.

Kan iemand zich voorstellen, dat bij een bezoek aan de Sint-Pieter in Rome, een hoge vertegenwoordiger van de islam, of van het jodendom, de uiterlijke tekens van zijn religie moet afleggen? Onvoorstelbaar en een imminente casus belli.

Het voorval werpt in elk geval een merkwaardig licht op de islamitische en joodse opvatting van gastvrijheid. Het was een onredelijke eis, zowel van de islamitische als van de joodse autoriteit, om de twee christelijke pelgrims te verzoeken het symbool van hun geloof te verwijderen. De voorbije jaren hebben wel meer christelijke gezagsdragers, inclusief verscheidene pausen, de Tempelberg, annex Klaagmuur, bezocht met behoud van hun religieuze symbolen. Of was het misschien omdat het hier Duitse bisschoppen betrof? Vanuit joods standpunt kan ik mij daarbij wel iets voorstellen.

Vanuit islamitisch standpunt kan de vraag van sjeik Omar Awadallah Kiswani enkel verklaard worden als een politiek statement. In de zin van: de Tempelberg is een islamitisch heiligdom en daar hebben andere religies niets te zoeken. Dat bleek ook op het seminarie dat volgde na het bezoek. Daar zegden de islamitische gastheren, “dat er op de Moriaheuvel nooit een joodse tempel gestaan had en dat daarvoor geen archeologische bewijzen zijn”. De aanwezigheid van joden en christenen op de plaats “is tegen de wil van God”. Dergelijke beweringen zijn een flagrante ontkenning van de geschiedenis. Op de Tempelberg stonden ooit twee joodse tempels, lang voor er sprake was van de islam. De laatste tempel werd verwoest door de Romeinen in 70 n.C.

Foto: © Reporters