Taal is belangrijk want wij hebben niet onszelf uitgevonden

Alain Finkielkraut, de onsterfelijke (als lid van de Académie française), werd door de journaliste Audrey Pulvar geïnterviewd voor iTélé. Zij stelde hem verstandige vragen, en dus werd het een verstandig gesprek.

Finkielkraut kreeg bijvoorbeeld de gelegenheid om erop te wijzen dat de grote manifestatie op 11 januari in Parijs ‘moins bigarrée’ was dan sommigen misschien hadden verwacht – minder kleurrijk, minder divers, geen echt goede mix laten we zeggen. Van het ‘black-blanc-beur’ van de Wereldbeker voetbal tien jaar geleden was niet veel te bespeuren in de optocht.

Ook zei hij (negentien minuten ver in de uitzending) dat de huidige paus een demagoog was, die al zwaaiend met zijn vuistje hetzelfde argument gebruikte als Zidane een paar jaar geleden, toen die zijn crapuleuze kopstoot uitdeelde aan, ik meen een Italiaanse voetballer: ‘Hij heeft mijn moeder beledigd!’ Vulgair argument natuurlijk, iedereen zal dat beamen, en uit de mond van de filosoof Ratzinger zou iets dergelijks nooit gekomen zijn.

Finkielkraut zei nog meer mooie dingen, maar die kunt u beter zelf eens beluisteren.

Wat ik bijzonder grappig vond, en bij ons ondenkbaar (Pulvar deed haar best om niet te lachen), was de manier waarop Finkielkraut over de syntaxis en grammatica van Hollande sprak, en hoe belangrijk hij grammatica en taal vond als het over een cultuurgemeenschap gaat, een identiteit.

Sommigen hier vinden dat taal geen deel is van de identiteit, maar dan moeten ze Finkielkraut maar tegenspreken, ik bemoei mij er verder niet mee. In de uitzending begint op de vijfendertigste minuut wat ik hieronder transcribeer en vertaal, omdat ik het komiek vind, maar al op de achtendertigste minuut was hij weer serieus: ‘Onze moedertaal maakt ons tot wat we zijn, wij zijn niet onze eigen oorzaak, wij staan door de taal die wij spreken in de schuld bij onze voorouders, het is de uitdrukking van onze eindigheid’. Voor zulke dingen wil ik zelfs tv-kijken, maar nu dus over Hollande:

La France semblait entrée dans une ère post-culturelle et post-nationale. C’était une patrie littéraire, disait Mona Ozouf. Bon, il est clair que le Surmoi littéraire n’exerce que peu d’autorité sur le discours de nos hommes politiques. François Hollande par exemple pratique le redoublement du sujet : ‘La France, elle a des ressources’,  ‘L’Europe, elle est en crise’ et cetera, qui en fait un peu un Churchill en salopette. Mais si vous voulez, c’est dommage! C’est dommage, il faudrait donner l’exemple de la rectitude syntaxique. Tout le monde devrait apprendre à se tenir droit.

Vert.: ‘Frankrijk leek een postcultureel, postnationaal tijdvak te zijn ingegaan. Het was een literair vaderland, zei Mona Ozouf (Franse historica, publiceerde veel over de Revolutie – Doorbraak). Goed, het mag duidelijk zijn dat het literaire Überich maar weinig gezag laat gelden op de taal van onze politici. François Hollande bijvoorbeeld beoefent de verdubbeling van het onderwerp: “Frankrijk, het heeft rijkdommen”, “Europa, het verkeert in crisis” et cetera, wat van hem een beetje een Churchill in werkbroek maakt. Maar, staat u me toe, dat is toch jammer! Het is jammer want hij zou het goede voorbeeld moeten geven en op de syntactische rechte lijn blijven. Zich recht houden zou iedereen moeten leren.’