Taaltest maakt Ben Weyts trending

Soms versta ik progressief Vlaanderen niet goed. Dat dacht ik toen ik ’s middags Twitterberichten las over ‘Ben Weyts’ (N-VA). De naam van de Vlaamse minister van Onderwijs was toen trending op Twitter. De oorzaak was zijn tussenkomst die ochtend op Radio 1. Hij wil de taalkennis van kinderen in de derde kleuterklas testen. Voor ze naar het eerste leerjaar gaan. Een voorstel van een N-VA’er over taal? Dan gaat progressief Vlaanderen helemaal los op twitter.

Taaltesten

Minister Weyts moest spitsroeden lopen op Twitter. Maar waarom? Wat is daar tegen? Taaltesten en een taalbad, zijn nodig. De minister stelde zelfs hulp op maat van de leerling voor. Wat meer? Ons onderwijs is in het Nederlands wie die taal niet goed beheerst en gemiddeld verstandig is, heeft een nadeel. Maar neen, het was mis. Stigmatiserend, een bepaalde groep viserend, West-Vlamingen en Antwerpenaars moeten ook in een taalbad, … enfin altijd hetzelfde.

Wat minister Weyts voorstelde is een maatregel die je van progressieve partijen verwacht. Progressieve partijen willen toch mensen emanciperen? Wel dit is een emanciperende maatregel. Mensen de middelen geven om hun toekomst in handen te nemen.

Kinderen die met een grote taalachterstand aan het eerste leerjaar beginnen, halen die achterstand meestal niet meer op. Met als gevolg een lager diploma en veel frustratie, als het geen schooluitval is. Ik heb er in mijn leerkrachtencarrière zo nog zien passeren. De verstandigste waren zich dan nog bewust van de situatie. De moedigsten legden zich daar niet bij neer, maar na een zevende jaar BSO heb je niet de beste vooropleiding voor hoger onderwijs.

Vandenbroucke

En kijk, soms zijn er van die dagen dat je nog gelijk krijgt ook. Wouter Duyck tweette (hij maakte de twitterwandeling interessant met enkele statistieken) een krantenartikel uit Het Nieuwsblad van 2006: ‘Vlaams minister van Onderwijs, Frank Vandenbroucke (SP.A), laat de mogelijkheid bestuderen om taaltoetsen Nederlands af te nemen van kleuters van vier tot vijf jaar.’ De minister dacht eerst aan een proef bij  alle kinderen in het eerste leerjaar maar wellicht is het nog beter de taalkennis vóór de lagere school te meten, staat er. Het doel van de socialistische minister: leerlingen met een achterstand zo snel mogelijk op sporen en bij spijkeren.

Even pour la petite histoire, Vandenbroucke was in 2006 minister in de Vlaamse regering Leterme I. Geert Bourgeois was als N-VA’er via het kartel CD&V-N-VA minister geworden van Bestuurszaken, Buitenlands Beleid, Media en Toerisme. En wie was zijn adjunct-kabinetchef en woordvoerder? Ben Weyts. Misschien heeft hij het idee gewoon van daar.

Dertien jaar

Vandenbroucke wist dus dertien jaar geleden al dat het een slecht idee is om kinderen met een te te grote taalachterstand aan het eerste leerjaar te laten beginnen. We hebben met andere woorden dertien jaar verloren. Dertien jaar. De kinderen die toen in de derde kleuterklas zaten, zitten in hun laatste jaar middelbaar. Of zijn al op de hogeschool, universiteit of werken. Dertien jaar verloren in zo’n cruciaal beleidsdomein met maatschappelijk én persoonlijk impact.

Die dertien verloren jaren zijn een echte reden voor verontwaardiging. Dertien jaar schuldig verzuim tegenover zwakken in onze maatschappij. Weggegooide tijd, weggegooid talent, weggegooide kansen.

Waarom, vraag ik me af. Is die taaltest blijven steken in een of andere links-rechtstegenstelling? Was het niet politiek-correct genoeg om die test te organiseren? Waarom zou de aankondiging van Vandebroucke in 2006 door links toegejuicht worden om in 2019 te worden weggehoond?

Links-rechts

Blijkbaar is een deel van progressief Vlaanderen zo ver dat ze door het bos de bomen niet meer zien. Ze zitten vast in een bipolair denken, een soort partijlogica. Ze zijn tegen rechts en zeker tegen de N-VA. Stelt iemand uit die hoek iets voor met ‘taal’ of ‘Nederlands leren’ dan is dat fout. Het is eng nationalisme, stigmatiserend, een koud Vlaanderen. Hetzelfde mechanisme bestaat ook omgekeerd, vanuit rechts. Ook te vinden op Twitter. Het maatschappelijk debat is een uitzichtloze stellingenoorlog.

Er is nog iets dat ons waakzaam moet maken. Je hoeft in 2019 enkel de namen te veranderen in het artikel van 2006. Minister Vandenbroucke kondigde  dertien jaar geleden aan dat hij taaltesten zou laten ‘bestuderen’, want het moest een goede test zijn. Iets laten bestuderen is in politiek Brussel wel vaker synoniem voor stof laten vergaren en –al dan niet bewust– vergeten.

Beste Minister Weyts, laat dit geen zoveelste aankondiging zijn.

Uit hetzelfde artikel van 2006 blijkt dat de maatregel al dertien jaar gelen is ingevoerd in de Duitse deelstaat Noord-Rijnland-Westfalen. ‘Na moeizame debatten keurde het parlement van Noord-Rijnland-Westfalen de resolutie goed om bij alle vierjarige kleuters vast te stellen in welke mate ze Duits spreken.’ Beste minister Weyts u kan daar alle beginnersfouten opvragen. Dan kan u een beetje van de verloren tijd inhalen.