Treinen der traagheid tussen Vlaanderen en Nederland

Het afschaffen van de Amsterdammer (de trein die Brussel al ettelijke decennia met Amsterdam verbond) en het daaropvolgende debacle met de ‘snelle’ Fyra legde pijnlijk bloot hoe op spoorvlak het water tussen beide landen alleen maar dieper werd. De Fyra was inderdaad snel. Snel weg in dit geval! Het resultaat? Sporen tussen Nederland en Vlaanderen werd er alleen maar moeilijker op.

‘De Fyra was een overbodige trein, want met de Thalys beschikte men al over een hogesnelheidstrein en één was meer dan voldoende’, zegt Herman Welter die sedert jaar en dag als journalist het openbaar vervoer van zeer nabij volgt. ‘De reiziger is de dupe want na het verdwijnen van de Fyra bleef alleen maar de dure Thalys over of de stoptrein naar Roosendaal, verwijst Welter naar de situatie eerder dit jaar. Inmiddels is er een alternatief en spoort er opnieuw een trein tussen Brussel en Den Haag. Deze intercitytrein rijdt vanaf 7 oktober tien keer per dag in beide richtingen, tegenover acht keer voordien. Vanaf 15 december wordt de frequentie verhoogd naar twaalf.

‘Er is veel te laat gereageerd. Men had veel sneller een alternatief moeten bieden. Bovendien rijdt deze trein nog altijd maar tot in Den Haag en moet men voor Amsterdam nog altijd overstappen’, zegt Welter verontwaardigd. Volgens hem moet men er dan ook voor zorgen dat de oude verbinding Brussel-Amsterdam op het volle traject wordt hersteld en dat zestien maal per dag. ‘De kwaliteit is er duidelijk op achteruit gegaan en het terugwinnen van klanten is nu eenmaal niet gemakkelijk.’

Via Breda

Samen met nog anderen verbaast Welter er zich over dat er voor personenvervoer tot nu toe slechts twee spoorverbindingen zijn tussen Nederland en Vlaanderen. De lijn via Breda niet meegerekend, omdat die alleen voor de hogesnelheidstrein Thalys wordt gebruikt, kan men enkel via Essen de grens over richting Roosendaal en via Luik richting Maastricht. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat Welter pleit om nog een ontsluiting te voorzien via Breda. ‘Men heeft ooit een hogesnelheidslijn aangelegd maar als je ernaast rijdt op de autostrade, zie je er nauwelijks treinen op rijden. Infrabel vroeg altijd een hoge gebruiksvergoeding aan de NMBS. Vandaar dat die er niet veel treinen op laat rijden.’ Ook Actiegroep Station Noorderkempen klaagde het tekort aan treinen vanuit Brecht eerder dit jaar in een petitie aan. De weggevallen treinen zouden worden vervangen door de Fyra maar nu die ook op stal staat, kwamen de geschrapte treinen niet opnieuw terug. Openbaar vervoerjournalist Welter gaat nog een stap verder en vindt dat er tussen de hogesnelheidstreinen om het uur een trein naar Breda zou moeten sporen en vanuit Brecht om het half uur een trein richting Antwerpen. ‘Dat zou een oplossing bieden voor Nederlandse automobilisten die hun auto in Brecht kunnen parkeren en van daar op een kwartiertje in hartje stad kunnen staan.’

Grensverbinding in de Kempen

Ondertussen loopt er op het internet nog een petitie die de Kempen richting Nederland wil ontsluiten. Vanaf december 2013 zal de trein van Antwerpen naar Neerpelt doorrijden naar Hamont, op amper 700 meter van de Nederlandse grens. De initiatiefnemers voor de petitie roepen de Nederlandse Spoorwegen en de NMBS op om deze trein te laten doorrijden naar Weert in Nederlands Limburg. ‘Dat zou het herstel betekenen van de vroegere lijn naar Eindhoven en zou nog een extra overgang opleveren in plaats van de huidige twee.’

Voorlopig blijft het aantal echte spoorovergangen tussen Vlaanderen en Nederland inderdaad beperkt tot twee en ook de Fyra, die wegens aanhoudende defecten uit roulatie werd genomen, lijkt niet onmiddellijk een come-back te maken. Hoewel. De Nederlandse Spoorwegen rijden opnieuw met de Fyra. Niet om reizigers te vervoeren echter, maar om te voorkomen dat de trein gaat roesten of onderdelen vast komen te zitten.