Trumps achterban voelt zich in de steek gelaten

 Applaudisserende vijanden

‘Donald Trump werd president’ aldus Fareed Zakaria. De host van het CNN-programma GPS nam deze woorden in de mond nadat Trump het bevel had gegeven om een Syrische luchtmachtbasis te bombarderen met 59 kruisraketten. Zakaria ging verder en zei dat Trump voor de eerste keer als president sprak over internationale normen, internationale regels en de rol die de VS spelen in de wereld. Bij CNN was men dus best tevreden, Zakaria zei dat Trump hierbij dezelfde kwaliteiten toonde als zijn voorgangers. (U kent enkele van deze voorgangers, de mensen die de geschiedenis zullen ingaan als ‘de vredelievenden’: Obama, Bush II, Clinton, Bush I.)

Ook het volledige neoconservatieve establishment was tevreden met de aanval op Syrië. Senatoren zoals John McCain, Lindsay Graham en Marco Rubio alsook de intellectuele leiders van de beweging, zoals Bill Kristol, wisten met hun geluk geen blijf. Dezelfde mensen die de oorlog in Irak en Libië nog steeds verdedigen begonnen direct over het sturen van grondtroepen om het regime van Assad te verwijderen. Dat men daarbij een directe oorlog met Rusland riskeert is blijkbaar maar een detail. De levens van Amerikaanse soldaten en het lot van de christenen in Syrië evenzeer. Wat er na Assad moet komen is dan ook totaal onbelangrijk, net zoals dat het geval was in Irak vijftien jaar geleden.

Kritische supporters

wie Trump steunde tijdens de verkiezing was minder tevreden met de nieuwe richting van het buitenlands beleid. De populaire columniste Ann Coulter verweet Trump van afscheid te nemen van zijn programma. Ze begon ook al spijt te krijgen van de titel van haar boek In Trump we trust. Ze zei dat we het beter ‘In Trumpism we trust’ zouden noemen, want de president is blijkbaar niet opgewassen tegen het establishment. Ze voegde er aan toe dat, hadden de Amerikanen een president gewild die voorstander was van meer oorlog in het Midden-Oosten, ze wel hadden gestemd voor Marco Rubio, Lindsay Graham of Hillary Clinton.

De conservatieve bondgenoten in het Congres keken ook bedenkelijk. Senatoren Rand Paul en Mike Lee pleitten ervoor dat de president bij verdere actie de toestemming moet vragen om een oorlogsverklaring van het Congres. Rand Paul vroeg ook inzage in de Amerikaanse bewijzen voor de bewering dat Assad chemische wapens zou gebruikt hebben. Ook Trumps vriend uit Europa, MEP Nigel Farage, was niet al te gelukkig met de aanval op de luchtmachtbasis in Syrië. Al moet meteen ook gezegd dat Trump op de rem gaat staan voor verdere acties.

Het is de tweede keer in enkele weken tijd dat de conservatieve vleugel van het Amerikaanse politieke spectrum misnoegd is over zijn president. De eerste keer was over de wet over de gezondheidszorg, die volgens conservatief Amerika niet meer was dan een afgezwakte vorm van Obamacare. De conservatieven willen dat Trump verder gaat en naar hen komt voor steun. Ze willen Trump graag steunen, maar er zijn voorwaarden. Die zijn veelal samen te vatten als ‘Donald doe wat je ons hebt beloofd’. Fijntjes herinneren ze hem er ook aan dat het zij waren die hem bleven steunen tijdens pussygate en niet establishmentfiguren zoals Paul Ryan, die Trump liet vallen als een baksteen.

Wie heeft de macht in het Witte Huis?

Voor de koerswijziging van Trump wordt er gewezen naar zijn schoonzoon Jared Kushner, de echtgenoot van Trumps dochter Ivanka. Jared Kushner zou een enorme invloed hebben op zijn schoonvader en is volgens conservatief Amerika een elitaire Democraat die zijn schoonvader de verkeerde richting opstuurt. Zij zien ook met lede ogen aan dat Trumps ideoloog Steve Bannon wat naar de achtergrond aan het verdwijnen is. Hij werd de dag voor de aanval op Syrië uit de Nationale Veiligheidsraad gezet. Bannon is de ideoloog van het ‘Trumpisme’, kort samengevat als America First: minder immigratie, tegen de financiële elite van Wall Street en voor een bescheiden buitenlands beleid. Bannon is dan ook de ideologische levensverzekering in het Witte Huis. Mocht Bannon weg vallen betekent dit een enorme klap voor de Trump-beweging.

Vriend en vijand

Dat Trump in een moeilijke positie zit is zeker. Hij kan niet enkel bouwen op de conservatieve vleugel van de Republikeinse partij. Hij moet ook luisteren naar de rest van de Republikeinse partij en misschien en passant nog vrienden proberen maken in het stuurloze schip dat de Democratische partij vandaag is. Maar hij moet wel beseffen dat als hij fel gaat inboeten op het centrale idee van zijn buitenlands programma – ‘een president van de Verenigde Staten is er in de eerste plaats voor de Verenigde Staten en niet voor de rest van de wereld’ – hij zijn beweging van zich zal doen vervreemden.

Trump kan het zich niet permitteren om de steun van zijn beweging te verliezen. De John McCains en Paul Ryans van deze wereld moeten hem echt niet en steken hem met veel plezier een mes in de rug wanneer het hen uitkomt. Mocht Trump tegen dan de steun van zijn achterban verloren zijn, komt het establishment met een Republikeinse tegenkandidaat in de voorverkiezingen en is het moment om de VS te hervormen voorbij en opnieuw business as usual in Washington. De vraag is echter of je de geest van America First terug in de fles krijgt, met of zonder Trump.

Foto: (c) Reporters