JavaScript is required for this website to work.
post

Tussen neus en lippen 20

Jan Van Peteghem16/9/2020Leestijd 4 minuten
Tussen neus en lippen vallen interessante dingen op te tekenen.

Tussen neus en lippen vallen interessante dingen op te tekenen.

Soms vertellen laconieke uitspraken, gebracht langs de neus weg, veel meer over de realiteit dan hele alinea’s vol met uitweidingen.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Nog eens een bloemlezing uit terloopse opmerkingen uit onze nationale pers, verschenen in de loop van de eerste helft van september. Soms vertellen laconieke uitspraken, gebracht langs de neus weg, veel meer over de realiteit dan hele alinea’s vol met uitweidingen. Hierbij een bloemlezing van dergelijke opmerkingen.

Hoe conservatisme een rem kan betekenen voor het invoeren van nuttige maatregelen

Het dagblad De Standaard liet in haar uitgave van 1 september (jawel, het begin van het nieuwe schooljaar) een universitaire lerarenopleider aan het woord. Die maakte duidelijk dat de vraag naar werkwillige leerkrachten het aanbod overschrijdt, vooral in de grotere steden van dit land. De man die daarover het woord voerde, Filip Moons, had daarvoor een oplossing kant en klaar: ‘Om leraars aan het pendelen te krijgen naar grootsteden, moeten we ze een premie gunnen.’

Dat is allicht een goede oplossing voor de problematiek zoals die zich nu stelt. Het probleem zit in de lange termijn: probeer die premie maar eens terug af te schaffen zodra er weerom voldoende kandidaat-lesgevers op de arbeidsmarkt verschijnen. De onderwijsvakbonden zullen de eerste zijn om het te hebben over onaantastbare ‘verworven rechten’. En natuurlijk zullen de begunstigde leerkrachten de laatsten zijn om zo’n afschaffing te steunen, dus de druk van onderuit op de syndicale onderhandelaars zal niet erg groot zijn. De tijdelijke premie van de heer Moons lijkt een goed idee – maar in ons land bestaat er weinig definitievers dan een ’tijdelijke’ maatregel.

De weerstand tegen ‘belegen ideeën’ vanwege het ACV

Het Laatste Nieuws van 2 september gaf de voorzitter van de christlijke vakbondsorganisaties Marc Leemans uitgebreid het woord. Het artikel kopte: ‘ACV-topman Marc Leemans overschouwt slagveld van corona en de politiek: “Brugpensioen en minder werken? Dat zijn geen belegen ideeën”‘. Ook belegen ideeën kunnen veel waarheid bevatten.

Het klassieke tegenargument tegen minder werken (gezien overheen een hele loopbaan) is te vinden in de Scandinavische landen: deze gaan traditioneel door als het meest geslaagde bastion van de sociaaldemocratie met een grote inspraak van het middenveld, en dus (in de eerste plaats) de vakbondsorganisaties. Dat heeft geleid tot een erg performante, democratische en tolerante samenleving met een hoog niveau van gezondheidszorg, sociale zekerheidsvoorzieningen en onderwijs. Opvallend in deze socialistische paradijzen is dat de pensioenleeftijd daar maar liefst op 67 jaar ligt, en de activiteitsgraad in alle leeftijdscategorieën een stuk hoger dan bij ons kan gesitueerd worden (ook de jeugdwerkloosheid!).

Een verklaring? In het noorden van Europa heerst een grotere werkethiek dan bij ons het geval is  – voor deze mensen is een hogere pensioenleeftijd een mogelijkheid om professioneel langer actief te zijn, zeker wanneer de taak mentaal en fysiek niet overdreven belastend is.

Hoe kan het dan dat hèt socialistische paradijs bij uitstek in ons land (Wallonië) ter zake zo zwaar onderpresteert? Wel, ondanks het feit dat het progressieve gedachtengoed de blauwdruk uitmaakt van de Scandinavische staatsordening, gaat het hier om socialistische bewindsvoerders die een moderne visie hanteren op de sociaal-democratie (onze PS staat bekend als de meest conservatieve socialistische partij van de S&D-fractie in het Europees Parlement).

En in België hebben de syndicale organisaties zich dermate sterk genesteld in de Belgische overheidsstructuren dat je niet zozeer kan spreken over zeggenschap, maar over beslissingsmacht. Het optrekken van de pensioenleeftijd tot pakweg 67 zoals in Noord-Europa gebruikelijk is maakt hier geen kans, want de vakbondsorganisaties zullen zich hiertegen verzetten. ‘Inspraak’ betekent immers in Scandinavië (maar ook in Nederland) – iets anders dan ‘blokkeringsmacht’.

Een orkest zonder dirigent

De Tijd van 7 september toeterde: ‘Vivaldisymfonie begint zonder dirigent’. De grote vraag in de kranten: wie wordt premier van de nieuwe paars-groene regering. Nergens een woord over de invulling van de posten voor vakministers, wat bepalender is voor de toekomst van Jan Modaal. Is dat omdat de uitkomst al (deels) vaststaat? Allicht eist PS Sociale Zaken op: die minister is immers de voogd van het sociale zekerheidstelsel waarin de grootste transfers naar Wallonië zitten. Die traditionele machtspositie geef je nooit op. Voor het tweede ‘sociale’ departement, Werk, bestaat de klassieke ruil erin dat deze post toekomt aan een Vlaming (in het verleden doorgaans een CD&V-er). Hier heb ik er geen flauw idee van wie kans maakt; het zou mij niet verwonderen mocht Nathalie Muylle aanblijven – ze heeft dat in het interregnum Wilmès niet zo slecht gedaan.

Wordt voor het ministerschap van Justitie mevrouw Onkelinx terug van stal gehaald? Dit is een departement dat N-VA graag zou zien defederaliseren, en Onkelinx heeft die post in het verleden al bekleed, dus kent ze zowat het klappen van de zweep, en haar aanwezigheid is een garantie dat op dit vlak niets zal veranderen. De pers durft al eens vergeten dat tijdens haar ministerschap de veelgevraagde werklastmeting bij de betrokken ambtenaren werd doorgevoerd, maar de resultaten nooit bekend werden gemaakt – omdat de kloof tussen Vlamingen en Franstaligen te groot bleek?

Het Nieuwsblad van 8 september liet onderkoeld weten: ‘Franstalige zaken worden te vaak en te snel geseponeerd of te mild bestraft’. Volgens de krant stond dit te lezen in een uitgelekte mail van de Brusselse spoorwegpolitie. Het parket van Brussel dringt aan dat de politie processen-verbaal over gauwdiefstallen zo veel mogelijk in het Nederlands opmaakt. ‘Want zaken in het Frans krijgen vaak geen passend gevolg‘, klinkt het. Dàt zal alvast onder Onkelinx niet gauw veranderen…

Moria

We hebben het hier over het overvolle vluchtelingenkamp op het Griekse eiland Lesbos, dat op 9 september volledig uitbrandde. De Standaard van de dag erna gaf als belangrijkste boodschap mee dat het een ‘blamage voor het Europese vluchtelingenbeleid’ betrof.

Die blamage lijkt me eerder toe te komen aan de (leidinggevenden van de) landen van herkomst van die vluchtelingen (in dit geval grotendeels Afghanistan en Pakistan) die er blijkbaar niet in slagen om hun inwoners een menswaardig bestaan te bezorgen. Maar dat zijn allicht geen blanke mannen en bovendien islamisten, daar mag je al zeker geen blaam aan geven. Het boek van Johan Sanctorum over de politieke correctheid verschijnt niets te vroeg.

De online boekvoorstelling van Johan Sanctorums Politiek incorrect gaat door op 16 september om 20u. Wil u het boek alvast bestellen, dan kan u terecht in de online boekhandel van Doorbraak.

Jan Van Peteghem is ingenieur en emeritus-gasthoogleraar verbonden aan de Faculteit Ingenieurswetenschappen van de KU Leuven. Zijn beroepservaring en wetenschappelijk werk draaien grotendeels om de arbeidsomstandigheden en -voorwaarden, meer in het bijzonder de veiligheid en de gezondheid op het werk.

Commentaren en reacties