Tussen neus en lippen

De geschiedenis die zich herhaalt

Sommige wijsgeren/historici zijn van mening dat het menselijke ras, in tegenstelling tot een ezel, zich telkens weer stoot aan dezelfde steen. Zo stelde Hubert Van Humbeeck, commentator bij Knack, in 2014 eens in dit tijdschrift: ‘De geschiedenis herhaalt zich niet, de geschiedenis rijmt’. Maar op de websites van diverse kranten stond op 4 juli duidelijk te lezen: ‘Opgepakte Russische journaliste die schreef over bombarderen burgers in Marioepol overgebracht naar psychiatrische instelling’. Wanneer hebben we dat nog gehoord? Hier rijmt de geschiedenis!

In mijn jongere jaren, tijdens de voorbije Koude Oorlogperiode, overviel ons slag om slinger dit soort berichten. Die herinneren sterk aan de naweeën van het stalinisme. Sommige mensen/regimes leren het nooit. En dan blijft de vraag: hoe komt het dat het vooral de communistisch-socialistisch geïnspireerde naties zijn die steevast dit soort praktijken blijven hanteren? Wie de geschriften van Karl Marx heeft gelezen (ik heb daarin tijdens mijn jeugdjaren nogal wat tijd gestoken), weet dat deze econoom-socioloog-filosoof allesbehalve voor dictatoriale regimes pleitte, laat staan om naties te stichten die geleid worden door psychopaten à la Stalin of Poetin.

Ik denk niet dat de toplui van de PVDA-PTB zelf beseffen dat, wanneer zij ooit de macht zouden verwerven, de poort openstaat voor een dictatoriaal regime. In mijn ogen zal België dan ‘op een ik en een gij’ verworden tot een dictatuur. En wees gerust, politiek correcte vrienden, dat zal véél sneller gebeuren dan mocht het Vlaams Belang het voor het zeggen krijgen. In deze zin zit de progressieve fractie van de pers, die nogal eens begrip durft op te brengen voor het extreemlinkse gedachtegoed, er compleet naast. Ik hoop dat het stemvee tijdens de komende (snel nakende?) federale verkiezingen zijn verstand gebruikt en de geschiedenis niet zal laten rijmen.

Schokkend: de Verenigde Staten van België in wording

Bestaan er liberalen die hun gezond verstand gebruiken? Volgens PAL NWS, de website van (onder meer) ’t Pallieterke, zou Gwendolyn Rutten van Open Vld ons land willen hervormen tot de ‘Verenigde Staten van België’. Het was haar conclusie naar aanleiding van een interventie van Karl Vanlouwe (N-VA) in de Werkgroep Institutionele Zaken van het Vlaams Parlement, die toen stelde: ‘Het huidige Belgische systeem werkt niet.’

Wanneer zelfs liberale politici voor een staatshervorming opteren, is dit een schokkend feit. De naam van de voorganger van onze Open-VLD, de PVV, stond niet voor niets bekend als een acroniem voor Pest Voor Vlaanderen, en dat was zonder meer terecht. Belangrijker is dat dame Rutten als gewezen partijvoorzitster zoiets alleen maar kan en durft zeggen wanneer de andere grosses légumes van de partij daarachter staan. Zou zoon De Croo dan toch wijzer zijn dan zijn vader? Dan is de appel daar in Oost-Vlaanderen toch wel erg ver van de boom gevallen.

Separatistische gedachte

Wilt u een voorspelling, lezer? Nu de Schotten terug een referendum gaan krijgen (dat laat zich voorzien) over hun onafhankelijkheid, en mocht de separatistische gedachte daar dan een meerderheid halen (hetgeen na de Brexit-geschiedenis best mogelijk is), komt de hele zaak op de agenda van de Europese Commissie en allicht ook voor de Europese Raad. Het is allicht onmiskenbaar dat er in Vlaanderen een meerderheid N-VA & Vlaams Belang aan het groeien is, en dan is de kans groot dat die twee hoge fora twee gelijkaardige dossiers gaan moeten behandelen.

Lidstaten als Spanje, die zelf last hebben met hun subnationaliteiten, zullen dan een discussie hierover niet (meer) kunnen tegenhouden. En ook Turkije zal dan gaan stoken, want zij willen hun Koerden geen munitie geven. De gesprekken hierover beloven allicht een boeiende gebeurtenis te worden die een grote impact gaan hebben op het voortbestaan van de Europese Unie. Want dan wordt de kaart van Europa grondig hertekend sinds de val van de Muur, voor de tweede maal sinds Wereldoorlog II. Ik denk dat we eraan toe zijn (wishful thinking?).

‘Het zijn de ouders die de trauma’s in het leven van het kind brengen’

Deze waarheid als een koe werd gebracht in de rubriek Out of the Box van De Standaard. Deze uitlating verscheen op woensdag 13 juli. Mijn trouwe lezers weten dat ik mij onledig houd in een organisatie die ex-psychiatrische patiënten wil ondersteunen in hun overgang van psychiatrie naar het ‘normale’ leven. Vele van de cliënten daar hebben een verblijf achter de kiezen in zowel een gevangeniscel als de in mijn dorp Bierbeek gelegen psychiatrische instelling Sint-Kamillus. Die instelling is vaak gerelateerd aan drugsmisbruik en het deviante gedrag dat daarvan het gevolg was. Het gaat om mensen die in een ver verleden ernstige psychische kwetsuren hebben opgelopen. En de meest helderen onder hen beseffen maar al te goed wie daarvan aan de basis liggen: hun ouders.

Hun verhalen zijn vaak zo schrijnend dat je alleen kan besluiten dat die ouders, eerder dan de cliënt, in de gevangenis of de psychiatrie hadden moeten belanden. Uiteraard heeft ook het slachtoffer zelf zijn verantwoordelijkheid. In tegenstelling hiermee luidt het artikel: ‘Maar iedere mens is het slachtoffer van zijn opvoeding. Het is dan aan de kinderen om, wanneer ze ouder worden, die patronen te herkennen, te erkennen en te doorbreken, en dan te proberen om het beter te doen dan de vorige generatie.’ Om dan te besluiten: ‘Eigenlijk zou iedereen een basis psychologie moeten hebben om die patronen bij zichzelf te herkennen.’

Ontsluit uw inzichten aan het publiek

Dat is allemaal zeer juist, maar precies daar gaat de gilde van de zielenknijpers (psychiaters, psychologen) in de fout. Het behoort tot de maatschappelijke verantwoordelijkheid van academici (zoals ik er een ben) om de grote lijnen van hun kennis in vulgariserende teksten ter beschikking stellen van het brede publiek. Dat geldt voor sociologen, juristen, ingenieurs, en evengoed geldt het voor psychologen.

Maar je moet al koppig zoeken naar artikels die enig zicht werpen op de menselijke conditie en duidelijk maken welke uitwassen hier dreigen. We spreken allemaal met de losse pols over narcisme (na de passage van Donald Trump op het Witte Huis een tijdje erg modieus geweest), sociopathie (denken we maar aan Vladimir Poetin), borderline (waarmee ikzelf nogal wat te maken heb gehad) en hysterie. Allemaal persoonlijkheidsstoornissen waarmee iedere burger normaliter in zijn leven te maken krijgt — in de eerste plaats in een werkomgeving. Psychologen/-iaters: zet jullie aan het schrijven en maak kond van jullie inzichten, opdat het brede publiek hiermee zijn voordeel kan doen.

Stop met energie te steken in het publiceren in A1-tijschriften (prestigieuze tijdschriften die uitsluitend peer-reviewed teksten publiceren, maar door geen kip worden gelezen. Het behoort tot de verantwoordelijkheid van academici om hun inzichten ter beschikking te stellen van het brede publiek, eerder dan ze in intieme kring te blijven verspreiden.

Jaloers

Wat ben ik jaloers op mensen die diepgravende inzichten helder kunnen verwoorden in beknopte uitspraken. Einstein kon dat, met dien verstande dat er nogal wat apocriefe gezegden van hem in omloop zijn (kernachtige uitdrukkingen die hem worden toegeschreven maar waarvan de oorsprong onbewezen is). Maar we hoeven het niet ver te zoeken. Onze geliefde Doorbraaksite blokletterde onlangs nog: ‘Intolerantie die wordt verkocht als tolerantie in een samenleving waarvan wordt gezegd dat ze  intolerant, racistisch, fascistisch, exclusief, homo- en transfoob en finaal uiteraard ook nazistisch is.’

Wat zit achter die lapidaire uitspraak? Heel veel gezond verstand, dat nog autonoom denkt ook (geen geringe opgave in deze woke-samenleving). Beste lezers, dit kan alleen uitlopen op een oproep om zelfstandig jullie mening te vormen, en daar ook voor uit te komen. Komaan: begin eraan.