Vandaag 1794: start genocide in de Vendée

De Franse Revolutie is in de eerste plaats een Parijse aangelegenheid en wordt in de rest van Frankrijk minder op prijs gesteld. Zo ook in de Vendée, een streek aan de Atlantische kust, net onder Bretagne. Boeren, clerus, handwerkers en lagere adel komen er in opstand tegen de Franse Revolutie. Dat wordt snel een echte burgeroorlog, met tussen 1793 en 1796 massamoorden .

Parijs stuurt de Franse revolutionaire generaal Louis-Marie Turreau met zijn Colonnes infernales (‘Helse kolonnes’) naar de Vendée. Die geeft op 17 januari 1794 zijn troepen een briefing: ‘Alle verzetslieden die worden aangetroffen met de wapens in de hand, of waarvan men overtuigd is dat ze die in de hand hebben gehad, worden met de bajonet afgemaakt. Hetzelfde wordt gedaan met de vrouwen en kinderen die in dat geval zijn. Personen die alleen maar verdacht zijn, worden evenmin gespaard. Alle dorpen, boerderijen, bossen en struikgewas en in ’t algemeen alles wat kan worden verbrand, zal in vlammen opgaan’.

Het programma van Turreau wordt meteen ten uitvoer gebracht en draait uit op een regelrechte genocide. De Franse revolutionaire troepen steken boerderijen en dorpen in brand en vermoorden en arresteren duizenden inwoners. Zesduizend mensen worden omgebracht met de guillotine of de kogel, of ze worden doodgestoken of verdronken. Maar de repressie werkt contraproductief: nieuwe verzetshaarden laaien op.

De sansculotten gaan zich te buiten aan plunderingen en verkrachtingen. In Noirmoutier worden op veertien dagen tijd 1500 mensen vermoord. Op 30 januari worden in Parc-Soubise 200 lichamen verbrand in een ‘vreugdevuur’. Generaal Jean-Baptiste Huché pocht ermee in de buurt van Chantonnay 200 Vendeërs te hebben gedood in amper twee dagen. Meer nog, hij beroemt er zich op de zwangere vrouwen de buik te hebben doen opensnijden opdat de soldaten zouden kunnen paraderen met een foetus op de punt van hun bajonet. De buik van de opengereten vrouwen doet hij vullen met haver waarvan hij dan de paarden laat eten.

General François Carpentier laat op één enkele dag 300 ouderlingen en kinderen doden die gevlucht waren in het woud van Rocheservière. ‘Alles loopt goed’, pocht zijn collega generaal Louis Grignon. ‘We doden er meer dan honderd per dag’.

Wie zei ook weer dat de Franse Revolutie de basis legde voor onze democratie?