JavaScript is required for this website to work.
Binnenland

Vlaamse regering legt de kerk aan de ketting, en de moskee ook, een beetje

Zin en onzin van decreet voor erkenning lokale geloofsgemeenschappen

Mark Geleyn30/6/2021Leestijd 4 minuten
De Vlaamse Regering legde een decreet voor de erkenning van lokale
geloofsgemeenschappen voor aan het Vlaams Parlement.

De Vlaamse Regering legde een decreet voor de erkenning van lokale geloofsgemeenschappen voor aan het Vlaams Parlement.

foto © Tony Webster

De Vlaamse Regering legde een decreet voor de erkenning van lokale geloofsgemeenschappen voor aan het Vlaams Parlement. Zinvol?

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

De Vlaamse Regering legde een decreet voor de erkenning van lokale geloofsgemeenschappen voor aan het Vlaams Parlement. Dat decreet zal binnenkort waarschijnlijk met grote meerderheid goedgekeurd worden. Het decreet regelt het toezicht op de gelovigen in en om de plaatselijke moskee, kerk of synagoge. Ook scherpt het de erkenningsregels aan ‘om het kaf van het koren te scheiden’. Het definieert de verplichtingen van de besturen van de erkende erediensten. En het voert een inspectiesysteem in.

Duidelijker erkenningsvoorwaarden

Een en ander gaat terug tot 2017 toen minister Homans een einde stelde aan de erkenning van bepaalde moskeeën. Een studiegroep onder leiding van professor Torfs bracht daarna duidelijkheid in de erkenningscriteria en schoof nieuwe criteria naar voor, waaronder een proefperiode van vijf jaar en meer financiële transparantie.

Op voorstel van minister Somers heeft de Vlaamse regering nu een decreet met nieuwe erkenningsvoorwaarden. Geloofsgemeenschappen die willen erkend worden, moeten een traject van vier jaar doorlopen. Daarbij worden ze gescreend en begeleid in hun aanvraag. Er is verbod op buitenlandse financiering of staatsinmenging. Er komt een inspectiedienst met ruime middelen en ruime bevoegdheden, met de mogelijkheid om sancties op te leggen.

Vlaanderen heeft nu dus een eigen regeling met criteria om moskeeën te erkennen, met een inspectiesysteem om extremistische moskeeën en imams te controleren en te sanctioneren. Is dat niet wat we wilden?

We maken onszelf iets wijs

We maken onszelf echter wat wijs. Met dit decreet binden de Vlaamse parlementairen zichzelf een blinddoek voor de ogen. Het controlemechanisme Somers, met zijn inspecteurs en 3 miljoen per jaar, geldt enkel voor erkende geloofsgemeenschappen. Dus om moskeeën te controleren die erkend zijn. Een imam die geen erkenning vraagt, wordt door dit systeem niet gecontroleerd. Als die imam preken houdt die tot geweld oproepen, of als hij geld uit het buitenland naar binnen sluist, dan moeten we beroep doen op wat we al hebben. Namelijk onderzoeksrechters, staatsveiligheid, politie, procureurs… Kortom, het hele apparaat van Justitie en Binnenlandse Zaken.

Onze nieuwe inspectiemechanisme is dus enkel voor moskeeën — en kerken, tempels en synagogen —  met doorsnee gelovigen, die zich doorgaans aan de wet houden. Maar als dit nieuwe systeem de echte verdachten toch niet controleert, waarom geven we die 3 miljoen per jaar dan niet aan het gerecht en de staatsveiligheid? Die kunnen ze zeker gebruiken.

De zoveelste koterij

Dit decreet en het getimmer aan de zoveelste koterij in ons staatsapparaat is het nieuwste voorbeeld van een trend die al jaren aan de gang is. Het is het vreemde fenomeen dat een staat die almaar groter en vetter wordt, zich systematisch ontdoet van zijn kerntaken. Veiligheid en justitie, namelijk. En die deze uitbesteedt aan semi-officiële, amateuristische, ideologisch geladen instellingen. Onze ministeries tellen honderden juristen, duizenden vaak heel gemotiveerde gediplomeerden. Zij worden verondersteld de machinerie draaiende te houden en de orde in de samenleving in stand te houden. Die taken vereisen controle, sancties, en vooral kordaat optreden van politie en gerecht. Dat zijn vaak onpopulaire maatregelen. Die willen regering en parlement dan ook liever vermijden.

Het komt de politiek dus mooi uit die opdrachten af te wimpelen naar instellingen die die opdrachten, zelfs met de beste wil, onmogelijk aankunnen: discriminaties vaststellen, inbreuken bestrijden, bedreigingen van onze samenleving inspecteren, gerechtelijk optreden.

Zo is UNIA ontstaan: een apparaat met mensen die niet onder het beambtenstatuut en de recruteringscriteria van de staat vallen, en die hun ideologische visie ten volle kunnen uitleven. Zo is MYRIA ontstaan, voor de rechten van vreemdelingen. Zo is het nieuwe Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen ontstaan. Zo gaat een UNIA-Vlaanderen eruitzien als de Vlaamse regering haar plannen doorzet.

Die Potemkinkoterijen vervullen wel twee grote behoeften. Ten eerste kunnen regering en parlement aan het volk signaleren dat zij ‘handelen’, dat zij optreden. En twee: die instellingen kunnen bemand worden. Het is de bemanning die zal uitmaken of het Vlaamse erkenningsdecreet het verschil zal uitmaken. De vraag is welk verschil.

‘Onze waarden’

Aangezien de niet erkende moskeeën, daar waar het gevaar schuilt, buiten het decreet vallen, kan het nieuwe inspectieteam zich toeleggen op het controleren van álle erkende geloofsgemeenschappen. Zien of in de zondagsmis terroristen schuil gaan, lijsten opvorderen met namen, controleren waar giften vandaan komen. Mooie opdrachten voor risicoschuwe inspecteurs die zich willen uitleven.

En om echt te scoren kunnen die inspecteurs controleren of de moslims in hun erkende moskeeën, en de christenen in hun kerken, wel prediken conform ons verlicht samenlevingsmodel, ‘onze waarden’. Vooral voor de katholieken moeten we op de hoede zijn. Met hun weigering het homohuwelijk te zegenen, hun aversie tegen seksuele innovatie, hun tegenstem in het Europees Parlement tegen de resolutie die abortus tot een mensenrecht maakt, is er alle reden toe om hun loyaliteit ten aanzien van ‘onze waarden’ te controleren.

Ook de protestanten met hun ruime giften van gelovigen mogen rekenen op nieuwe aandacht. Met dat decreet kunnen ook de Joden aangepakt worden. Vlaanderen heeft nu het instrument om na te gaan of in de synagogen niet tegen onze seksuele waarden wordt gepredikt. En de besnijdenis is toch sowieso tegen ‘onze waarden’, want medisch niet verantwoord en tegen de zogenaamde kinderrechten?

Bottom up aanpak

Het nieuwe Vlaamse erkenningsdecreet met zijn inspectiesysteem is weliswaar een overbodige instelling voor taken die elders al verondersteld gedaan te worden, maar met het juist geformatteerde personeel hebben we nu een geschikt apparaat om de erediensten bottom up aan te pakken.

O ja, ik vergat bijna te zeggen dat de vrijzinnigen buiten dit decreet vallen. Zij zijn namelijk federaal georganiseerd. Wat ze lokaal in hun vergaderingen zeggen valt niet onder dit decreet.

***

Nog voor het zomerreces intreedt zal dit decreet op de erkenning van lokale geloofsgemeenschappen bijna unaniem door de Vlaamse parlementsleden goedgekeurd worden, met de blinddoek aan.

Voormalig directeur generaal op Buitenlandse Zaken en ambassadeur van België in Israel en in Duitsland

Meer van Mark Geleyn
Commentaren en reacties