Vlaanderen: aan de buitengrens van de EU

Weer wat minder centraal, daar liggen we. De hereniging van Duitsland en nadien de uitbreiding van de Europese Unie naar Oost-Europa deden het – inhoudelijke – zwaartepunt reeds in oostelijke richting schuiven. Met de exit van Groot-Brittannië is dat nog meer het geval. Vlaanderen wordt steeds meer buitengrens van de EU. 

Het zal definitief gedaan moeten zijn met dat eigenlijk in de feiten toch wel Europees passivisme dat tot voor kort in de Belgische instellingen zweemde. Vele woorden voor de schermen, maar in de coulissen niet gigantisch inzettend op resultaat; eerder berustend in de verhoopte evenwichtigheid van het compromis dat al dan niet Europees wordt gevonden en waar we ons dan wel naar zullen schikken. Een passivisme dat we ons overigens enkel konden permitteren, omdat vele lusten als vanzelf naar het centrum van Europa vloeien, naar Brussel. 

Maar indien we willen dat Vlaanderen met Brussel als haar hoofdstad de komende generaties op de afspraak verschijnt, zal de ambitie hoger moeten. De uitdaging staat er alvast: naast de beleidsverandering die we in België realiseren, moet ook Europa worden hervormd. Ambitieus eurorealistisch. Iets waar de N-VA al lang op aandringt.

De EU waaraan jongeren willen bouwen, is geen superstaat die zich meerwaardeloos komt moeien boven de schouders van de verschillende beleidsniveaus. Geen superstaat die de individuele verantwoordelijkheden van lidstaten uitvlakt en cliëntelistisch overheidsoptreden nog een tweede adem wil geven ook al heeft het z’n failliet allang bewezen. Geen unie dus die eurofederalisme als natuurwet kent.

Wel een EU dat een antwoord biedt op de uitdagingen zoals migratie, jobs en uitkeringsfraude. Een EU dat middelen vrijmaakt voor de verdediging van haar buitengrenzen en daarvoor eveneens durft kijken naar de efficiënte van eerder ingevoerd beleid in plaats van haar vernuft enkel in te zetten voor het verhogen van haar budget door nieuwe eigen Europese belastingen in te voeren. 

Want de antwoorden van de EU vandaag, zijn antwoorden op vragen van vroeger. Meer dan 70% van het budget van de EU gaat nog steeds naar landbouw en cohesiebeleid, tegenover slechts 1,6% naar veiligheid en burgerschap. 

Uitgavenprioriteiten moeten echter een positieve visie op de toekomst weerspiegelen en geen loutere update zijn van het status quo. Steunprogramma’s die aanvankelijk gepast lijken, worden naderhand subsidie-routes beheerd door politici. Zeker wanneer deze steunmaatregelen maar blijven duren in de tijd. In plaats van een sector of regio te ondersteunen in een poging om zich te verheffen en te innoveren, nestelt zich een hulpverslaving waar noch de EU noch haar burgers beter van worden. 

De EU moet dus de moed tonen om in de spiegel te kijken. Om haar rimpels en imperfecties onder ogen te zien. Om dus ook de traditionele steunprogramma’s kritisch te onderzoeken en de meerwaarde van haar uitgaven tegen het licht te houden. Ik ben alvast voorstander van solidariteit tussen de Europese volkeren, maar niet wanneer solidariteit onverantwoordelijkheid creëert. Want die middelen kunnen in deze crisistijden een heel stuk beter worden besteed.

De auteur is EU-parlementslid voor de N-VA.

Foto: (c) Reporters