Waarom de jeugd de VRT niet (meer) lust

Het was een onderwerp tijdens mijn boekvoorstelling én het daaropvolgende panelgesprek met Pieter Bauwens en Luckas Vander Taelen: de malaise in de mainstream-media, die beseffen dat hun tijd van gaan langzamerhand gekomen is. Vander Taelen was het er mee eens dat de Vlaamse papierpers binnen een jaar of vijf van de tabellen zal verdwenen zijn. Dus zoeken ze digitaal te overleven. Probleem: het internet is het horizontaal universum bij uitstek, en een digitaal medium kan heel moeilijk lezers aan zich binden zoals dat in de goede oude tijd van de papieren Standaard en tutti quanti nog was. Dus is het vrije internet, waar u en ik zomaar onze opinies kunnen ventileren en onze informatie zelf bijeen harken, voorwerp van een haat-liefdeverhouding.

EU-censuur

Johan Sanctorum | Doorbraak.be

Vooral de sociale media zijn de pain-in-the-ass van de mainstream media. Journalisten laten niet na om ze te brandmerken als ranzig, postmoderne toogpraat of bronnen van fake nieuws. Tegelijk zitten journalisten zelf natuurlijk ook wel op Twitter om zich als opiniemaker te doen gelden en het zogenaamde fake nieuws te bestrijden. Of om met politici te converseren.

Vanuit een corporatistische reflex alleen al willen de perskaartjournalisten niet dat ‘iedereen’ zomaar voor journalist speelt. Het doembeeld van een onafhankelijke burgerjournalistiek maakt dat de gesettelde media het internet met argusogen gadeslaan. Vooral bij de papierpers leeft dat heel sterk. Het liefst zouden ze gewoon Twitter en Facebook doen sluiten, en heel de blogosfeer sterk inperken. Die ambitie lijkt wonderwel op wat de beruchte artikels 11 en 13 van de nieuwe EU-richtlijn, door het Europees Parlement goedgekeurd, nastreven: een sterke inperking van het vrije verkeer van beelden, teksten en informatie via het internet, zogezegd om de auteurrechten te respecteren.

De modale blogger mag dan beschikken, de alternatieve media genre Doorbraak en Apache ook. Als dat scenario zich voltrekt, kunnen alleen nog grote, institutionele websites overeind blijven, grotendeels gereduceerd tot de digitale tentakels van de mediabedrijven en omroepen. In die zin is het interessant om gade te slaan hoe de VRT-nieuwsredactie nu een Instagramkanaal heeft opgezet, gericht op jongeren van 13 tot 17. Middelbare scholieren dus, de populatie waarvan men heeft vastgesteld dat ze het journaal en de duidingsprogramma’s links laten liggen.

Behalve het feit dat dit als een wanhoopspoging leest van een nieuwsdienst die het bij de jongeren verkorven heeft, net dankzij de zware framingtoestanden en de manier hoe bijvoorbeeld Dries Van Langenhove werd aangepakt, is dat Instagramkanaal ook van een semi-debiel niveau. Plaatjes met een titel die, na doorklikken, twee zinnetjes uitleg geven. Klein en groot nieuws door mekaar, waarbij vooral tekst gemeden wordt. Iets waar sommige leerkrachten uit het middelbaar onderwijs vermoedelijk haaruitval van krijgen.

Verkleutering

VRT

Dat doet ons dan weer denken aan de belabberde toestand van dat Vlaamse onderwijs, de achteruitgang van inzichtsvakken, het verlies aan algemene kennis en de ontlezing. In mijn column daarover heb ik dat in verband gebracht met de allochtone subcultuur en de neerwaartse nivelleringsdruk die vandaag vooral het katholiek onderwijs ondergaat, terwijl hetzelfde fenomeen zich al decennia in het officieel onderwijs voordoet. Het lijkt erop dat de VRT met zijn digitaal jeugdnieuws nu bewust inspeelt op die neerwaartse spiraal, het schrappen van vakken als begrijpend lezen en het cultiveren van de belachelijke invulboeken. In plaats van jongeren intellectueel uit te dagen en uit de poco-bubbel te gaan, kiest men voor verkleutering.

Als we nu al die stukjes van de puzzel samen leggen: de crisis in de mainstream media, de malaise binnen de openbare omroep, hun lonken naar de digitale sfeer, de EU-censuurwetten, de manier hoe jongeren door ons onderwijs intellectueel ondervoed worden, én de multicul-ideologie die deze onderwaartse bestendigt- dat alles samen maakt de ondertitel weer zeer actueel die tien jaar geleden de cover van mijn eerste mediaboek sierde: ‘Media kunnen uw gezondheid ernstig schaden’. Met een knipoog naar de sigarettenindustrie.

Gelukkig is de respons is aan de zeer matige kant: van een paar honderd tot een paar duizend kliks, dat is belachelijk weinig voor zo’n door de publieke omroep uitgebouwd platform. Vermoedelijk zal het door die doelgroep grotendeels genegeerd worden. Jammer van het verspilde belastinggeld. Maar een positief teken dat de Vlaamse tiener moeilijker te recupereren is dan men aan de Reyerslaan gehoopt had. Nonkel Bob keert nooit meer terug.