Ziekenfondsen/zorgkassen afschaffen, een goed idee?

Een bevoegde minister die na vijf jaar in feite niet goed weet wat ziekenfondsen precies met hun geld doen. De grootste Vlaamse partij die de afschaffing van de zorgkassen op tafel legt. Een goed idee?

Voor alle duidelijkheid: weinig organisaties worden zo opgevolgd en gecontroleerd als ziekenfondsen. We worden nauwgezet opgevolgd door de Controledienst voor de Ziekenfondsen (CDZ), het Riziv, de bedrijfsrevisor en eigen landsbond (of verzekeringsinstelling). Bovendien worden de werkingsmiddelen steeds meer afhankelijk gemaakt van onze prestaties. Zo stijgt de financiële verantwoordelijkheid van 10% van de werkingsmiddelen naar 20% over vier jaar!

En dit voor een bijzonder uitgebreid takenpakket.

Terugbetaling

Uiteraard zorgen de ziekenfondsen in de eerste plaats voor de terugbetaling van de medische kosten en het betalen van uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid. In 2018 was dit -bij alle ziekenfondsen samen- goed voor ruim 28,6 miljard euro medische kosten en bijna 9 miljard euro uitkeringen. In totaal dus ruim 37 miljard euro, wat meer dan een kwart is van de federale omzet!

Deze betalingen verlopen niet zonder meer, want ziekenfondsen moeten het exacte statuut van de gerechtigde opvolgen: voldoet de persoon aan de wettelijke ‘verzekerbaarheid’ of is hij of zij in regel met de ziekteverzekering en kan er eventueel een verhoogde tegemoetkoming verstrekt worden? Dit is bijvoorbeeld het geval voor personen met een klein pensioen of leefloon. Of hoe krijgen we iemand in orde die voorheen rechten opbouwde in het buitenland?

Ook de betalingen lopen zeker nog niet allemaal automatisch. Ziekenhuizen en apothekers werken via derdebetalersregeling, de huisartsen zijn al voor de helft omgeschakeld naar een digitaal platform, maar het wordt ook tijd dat andere zorgverstrekkers, zoals tandartsen en specialisten, het papieren circuit vervangen door het elektronische. Amper 10% van de getuigschriften bereikt ons digitaal!

Inkomensvervangende uitkeringen

Wat de inkomensvervangende uitkeringen betreffen voor arbeidsongeschiktheid, invaliditeit, moederschapsrust of vaderschapsverlof volgen wij de snel veranderende wetgeving, moeten wij nagaan of iemand recht heeft op en berekenen onze medewerkers de juiste uitkeringen. In samenwerking met de adviserende artsen wordt nagegaan wie het werk – al dan niet deeltijds – kan hervatten of hoe iemand mits heroriëntering eventueel gere-integreerd kan worden naar een meer aangepaste job.

Daarnaast zorgen de ziekenfondsen via de aanverwante zorgkassen voor de uitvoering van de technisch zeer ingewikkelde Vlaamse sociale bescherming.

Staatshervorming

Zonder de ziekenfondsen was de zesde staatshervorming helemaal chaos. Zonder de aanverwante zorgkassen van de ziekenfondsen zaten duizenden mensen zonder degelijke Vlaamse sociale bescherming!

Zo werden naast de zorgbudgetten vanaf dit jaar ook de mobiliteitshulpmiddelen en de woonzorgcentra Vlaamse bevoegdheden. Want vergis je niet, naast de eigen rekening van het woonzorgcentrum, betaalt ook de overheid – naargelang de zorgafhankelijkheid – een significant deel van de totale kost.

Advies en bijstand

Bovendien zorgen de ziekenfondsen onder meer via hun Diensten Maatschappelijk Werk voor persoonlijke sociale bijstand en ergotherapeutisch advies, maar evenzeer voor ledenverdediging bij problemen met ziekenhuisfacturen of bij medische fouten, niet-dringend ziekenvervoer, allerhande forfaits voor (chronische) zieken of medische goedkeuringen, de maximumfactuur, aanvullende tegemoetkomingen, hulp in het buitenland, uitleenmateriaal en hulpmiddelen, gezondheidsvoorlichting en preventie, democratische facultatieve hospitalisatieverzekeringen, gemeenschappelijke studies en advies aan de beleidsmakers,….

Dagelijks ontvangen wij bij het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds, goed voor 1,8% van de Vlamingen, ruim 1000 telefoontjes en minstens nog eens zoveel elektronische berichten. Duidelijk signalen dat onze leden nood hebben aan ziekenfondsbijstand.  

Maar de maatschappelijke druk wordt hoog en het budget almaar krapper. In geen enkele sector wordt gewerkt aan minder dan 3% administratiekost. Of de overheid dit beter en goedkoper zal kunnen, is zeer de vraag.

Laat ons hopen dat de factuur voor onze dienstverlening niet ten laste moet komen van onze leden en de nieuwe regering vooral werk maakt van de onrechtvaardige geldstroom uit Vlaanderen …