11 juni. Historische dag: Hendrik VIII huwt Catharina van Aragon, zijn eerste van zes vrouwen

Elk jaar   De Wereld Breidag, voluit de Wereldwijde Dag van het Breien in het Openbaar. Breien heeft het imago van een suffe hobby die meestal binnenshuis en alleen wordt beoefend, maar deze dag laat zien dat breien leuk is en samen breien nog leuker. Er zijn wereldwijd initiatieven van lokale breiclubjes. Deze dag is een initiatief uit 2005 van Danielle Landes en wordt sindsdien iedere tweede zaterdag in juni gehouden.

1977   Een verrassingsaanval met scherpschutters, mariniers en zes Starfighters beëindigt na 20 dagen de Molukse treinkaping bij De Punt, die op 23 mei was begonnen. Bij de actie vinden 6 van de 9 kapers (waaronder hun leider Max Papilaya) en twee gegijzelden, Ansje Monsjou (19) en Rien van Baarsel (40), de dood in een kogelregen. De overige gegijzelde treinreizigers worden ongedeerd bevrijd. Ook de Molukse gijzeling van de lagere school in Bovensmilde wordt beëindigd nadat het gebouw is aangevallen met pantserwagens. De kinderen waren al eerder vrijgelaten, 5 leerkrachten worden nu ook bevrijd en de kapers worden gearresteerd.

Dag op dag tien jaar later, 11 juni 1987, komt er een vervolg. De Molukse actiegroep Gerakan Maluku meldt dat zij bommen heeft gelegd in een aantal treinen. De politie en de ontruimingsdienst ontruimen en doorzoeken treinen in Groningen, Gouda, Den Dolder, Emmerik, Geldermalsen en Vlissingen. Ze vinden nep-bommen (pakjes met klei, stopverf en tikkende wekkers). De actie is een ‘ludiek’ protest tegen de gewelddadige beëindiging van de Zuid-Molukse treinkaping, precies tien jaar eerder.

Julius Evola (1898-1974)

1974   Overlijden in Rome van Julius Evola, Italiaans filosoof die tot de Conservatieve Revolutie (Armin Mohler) behoort. In zijn jonge jaren was hij een futuristisch en dadaïstisch schilder en dichter. Hij is een criticus van de moderniteit, en stelt dat de westerse beschaving door het christendom is gedegenereerd in een zwak en materialistisch gelijkheidsdenken. In zijn Rivolta contro il mondo moderno (Opstand tegen de moderne wereld) bestrijdt hij het liberale en ‘plat democratische’ ideeëngoed en pleit hij voor een terugkeer naar een Traditionele (met hoofdletter) samenleving gebaseerd op hiërarchie en geleid door een aristocratie met hoog ethisch gehalte.

1963   De boeddhistische monnik Thich Quang Duc protesteert met een zelfverbranding tegen de vervolging van boeddhisten in Zuid-Vietnam. Veel monniken zullen dit voorbeeld van ultiem protest navolgen.

1938   Een aardbeving bij Zulzeke (Oost-Vlaanderen): 5,6 op de schaal van Richter. Het is de op één na sterkste aardbeving in de 20ste eeuw op Belgisch grondgebied. Er vallen twee doden, in Kruishoutem en in Sint-Amandsberg. De beving veroorzaakt veel schade in Vlaanderen en wordt gevoeld tot in Noord-Frankrijk, Noord-Nederland, het zuidoosten van Engeland, het westen van Duitsland en Luxemburg.

1937   In België wordt een amnestiewet aangenomen waardoor de veroordelingen omwille van oorlogsfeiten uit het strafregister worden geschrapt. De veroordeelden krijgen weer kiesrecht, uitgezonderd de ter dood veroordeelden. Deze bepaling was in belangrijke mate gericht tegen de activistische voorman August Borms (1878-1946).

1937   In Den Haag, oprichting van de Culturele Vereeniging Nederland-Vlaanderen door leden van de Stichting Noord-Nederland-Vlaanderen die de Stichting te ‘rechts’ vonden. Eerste voorzitter is de advocate R. Stapel. De vereniging streefde naar een versteviging van het contact tussen Noord en Zuid, zonder de politieke consequenties van een Heel-Nederland en zonder een

Richard Strauss (1864-1949)

duidelijke anti-Belgische houding aan te nemen. Door middel van lezingen en filmavonden wild men belangstelling wekken voor de Vlaamse cultuur, kunst, letteren en wetenschappen. Ook de bevordering van het toeristisch verkeer staat op het programma. Vanwege haar volstrekt apolitiek karakter maakt de vereniging in 1940 geen deel uit van het Verbond van Heel-Nederlandsche Verenigingen in Noord-Nederland. Maar tijdens de oorlog, in 1941, verdween ook de CVNV op last van de Duitse bezetter.

1893   Geboorte in Wilder (Frans-Vlaanderen) van Michel Devos, aartsdiaken van Vlaanderen van 1947 tot 1965 en vicaris-generaal van het bisdom Rijsel van 1947 tot 1971. Devos leed als jongen erg onder het verbod van zijn Vlaamse moedertaal in de Frans-Vlaamse scholen. Later stimuleerde hij dan ook de studie van de Vlaamse volkstaal bij seminaristen en priesters in de Frans-Vlaamse Westhoek. Hij steunde het Vlaamse Volkstoneel van Flor Barbry (vanaf 1955) en verleende ook een sterke morele steun aan de eerste vrije Nederlandse cursussen die vanaf 1958 onder impuls van het Komitee voor Frans-Vlaanderen her en der worden op touw gezet. Michel Devos overlijdt in 1973.

1864   Geboorte in München van de Duitse componist en dirigent Richard Strauss. Bekende werken van hem zijn onder meer Also sprach Zarathustra, Eine Alpensinfonie, Sinfonia domestica en Don Juan. Ook volgende opera’s zijn van zijn hand: Salome, Der Rosenkavalier, Capriccio, Macbeth en Don Quixote. Hij overlijdt in 1949 in zijn huis in Garmisch-Partenkirchen.

‘Emile’ van Jean-Jacques Rousseau

1762   Het Parlement van Parijs verbiedt het boek Emile van Jean-Jacques Rousseau.

1746   De gilden van Torkonje (Tourcoing) in Frans-Vlaanderen protesteren met salvo’s tegen de schorsingen uitgevaardigd door de hertog van Boufflers, toen graaf van Vlaanderen. Deze opstand tegen het koninklijk gezag is de start van een lange reeks opstootjes, ‘muiterijen’ en andere ‘slechte praktijken’ waarop de Franse overheid reageert met gevangenzettingen en beslagleggingen. De onlusten duren tot 1749.

1509   Koning Hendrik VIII van Engeland trouwt met Catharina van Aragon, een dochter van de Spaanse koning. Het is de eerste keer dat Hendrik VIII in het huwelijksbootje stapt, maar zeker niet de laatste keer. Hendrik VIII ging de geschiedenisboeken in als de koning die maar liefst zes keer trouwde.

Zijn eerste vrouw baarde zes kinderen, maar slechts één daarvan bleef leven: Maria, de latere koningin Maria I van Engeland. Hendrik VIII wil echter een mannelijke troonopvolger en verzoekt paus Clemens VII in 1534 daarom om het huwelijk nietig te verklaren. De paus weigert echter. Hendrik VIII breekt hierop definitief met Rome en legt beslag op de goederen van de katholieke kerk in Engeland. Zo ontstaat de Anglicaanse kerk. Na zijn huwelijk met Catharina van Aragon trouwt Hendrik VIII nog met Anna Boleyn, Jane Seymour, Anna van Kleef, Catharina Howard en Catharina Parr. Twee van deze vrouwen – Anna Boleyn en Catharina Howard – eindigden hun leven op het schavot.

1294   Overlijden in Oxford van Roger Bacon, Engels filosoof en wetenschapper, bijgenaamd Doctor mirabilis, de bewonderenswaardige doctor. Hij had vijanden gemaakt bij de franciscanen en wordt door hen beschuldigd van ‘toverij’ en vervolgd als ‘tovenaar’, wat leidt tot tien jaar gevangenis op bevel van een kerkelijke rechtbank.

794   Tassilo III, hertog van Beieren, doet voor het Concilie van Frankfurt plechtig afstand van zijn gezag ten voordele van zijn oom Karel de Grote, die daardoor steeds meer een Europese vorst wordt.