19 maart. Net binnen: Hugo Claus overleden

Elk jaar   In een aantal landen Vaderdag, waarop vaders en het vaderschap jaarlijks in het zonnetje worden gezet. Tevens de naamdag van Sint Jozef. Een feestdag in Andorra, België, Bolivia, Honduras, Italië, Kroatië, Liechtenstein, Mozambique, Portugal en Spanje.

2008   Overlijden in Antwerpen van de Vlaamse schrijver, dichter kunstschilder en filmregisseur Hugo Claus (78). Hij lijdt aan de ziekte van Alzheimer en krijgt euthanasie, na een afscheidslunch in het restaurant Dock’s Café op de Jordaenskaai in Antwerpen. Hij was de meest gelauwerde auteur van het Nederlandse taalgebied: Constantijn Huygensprijs 1979, Grote Prijs der Nederlandse Letteren 1986, Libris Literatuurprijs 1997 voor De geruchten, Leipziger Buchpreis zur Europäischen Verständigung 2002 voor zijn gehele oeuvre enz. In de loop van zijn lange carrière schreef Claus duizenden gedichten, tientallen toneelstukken en een aantal romans, waarvan de bekendste, Het verdriet van België (1983) door velen als zijn meesterwerk wordt aanzien. Andere werken waren onder meer De hondsdagen, Het jaar van de kreeft, Omtrent Deedee, Onvoltooid verleden.

Hij draaide ook een verscheidene films: De vijanden (over het von Rundstedt-offensief), De Leeuw van Vlaanderen en Het sacrament, een verfilming van zijn roman Omtrent Deedee. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Hugo Claus lid van de Nationaalsocialistische jeugd Vlaanderen (NSJV).

‘Hij ging op Vlaanderen en België neerkijken als op een Lilliput, een “apenland” waar iedereen sjoemelt en waar hij zich behoorlijk goed thuis voelt, zo zei hij ooit in een interview met Jef Geeraerts, omdat hijzelf iets heeft van de geboren bedrieger’, aldus Marcel Janssens in de Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging.

In 2009 maakte documentairemaker John Albert Jansen over Hugo Claus de filmdocumentaire Wreed geluk.

2003   Invasie van Irak door de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, waarbij ook andere landen (onder meer Nederland) troepen leverden. Het doel van de coalitie was naar eigen zeggen het ten val brengen van het regime van Saddam Hoessein. Dat regime werd verweten de Iraakse bevolking te onderdrukken, het internationale terrorisme te ondersteunen en massavernietigingswapens te hebben ontwikkeld en ook ingezet. Tot op heden zijn dergelijke wapens niet gevonden. Evenmin is ooit een verband met Al Qaida aangetoond. Schattingen van het aantal slachtoffers lopen sterk uiteen, van ongeveer 200 000 tot vele honderdduizenden doden.

Yolanthe Cabau van Kasbergen (°1985)

1985   Geboorte op Ibiza van Yolanthe Cabau van Kasbergen, Spaans-Nederlandse presentatrice en actrice. Ze kreeg bekendheid op televisie met de serie Voetbalvrouwen die eindigde in januari 2010. Zelf was ze van 2010 tot 2019 getrouwd met de voetballer Wesley Sneijder. Verder was ze op tv te zien in o.m. Onderweg naar Morgen (ONM), Costa!, Bluf, Stedenspel, The talent project en in de films Het geheim van Mega Mindy, Turkse chick en Stuk!. In 2008 ramt ze met opzet een flitspaal voor het BNN-programma Crazy 88.

Martine Bijl (1948-2019)

1948   Geboorte in Amsterdam van Martine Bijl, zangeres, actrice, schrijfster en presentatrice. Ze werd bekend door haar one-woman-theatershows, de musical Tsjechov, de films Help de dokter verzuipt en Vroeger kon je lachen, de tv-quiz Meneer van Dale wacht op antwoord (Net5), de serie Het zonnetje in huis (RTL4), enz. Ze zong onder meer Het Limburgs klaaglied, Belletjes, Benjamin, Vanmorgen vloog ze nog. Louis Neefs bezong haar in Martine. In 2015 kreeg ze een hersenbloeding en in 2019 overleed ze. Ze was getrouwd met Berend Boudewijn.

1923   In Antwerpen legt voor de eerste keer de Belgenland aan, het grootste Belgische schip, negende op de wereldranglijst. Het is eigendom van de Red Star Line en wordt de ‘trots van Antwerpen’ genoemd. Deze lijn zou niet minder dan 3 miljoen landverhuizers uit gans Europa naar de Verenigde Staten voeren.

1900   De Britse archeoloog Arthur Evans begint op 19 maart 1900 met opgravingen in Knossos op Kreta. In 1878 vond Minos Kalokerinos al de resten van een paleis uit de tijd van de Minoïsche beschaving wat zou kunnen zijn gebouwd door de mythische architect Daidalos. Evans koopt in 1899 het hele terrein omdat hij er zeker van was dat er een kern van waarheid moest zitten in de verhalen uit het Minoïsche tijdperk op Kreta, met name de mythe over de Atheense koningszoon Theseus die het monster Minotauros (half stier, half mens) – dat in het labyrint van Minos woonde – overwon en doodde. Zijn opgravingen en restauraties van het paleis gaan door tot in 1931. In die periode is vrijwel het hele paleis blootgelegd en zijn er veel vondsten gedaan.

1898   Goedkeuring in de Kamer van de Gelijkheidswet. Voortaan worden de Belgische wetten zowel in het Nederlands als in het Frans gestemd, bekrachtigd, afgekondigd en bekendgemaakt. Hierbij komt een einde aan de onmogelijke toestand – sinds de stichting van België – dat alle wetten uitsluitend in het Frans waren opgesteld. Eventuele vertalingen waren niet rechtsgeldig.

Eén wet ontsnapte aan de Gelijkheidswet: de Grondwet. Op een rechtsgeldige Nederlandse tekst hiervan is het wachten tot in…1967.

1862   Geboorte te Mechelen van Jef Denijn, wereldberoemd beiaardier. Hij wordt gezien als de ontwerper van de technologie die de moderne beiaard mogelijk maakte.

Karel Lodewijk Ledeganck (1805-1847)

1847   Overlijden in Gent van de schrijver en dichter Karel Lodewijk Ledeganck. Weinigen weten iets over zijn Vlaamse politieke inzet. Van 1837 tot 1845 is de jonge Ledeganck provincieraadslid in Oost-Vlaanderen, waar hij in juli 1840 de eerste Nederlandse redevoering houdt. Daarin komt hij op voor het doorbreken van de Franse eentaligheid. Hij zorgt ervoor dat de mededelingen van het provinciebestuur voortaan tweetalig zijn en de correspondentie met de gemeentebesturen in de door deze gebruikte taal. Een begin.

Ledeganck was jurist, werd vrederechter en daarna inspecteur in het onderwijs. In 1845 wordt hij hoogleraar aan de toen nog Franstalige Universiteit Gent. Hij staat bekend als de eerste talentvolle vertegenwoordiger van de romantiek in de Zuid-Nederlandse poëzie. Naast een omvangrijk eigen werk vertaalt hij ook veel van lord Byron en Alphonse de Lamartine. Kort voor zijn vroege dood, hij was pas 41, verschijnt zijn De Drie Zustersteden (1846), een verheerlijking van Brugge, Gent en Antwerpen. Max Rooses noemt het ‘het dichterlijk evangelie van de Vlaamse beweging’.

1839   De Belgische Kamer van volksvertegenwoordigers aanvaardt het Verdrag der XXIV artikelen, dat Limburg verdeelt in een Belgische en een Nederlandse provincie en Luxemburg, in een onafhankelijk Groothertogdom, geregeerd door het huis Oranje-Nassau, en een Belgische provincie die ook Luxemburg heet. Weer een kwalijke stap in de opsplitsing van de Nederlanden.

1813   Geboorte in Blantyre bij Glasgow van de Schotse predikant en ontdekkingsreiziger David Livingstone.

1478   De stad Belle (Frans-Vlaanderen) wordt volledig platgebrand door de troepen van de Franse koning Lodewijk XI.