20 februari. Net binnen: Louis de Pontecoulant geboren, weinig geliefde ‘redder van België’

1987   Overlijden in Lasne-Chapelle-Saint-Lambert van Edgar P. Jacobs (82), Brussels striptekenaar, auteur van de strip Blake en Mortimer.

1985   In Ierland wordt de verkoop van condooms vrijgegeven, en wel met een zeer krappe meerderheid van stemmen (83 voor, 80 tegen).

Tjitske Reidinga (°1972)

1972   Geboorte in Leeuwarden van de Friese actrice Tjitske Reidinga, bekend van televisie, theater en film. Ze begon bij het TV-jeugdprogramma Het klokhuis. Op tv was ze daarna te zien als Claire van Kampen in de serie Gooische Vrouwen. Films met haar waren onder meer Ja zuster, nee zuster, Taartman, ‘n Beetje verliefd, De passievrucht, De zevende hemel. Na haar optreden in Het geheugen van water verzorgt ze sinds 2012 in opdracht van het DeLaMar Theater zomertoneelvoorstellingen met regisseur Antoine Uitdehaag.

1970   De feministische actiegroep Dolle Mina valt het gebouw van de Geïllustreerde Pers in Amsterdam binnen om bij de redactie van het weekblad Margriet te betogen voor ‘bevrijding van de vrouw uit haar positie van blanke slavin’. Het jargon was nog niet aangepast.

1948   Een staatsgreep in Praag brengt in Tsjecho-Slowakije de communistische partij aan de macht.

Brenda Blethyn (°1946)

1946   Geboorte in Ramsgate (Kent) van de Engelse actrice Brenda Blethyn, artiestennaam van Brenda Bottle. Op televisie speelde ze DCI Vera Stanhope in de politieserie Vera en verder in de series Outside edge, The labours of Erica, Chance in a million, enz. Ze kreeg Oscar-nominaties voor haar hoofdrol in Secrets & lies en haar bijrol in Little voice. Andere films met haar waren onder meer Atonement, London River, Clubland, Pride & prejudice, Anne Frank: the whole story, Saving Grace.

1944   Die nacht voeren 921 geallieerde bommenwerpers een grote aanval uit op de burgerbevolking van Leipzig en Kiel. De verzwakte Duitse luchtafweer kan er maar 79 neerhalen.

Buffy Sainte-Marie (°1941)

1941   Geboorte in het Piapot 75- reservaat in de Qu’Appelle-vallei (Saskatchewan) van Buffy Sainte-Marie, Indiaans-Canadese folkzangeres-songwriter, pianiste, gitariste, actrice en lerares. Ze groeide op in een adoptiegezin in Massachusetts. Bekende nummers van haar zijn onder meer Now that the buffalo’s gone, The universal soldier, Until it’s time for you to go en Fallen angels. Oscar voor de filmsong Up where we belong. Film: The broken chain. Sinds 1996 kreeg ze drie eredoctortitels van Canadese universiteiten.

1941   Overlijden in Sint-Martens-Latem, George Minne (74), Vlaams beeldhouwer, schilder en tekenaar, boegbeeld van het symbolisme, de eerste Latemse School.

1898   Geboorte in Schoten (Antwerpen) van Gustaaf Baeten, arts, Vlaams-nationalist en Heel-Nederlander. In Gent was hij voorzitter van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV) en daarna van het Diets Studentenverbond (DSV). Baeten werd assistent van Dr. Frans Daels, met wie hij ook op politiek gebied samenwerkte, onder meer in de Katholieke Christelijke Volkspartij voor Vlaanderen.

Baeten behoorde tot de groep katholieke nationalisten die aan de basis lag van het Heel-Nederlandse weekblad Jong Dietsland, waarvan de stichtingsvergadering bij hem thuis plaatshad. Hij was aanvankelijk ook betrokken bij de besprekingen die uiteindelijk tot de stichting van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV) leidden. Toch koos hij voor het Verbond van Dietse Nationaal Solidaristen (Verdinaso) van Joris van Severen. Hij was een gezaghebbende figuur, maar ver van het podium. Dr. Baeten ging helemaal op in zijn medisch werk. Hij overlijdt in 1974 op de leeftijd van 78.

1898    Geboorte in Modena van de Italiaanse autobouwer en autocoureur Enzo Ferrari. Hij bouwde in 1947 de eerste race-Ferrari. Toen Alfa Romeo in 1952 stopte met autoracen nam het team van Enzo Ferrari de fakkel over en Ferrari zou uitgroeien tot het meest succesvolle team in de geschiedenis van de Formule 1. Hij bleef algemeen directeur van Ferrari tot 1971. Hij overleed in 1988 op de leeftijd van 90.

1891    Geboorte in Tielt van Joris Lannoo, Vlaams uitgever. Zie Vandaag van 20 februari 2022.

1882    Overlijden in Bois-Colombes, nabij Parijs, van Louis Adolphe Le Doulcet de Pontécoulant (86), Franse militair die werd ingezet voor de instandhouding van België, maar er slecht werd voor beloond.

Na de nederlaag van Napoleon in Waterloo (1815), wijkt hij uit naar Brazilië. Hij is er betrokken bij een staatsgreep, die mislukt. Hij wordt ter dood veroordeeld, maar kan ontsnappen. Als in Brussel de revolte van 1830 een aanvang neemt, is hij zeer geïnteresseerd. Waarschijnlijk wordt hij uitgekozen om het Légion franco-belge aan te voeren omdat hij een het land een beetje kende. Hij had er als kind gewoond, toen zijn vader van 1800 tot 1805 prefect was van het ‘Dijledepartement’, zeg maar Brabant. Het lukt Pontécoulant een legertje van enkele honderden vrijwilligers te rekruteren, deels werkloze gewezen soldaten van Napoleon, deels Waalse collaborateurs.

Het Voorlopig Bewind in Brussel is in de wolken met de komst van het Légion en besluit onmiddellijk het in Vlaanderen in te zetten, waar de ‘Belgische revolutie’ niet goed aanslaat. Men stuurt hem naar Gent, het centrum van het Heel-Nederlandse verzet. Het Légion franco-belge wordt echter bijzonder slecht onthaald door de bevolking. Bij een gevecht tussen leden van het Frans-Belgische legioen en de Gentse Burgerwacht komen zes mensen om het leven. De in de citadel geïsoleerde Nederlandse soldaten capituleren en kunnen zich probleemloos terugtrekken op Antwerpen.

Generaal Duvivier stuurt hem naar Brugge waar de revolutie tot onlusten en plunderingen leidt vanwege de arme bevolking. Met zijn 400 man trekt hij de stad binnen, waar hevige rellen uitbreken. Hij doet grootsprakerige anti-Nederlandse verklaringen, arresteert een aantal belhamels en verzetslui en herstelt hardhandig herstelt ‘de rust’. Maar ook in Brugge blijkt hij niet populair. Hij verwacht immers van het stadsbestuur dat het zijn soldaten betaalt voor ‘bewezen diensten’. Daar heeft het nieuwe stadsbestuur echter geen oren naar, hoewel het pro-Belgisch is. Een Brugse delegatie trekt naar Brussel om aan te dringen op de verwijdering van Pontécoulant. Dat gebeurt.

Vervolgens wordt Pontécoulant met de grensbewaking in West-Vlaanderen belast. Na een inspectietocht in Ieper en Veurne trekt hij naar Zeeuws-Vlaanderen. Opnieuw worden zijn troepen als grote lastposten ervaren, vooral in de poldergemeenten, die hun beklag maken in Brussel. Als hij bovenop nog eens in Oostburg wordt verslagen door Nederlandse troepen, wordt hij naar Maastricht gestuurd. Zijn legioen volgt hem nogal schoorvoetend.

Onderweg helpt hij de Belgische opstandelingen in Mechelen, Leuven en Hasselt. Uit Maastricht werd hij weggehouden door het stevige afweergeschut. Bij ministerieel besluit moet hij eind januari 1831 het hoofdkwartier van het Maasleger verlaten. Adolphe de Pontécoulant laat voor zichzelf een herinneringsmedaille graveren. Wanneer het Belgische leger wordt gereorganiseerd, beseft Adolphe de Pontécoulant dat hij niet langer gewenst is. Hij is verbolgen en richt een verzoekschrift tot het Parlement met vraag tot re-integratie. Geen resultaat. Hij druipt af naar Frankrijk, maar ook daar komt hij ook niet meer aan de bak.