22 februari. Net binnen: Paul van Ostaijen geboren

Elk jaar   In het Oude Rome, het Feest van de Caristia, onder de bescherming van de godin Concordia. Op dit strikt familiale feest waren alleen ouders en kinderen – en aangetrouwden – uitgenodigd. Niemand buiten de familie mocht aanwezig zijn. Een van de voornaamste bezigheden was het verzoenen van degenen die het afgelopen jaren in onmin waren geraakt.

2005   Om bezuinigingsredenen beslissen de Provinciale Staten van Groningen dat het aantal raadsleden na de verkiezingen in 2007 zal worden ingekrompen van 55 naar 43. De Eerste Kamer gaat op het nippertje akkoord met de inkrimping. Vele senatoren vinden dit een ‘slecht voorbeeld’.

1978   Geboorte in Dendermonde van Kim Kay, pseudoniem van Kim van Hee, Vlaamse zangeres. Na een aantal populaire singles neemt Kim Kay deel aan Eurosong 2002, de Belgische preselectie voor het Eurovisiesongfestival met het nummer The sun shines, maar ze haalt de finale niet. In 2007 maakt Kim bekend bij de verkiezingen van dat jaar voor Lijst Dedecker te zullen kandideren. Even later trekt ze zich terug ‘om gezondheidsredenen’. Velen denken dat er druk op haar is uitgeoefend. Weinigen kennen de waarheid: ze is getroffen door baarmoederhalskanker, herstelt langzaam, maar moet dan weer worden geopereerd aan de dikke darm, wat tot ernstige complicaties leidt. Haar huwelijk loopt op de klippen en ze trekt zich terug uit het publieke leven.

1953   De Amerikaanse onderzoekers Francis Crick en James Watson ontdekken de structuur van het DNA-molecuul.

Lenny Kuhr (°1950)

1950   Geboorte in Eindhoven van Lenny Kuhr, zangeres-songwriter en gitariste. Ze wint in 1969 in Madrid het Eurovisiesongfestival met De troubadour. Later zingt ze op dezelfde melodie De generaal. Andere bekende liedjes van haar: Laat maar, De zigeunerjongen, Visite, Nou tot gauw, enz. In het najaar van 2011 verscheen haar cd Liefdeslied. Het album bevat onder meer drie door Kuhr getoonzette gedichten van de Spaanse dichter Federico García Lorca, vertaald door Bart Vonck. Ze toert ook vak door Vlaanderen.

Met het theaterprogramma ‘Liefdeslied’ is ze twee seizoenen te zien in de Nederlandse en Vlaamse theaters. In 1974 trouwt ze met de Israëlische keel-neus-oorarts die haar neus herstelde nadat ze in mei 1973 slachtoffer was geworden van mishandeling op het station van Haarlem. Ze leefden een tijdje in Israël, kregen twee dochtertjes, maar het huwelijk hield geen stand.

1944   Grote delen van de oude binnenstad van Nijmegen worden in puin gelegd door een Amerikaans ‘vergissingsbombardement’. De Amerikanen dachten dat het om de Duitse stad Kleve ging. Er vallen ongeveer 800 doden, plus nog een onbekend aantal onderduikers. Het kan een vergissing geweest zijn, maar er werden op die dag wel meerdere Nederlandse steden gebombardeerd. Buiten Nijmegen ook Arnhem (57 doden) en Enschede (40 doden). Allemaal plaatsen niet ver van de Duitse grens.

De oorzaak van de fout is nooit volledig opgehelderd. Na de oorlog zou lang worden gezwegen over deze ramp, opeenvolgende regeringen wilden er hun vingers niet aan branden. Enschede was in 1943 al eens getroffen door een ‘vergissingsbombardement’.

1942   Geboorte in Uxbridge (Londen) van Christine Keeler, Brits model en callgirl. Ze kreeg internationale bekendheid door de z.g. ‘Profumo-affaire’ in 1963: ze had in 1961 gelijktijdig relaties gehad met de toenmalige Britse minister van Defensie John Profumo en met Jevgeni Ivanov, militair attaché van de Russische ambassade en spion. In volle Koude Oorlog was dit een zaak van nationale veiligheid. Profumo nam ontslag en het kabinet-Macmillan kwam ten val. Christine Keeler overleed in 2017.

Stefan Zweig (1881-1942)

1942   Overlijden in Rio de Janeiro van Stefan Zweig (60), Oostenrijks-Joodse schrijver. Zijn belangrijkste werk is Die Welt von Gestern. Erinnerungen eines Europäers. Hij legde de laatste hand aan dit werk de dag voor zijn zelfmoord samen met zijn vrouw Friderike. Het boek verscheen postuum datzelfde jaar. De eerste Nederlandse vertaling dateert van 1948 en sindsdien wordt het werk regelmatig herdrukt. In het boek geeft Zweig een magistrale, persoonlijke schets van het Europa voor 1914, met de focus op Oostenrijk-Hongarije. Hij beschrijft niet alleen de toenmalige cultuur, maar ook de mode, het leven van de jeugd, het onderwijs, de seksuele moraal en de algemene waarden van de samenleving. Het aantal edities en vertalingen is niet te tellen.

1941   In Sarasota in de Amerikaanse staat Florida wordt met veel bombarie een formeel huwelijk gesloten tussen twee circusapen: de gorilla’s Gargantua (1929-1949) en Mitoto (1931-1968). Het is het eerste officieel bekrachtigde huwelijk tussen twee apen. In plaats van rijst gooien de bruiloftsgasten bananen naar het bruidspaar. Het huwelijk zou niet worden geconsumeerd, de getrouwde apen moesten niets van elkaar hebben. Om erger te voorkomen moest men ze in afzonderlijke kooien onderbrengen.

1908   Beslissende stap in de strijd om de vernederlandsing van het gerecht: de Wet-Van der Linden-Renkin van 22 februari 1908, een initiatief van de katholieke Brusselse volksvertegenwoordiger Juliaan Van der Linden. Voortaan moet aan de verdachte worden gevraagd welke taal hij verkiest. De hele rechtspleging moet dan in die taal geschieden, ook het vooronderzoek. Bovendien worden in de provincie Brabant aparte lijsten opgesteld van juryleden die Nederlands kennen.

1896   Geboorte in Antwerpen, in de Lange Leemstraat, van Paul van Ostaijen, Vlaams dichter en schrijver. Zijn vader was een Nederlandse loodgieter uit het Noord-Brabantse Steenbergen, zijn moeder een Limburgse. Hij maakt naam als Vlaams expressionist en later dadaïst met werken als Vogelvrij, Bezette stad, Diergaarde voor kinderen van nu, Het bordeel van Ika Loch, enz. Bekende gedichten van hem zijn onder meer Huldegedicht aan Singer, Rijke Armoede van de Trekharmonica, Alpejagerslied, Boem Paukeslag, Avondgeluiden, Melopee en Marc groet ‘s morgens de dingen.

Politiek gezien was van Ostaijen dubbel geëngageerd. Enerzijds was hij een overtuigde Vlaams-nationalist, anderzijds was hij een linkse revolutionair met grote sympathie voor de Spartakusbund van Rosa Luxemburg en Karl Liebknecht. Diezelfde dubbele betrokkenheid vindt men die jaren terug bij onder meer Rosa de Guchtenaere, Cesar Couvreur, Boudewijn Maes en de jonge Joris van Severen. Ze zijn typische vertegenwoordigers van de nationaal- revolutionaire strekking in de Conservatieve Revolutie (Armin Mohler).

In januari 1918 wordt Paul van Ostaijen veroordeeld tot drie maanden gevangenis en een geldboete wegens het uitfluiten van de franskiljonse kardinaal Mercier. Hij schrijft anoniem voor de activistische Vlaamse Courant, maar zijn inzet gaat veel verder: hij wordt opgenomen in de eerste kern van de activistische Vlaamse Rijkswacht. Hij krijgt de functie van kapitein-adjudant en zou de leiding nemen van de administratie van het korps. Dat is echter niet publiek bekend. En dus komt hij er na de Eerste Wereldoorlog vanaf met een veroordeling tot een gevangenisstraf van acht maanden en een geldboete van vijfhonderd frank. Hij is dan al het land uit en verblijft in Berlijn. Na zijn terugkeer uit ballingschap in mei 1921 kreeg van Ostaijen ‘bestuurlijke amnestie’ waardoor zijn gevangenisstraf werd opgeheven.

Hij overlijdt in 1928 aan tuberculose. Sinds 1972 rust hij op het Erepark van de Antwerpse begraafplaats Schoonselhof.