23 november. Net binnen: Léon Spilliaert overleden

Elk jaar   Sinds 1948 in Japan Dankdag voor de Arbeid (Kinrô kansha no hi). Deze nationale feestdag in Japan heeft een heel ander karakter dan 1 mei. Het is een dag om elkaar te bedanken voor het werk dat er door het jaar heen is gedaan en de resultaten die dat opleverde.

Miley Cyrus (°1992)

1992   Geboorte in (Nashville (Tennessee) van Miley Cyrus, Amerikaans actrice en zangeres. Ze is de dochter van countryster Billy Ray Cyrus. Haar eerste optreden was ongewild: ze rende als tweejarig meisje tijdens een eerbetoon aan Elvis Presley het podium op naar haar vader, terwijl alles rechtstreeks werd uitgezonden.

1994   De leiders van de verschillende christelijke gemeenschappen in Israël publiceren een memorandum waarin ze vragen dat Jeruzalem ‘de hoofdstad van de mensheid’ zou worden.

1992   Overlijden in Deurne (Antwerpen) van Ward Hermans, Vlaams-nationaal journalist en politicus. Tijdens de Eerste Wereldoorlog vrijwilliger aan het IJzerfront. Hij walgt van de taaltoestanden die hij er aantreft en sluit zich aan bij de geheime Frontbeweging. Hoewel onder pseudoniem gepubliceerd, trekken zijn artikelen in Ons Vaderland de aandacht van de Militaire Veiligheid. In juli 1918 wordt hij ‘overgeplaatst’, naar het Houthakkerspeloton van de Orne. Een geniepige vorm van dwangarbeid, waartegen geen beroep mogelijk is. Pas in juli 1919 wordt hij gedemobiliseerd.

Hermans wordt een voortrekker van het Verbond der Vlaamse Oudstrijders (VOS) en ijvert voor amnestie voor de activisten. Daarnaast is hij journalist bij het dagblad De Schelde en publiceert boeken en dichtbundels. Hij wordt verkozen als volksvertegenwoordiger en stelt zich in het parlement radicaal anti-Belgisch op. Omdat hij in mei 1932 openlijk steun verleent aan het Verdinaso van Joris Van Severen wordt hij uit de Vlaams-nationale Kamerfractie gestoten. Van 1932 tot 1934 militeert Hermans in het Verdinaso, maar wordt er aan de deur gezet wegens gebrek aan discipline. Hij sluit zich aan bij het Vlaams Nationaal verbond (VNV). Pas in 1939 wordt Hermans opnieuw verkozen in de Kamer en herneemt zijn heftig anti-Belgisch betoog. Hij steekt zijn bewondering voor het nationaalsocialisme niet onder stoelen of banken.

Als in mei 1940 de Tweede Wereldoorlog uitbreekt wordt Hermans aangehouden en zonder enige vorm van proces naar een Frans interneringskamp gedeporteerd. Terug in Vlaanderen richt hij samen met René Lagrou de Algemene SS Vlaanderen op. Hij gebruikt zijn Duitse relaties om een vervroegde vrijlating van Vlaamse krijgsgevangenen in Duitsland te bekomen.

In 1946 wordt Ward Hermans eerst bij verstek ter dood veroordeeld, nadien in beroep tot levenslang en 10 miljoen frank schadevergoeding. In 1955 komt hij vervroegd vrij, onder meer op voorspraak van Camille Huysmans. In zijn cel schrijft hij onder meer de bestseller Jan van Gent en honderden gedichten.

1989   Meer dan 300 000 Tsjechen betogen op het Wenceslawplein in Praag tegen het communistische regime en voor democratie.

1979   In het hospitaal van de universiteit van Minnesota wordt de eerste transfusie met synthetisch bloed uitgevoerd.

1946   Overlijden van de Oostendse kunstschilder Léon Spilliaert, waarvan het werk sterk is beïnvloed door het symbolisme. De Noordzee, het strand en de dijk in Oostende inspireerden hem tot prachtige werken. Hij was een van de voornaamste Vlaamse kunstschilders uit de eerste helft van de twintigste eeuw.

Odiel Spruytte (1891-1940)

1940   Overlijden te Slijpe van Odiel Spruytte, priester, Vlaams-nationalist en Heel-Nederlander. Hij is de oudste zoon uit een West-Vlaams landbouwersgezin en deed schitterende studies aan het kleinseminarie in Roeselare en aan de KULeuven. Al vroeg zit hij op het spoor van Albrecht Rodenbach en de Blauwvoeterij.

Als proost van de sociale werken in Izegem (1921-1925) bestudeert Spruytte de ‘christelijke beginselen en methoden in het nationalisme’. Hij publiceerde in vele bladen, maar vooral zijn artikels in de lijn van Lodewijk Dosfel in Onze Jeugd worden door studenten en Vlaams-nationalisten met aandacht gelezen. Spruytte pleit er voor verkiesbare plaatsen voor katholieke nationalisten op de katholieke lijst. Dat leidt tot een hevig conflict binnen het ACW.

Een aantal dissidenten onder leiding van Juul de Clercq stichten daarop een nieuwe vakbond die later in het Verdinaso van Joris van Severen zal opgaan. Spruytte wordt uitgever van het invloedrijke Jong Dietschland waarin hij, vaak onder schuilnaam, vele artikelen publiceert over sociologie, filosofie, theologie en politiek. Hij onderbouwt zijn Vlaams-nationalisme met het thomistisch natuurrecht en is een van de eersten om in Vlaanderen de corporatistische gedachte van Othmar Spann te propageren. Spruytte ontwikkelt zich tot een uitgesproken tegenstander van de parlementaire democratie. Hij kiest voor een elitair, maar solidaristisch gedachtegoed. De nationaalsocialistische rassenleer verwerpt hij.

Na de stichting van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV) wordt Spruytte in het midden van de jaren 1930 de geestelijke raadsman van Staf De Clercq. Hij schrijft voor hem talrijke artikelen en redevoeringen. Spruytte pleit voor een ‘op solidaristische en volksnationale basis gevestigde orde’. Hij is de belangrijkste ideoloog van de rechtse, anti-parlementaire en Dietse fractie binnen het VNV. Bijzonder veel invloed bezat hij op Jeroom Leuridan en Reimond Tollenaere.

Spruytte is een belangrijke vertegenwoordiger van de Conservatieve Revolutie in Vlaanderen, en dan vooral van de jong-conservatieve stroming daarbinnen.

1923   Eerste officiële en regelmatige uitzendingen van Radio Belgique. Uitsluitend in het Frans natuurlijk, wat had je gedacht.

1907   Geboorte in Kortrijk van Pol Provost, Vlaams zakenman. Voorzitter van de nv Houtindustrie De Coene en Co, voorzitter (1966-1969) van het Vlaams Economisch Verbond (VEV). Provost zet zich actief in voor de vernederlandsing van het bedrijfsleven, wat niet belet dat hij onder meer voorzitter wordt van het Verbond van Belgische Ondernemingen (1970-1975 Hij sticht mee De Financieel-Economische Tijd, nu De Tijd, en wordt de eerste voorzitter van het Uitgeversbedrijf Tijd.

1890   Overlijden te Apeldoorn van de Nederlandse koning Willem III. Omdat Willem III geen mannelijke nakomelingen heeft en Luxemburg patrimoniaal eigendom van het huis Oranje-Nassau is, scheidt het Groothertogdom Luxemburg zich af van Nederland.

1840   Overlijden in Milliau (Aveyron) van Louis de Bonald, een van de belangrijkste conservatieve theoretici van de 19de eeuw én grondlegger van de sociologie. Hij is ook een strijdbaar politicus die onvermoeibaar tegen de nalatenschap van de Franse Revolutie ingaat. De Bonald wordt volksvertegenwoordiger en lid van de Académie française.

1525   In Duitsland, tussen Steinbrunn en Landser, worden de laatste revolterende boeren van de Bundschuh-opstand aangehouden en opgehangen. De beweging streed tegen de uitbuiting van de boeren. De opstand mislukt omdat de legale overheid, gesteund door de geestelijkheid, beter bewapend is, boerenleiders omkoopt en een ongenadige repressie voert. Meer dan 120 000 boeren sneuvelen, waaronder 40 000 Elzassers. Tegelijk breekt elders de Duitse Boerenoorlog uit.