25 december. Kerstdag.

Elk jaar   Kerstdag, natuurlijk. In het oude Rome wordt de zonnewende (solstitium) gevierd, de dag van de (weder)geboorte van de ‘onoverwinnelijke zon’ (Dies Natalis Solis Invicti). Op 25 december 274 na Christus maakt de Romeinse keizer Aurelianus het tot een officiële cultus. Op 25 december vierden de Egyptenaren de geboorte van Osiris, de Perzen die van Mithra, de Grieken die van Hercules.

1991   De president van de Sovjet-Unie, Michail Gorbatsjov, kondigt zijn aftreden aan. Tegelijkertijd begint de Sovjet-Unie uiteen te vallen.

1989   De communistische dictator van Roemenië, Nicolae Ceauşescu, en zijn vrouw Elena worden ter dood veroordeeld en meteen geëxecuteerd.

Louis Neefs (1937-1980)

1980   De Vlaamse zanger Louis Neefs en zijn vrouw Liliane, beiden 43, komen om het leven bij een verkeersongeval op de ring rond Lier. Hun auto wordt aangereden. Louis is op slag dood. Liliane overlijdt op weg naar het ziekenhuis. Hun 15-jarige zoon Günther is zwaar gewond. De oudste zoon Ludwig is op het ogenblik van het ongeval op skivakantie in Frankrijk. Neefs was een strijdbaar man die opkwam voor de verdediging van het Vlaamse lied en de Vlaamse kleinkunst. Hij was in Mechelen gemeenteraadslid voor de CVP. Zijn sterke nummers en zijn diepe, warme stem hebben hem blijvend tot een van de populairste Vlaamse zangers gemaakt.

Zijn bekendste liedjes zijn Benjamin, Margrietje, Ik heb zorgen, Aan het strand van Oostende, Jennifer Jennings, Martine, Als ik ooit eens vijf minuten tijd heb, Annelies uit Sas van Gent, maar vooral

Laat ons een bloem
En wat gras dat nog groen is
Laat ons een boom
En het zicht op de zee
Vergeet voor een keer
Hoeveel geld een miljoen is
De wereld die moet nog een eeuwigheid mee…

Dido Armstrong (°1971)

1971   Geboorte in Kensington van de bekende Iers-Britse zangeres Dido, met haar ware naam Florian Cloud de Bounevialle O’Malley Armstrong. Haar vader is een Ier, haar moeder half Frans, half Engels.

1958   Geboorte in Aberdeen van Annie Lennox, befaamde Schotse zangeres, tevens politieke en milieuactiviste.

1938   Vissers op de Indische Oceaan vangen een coelacant, een prehistorisch anderhalve meter lange roofvis. Men dacht dat de deze soort al miljoenen jaren was uitgestorven. Maar ze blijkt nog steeds voor te komen op grote diepte in de oceaan tussen Afrika en Indië.

1931   De Vlaamse dienstweigeraar Berten Fermont komt vrij. Naar het voorbeeld van Lode van Dyck weigert hij op 17 augustus 1931 zijn militaire dienstplicht te vervullen, ‘omdat de Belgische staat de Vlaamse volksgemeenschap haar rechten onthoudt’, zo schrijft hij op 25 juli 1931 aan minister van Landsverdediging Henri Denis. De Krijgsraad veroordeelt hem tot vier maand gevangenis, een straf die hij uitzat in Antwerpen. Fermont komt vrij op 25 december 1931, maar wordt weer gearresteerd op 4 januari 1932 en overgebracht naar de gevangenis in Sint-Gillis.

1926   Het eerste nummer van Jong Dietschland verschijnt. Eigenlijk was dit het ‘nulnummer’, bedoeld als prospectus. Vanaf januari 1927 verscheen het elke vrijdag en wordt snel het meest invloedrijke blad van de Vlaamse beweging. Hoofdredacteur is Victor Leemans. Hij ondertekent zijn artikels veelal met V. van Waas. In zijn bijdragen behandelt hij vaak de Duitse en Oostenrijkse katholieke corporatieve richting en later ook – afstandelijk – het fascistische en nationaalsocialistische ideeëngoed. Het redactiesecretariaat wordt tot en met 1932 waargenomen door Angela Tysmans, de weduwe van Lodewijk Dosfel, en daarna door de jonge Leo Wouters. De vier belangrijkste medewerkers van Jong Dietschland waren bekende West-Vlaamse priesters: Cyriel Verschaeve, Odiel Spruytte, Leo Dumoulin en Maurits Geerardyn.

1918   Geboorte in Mit Abu el-Kum van Anwar al-Sadat, Egyptisch politicus en president van zijn land (1970-1981). Na de vredesakkoorden van Camp David krijgt hij in 1978 samen met zijn Israëlische collega Menachem Begin de Nobelprijs voor de Vrede.

1917   De Turken zetten hun laatste grote aanval op Jeruzalem in. De bezettende Britse troepen winnen de slag.

1849   Oprichting in het stadhuis van Brussel van een der vroege Vlaamse verenigingen in de hoofdstad: het Vlaemsch Midden-Comiteit. De voortrekkers zijn Michiel van der Voort, Johan M. Dautzenberg, Karel F. Stallaert, W. Pieters, J. Palmers, K. van Peene en Felix van de Sande. De vereniging ijvert in de eerste plaats voor de volledige vernederlandsing van het lager- en middelbaar onderwijs in Vlaanderen. Voor Brussel werd alleen de vernederlandsing van het lager onderwijs geëist omdat kennis van het Frans in die stad onontbeerlijk werd geacht. Op 25 december 1953 stuurt het over heel Vlaanderen een omzendbrief uit ‘Aan al wie in de Vlaamse zaak belang stelt’.

1741   De Zweedse natuurkundige Anders Celsius presenteert zijn thermometerschaal, met het kookpunt van water bij 0 graden en het vriespunt bij 100 graden. Klopt niet? Toch wel. De ‘schaal van Celsius’ is later omgedraaid door Celsius’ opvolger Martin Stromer.

1492   Het vlaggenschip van Christoffel Columbus, de Santa María lijdt schipbreuk op het eiland Hispaniola. Hij sticht er op het eiland Quisqueya, nu Hispaniola, het dorp La Navidad (Spaans voor kerstmis), de eerste Europese nederzetting in Amerika sinds de Vikingen.

1419   Hertog Filips de Goede, op bezoek bij alle Vlaamse steden om geld en manschappen te vergaren voor zijn strijd tegen de Franse koning, wordt in Rijsel (Frans-Vlaanderen) enthousiast onthaald.

1100   De negenjarige Boudewijn van Bonen, wordt gekroond tot eerste Frankische koning van Jeruzalem. Boudewijn overlijdt al het jaar daarop, aan een onbekende ziekte. Sommige historici denken dat Boudewijn vergiftigd werd vanwege politieke belangen en ambities van mensen uit zijn nabije omgeving.

1066   De Normandische hertog Willem de Veroveraar wordt in Westminster Abbey, Londen, tot koning van Engeland gekroond. Hij bleef daarnaast hertog van Normandië.

Keizer Karel de Grote (742-814)

800   Karel de Grote, koning der Franken, wordt door paus Leo III in Rome tot keizer van het West-Romeinse Rijk gekroond. Hierdoor krijgt de Rijksgedachte een nieuwe, Europese dimensie en zal ze tot bloei komen.

428   De Franken onder de leiding van hun legeraanvoerder Chlodio, vallen het Romeinse Rijk binnen, verslaan het Romeinse leger bij Kamerijk (Frans-Vlaanderen), aan de bovenloop van de Schelde. De eerstvolgende stad die ze veroveren is Doornik. Dan beginnen ze aan hun opmars naar de Somme. Dit is het begin van het Frankische Rijk. De symbolische rol die Kamerijk (Cambrai) daarbij speelde, werd in de middeleeuwen gehonoreerd met een stadswapen waarin de tweehoofdige Rijksadelaar voorkomt en een bisschopszetel. De eerste bisschop die ook in Kamerijk resideert, is Sint-Gorik (ca.550-625). Duidelijk een Frankische naam.