JavaScript is required for this website to work.
post

Aan alle reguliere media en regimepers: een warme week toegewenst!

ColumnJohan Sanctorum21/12/2015Leestijd 2 minuten

Nederlanders verkijken zich nog altijd op het ‘Bourgondische’ Vlaanderen en rateren de tegencultuur

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement
“Iemand plompverloren de waarheid zeggen. De Belgen doen dat veel omzichtiger, zodat het pas thuis tot je doordringt en je het in je slaap kunt verdringen.”
Dat schreef columnist Remco Campert op 19 december in De Volkskrant. Aanleiding was een vergadering die de schrijver bijwoonde in Antwerpen, waar een krans van letterkundigen, kunstenaars, journalisten en intellectuele tutti quanten een nieuwe voorzitter moesten kiezen, hetgeen gepaard ging met het rijkelijk nuttigen van spijs en drank. Tot tranen toe bezingt Remco de Belgische omfloerstheid, de Antwerpse innerlijke warmte, en de bel van de soepboer.
Kijk, dat gelul over Vlaamse Bourgondiërs die zich nergens druk over maken, elkaar fluisterend halve waarheden vertellen, zaakjes onder tafel regelen en ondertussen vooral in de menukaart geïnteresseerd zijn,- ik stoor er me vreselijk aan.
 
Sinds zowat zes jaar geleden in datzelfde Antwerpen op de Meir een exemplaar van De Standaard in mijn handen spontaan vuur vatte, weten mijn confrater Frank Thevissen en ikzelf namelijk wat het is om ‘plompverloren de waarheid te zeggen’, zonder dat we er ook maar aan denken om daar mee op te houden. Ons boek ‘Media en Journalistiek in Vlaanderen’ was net van de persen gerold, een oefening in kritisch kranten lezen die in Vlaanderen zowat gelijk staat met mediatieke zelfmoord. De kunst van het bruggen verbranden. Plompverloren. De reguliere pers daarentegen doet niks plompverloren, ze weegt en wikt de waarheid als gold het saffraan in de paëlla: met tienden van een gram.
 
Vandaar het misverstand. Het toeristisch perspectief van Amsterdammers die lyrisch worden van een Antwerps conclaaf van dorpsintellectuelen is danig vertekend en berust op een fatale perceptiefout. Het gaat in wezen namelijk om onbenullige zelfbevestigingsrituelen van de bovenlaag die cultureel en politiek de toon zet, in alle geschreven en audiovisuele media kolommenbreed het beeld domineert, en tegelijk uitblinkt in middelmatigheid en ‘omzichtigheid’. Straks komen de nieuwjaarsrecepties eraan, waar weer de meest sociale slempers het hoge woord zullen voeren en hun netwerken zullen verzorgen, ondertussen omkijkend dat er geen ongepast geluid of stinkwind door de gordijnen dringt.
 
Van intelligente Hollanders zou je verwachten dat ze door de Vlaamse folklore heen kijken en op zoek gaan naar ‘the real thing’. Niet dus. België (of Vlaanderen, dat subtiel onderscheid is voor hen zelfs niet relevant) is en blijft het Luilekkerland waar het compromis en de consensus elke vorm van kritisch verstand gastronomisch plechtig begraven. J’en ai marre, om het eens op zijn Frans te zeggen.
 
Zopas nog bracht ik op mijn blog hulde aan de West-Vlaamse bokskampioene Delfine Persoon die ook plompverloren de waarheid zegt en met opgeheven middenvinger het kaviaarjournaille van antwoord diende door die godverdomse prijs van Sportvrouw van het Jaar niét af te halen. Grote klasse: iemand die het in het internationaal heeft gemaakt, maar niet goed genoeg was voor Plopsaland. Fuck you, Bourgondische kakkerlakken. Misschien moeten Hollandse cursiefjesschrijvers als Remco Campert echt eens verder gaan kijken dan hun neus lang is, om te merken dat er in onze contreien een veel grotere spanning bestaat tussen bovenlaag en onderlaag, establishment en tegenbeweging.
 
De radicale, vernieuwende impulsen gaan uit, hoe kan het anders, van deze laatste. De Tijl Uilenspiegelfactor, ontstaan in de 16de eeuw toen de Spanjaarden bij ons rebellen begonnen te verbranden, is vandaag bij ons vooral een internetaangelegenheid, wat meteen ook de achterdocht van de papieren elite verklaart voor alles wat zich op het web afspeelt. En neen, ze hoeven de waarheid niet in hun slaap te verdringen, laten ze er slapeloze nachten aan over houden. Ook Doorbraak behoort tot die alternatieve, ‘storende’ media.
 
Moge ook in het jaar 2016 nog menig regimekrant van ergernis smeulen.
 

Johan Sanctorum (°1954) studeerde filosofie en kunstgeschiedenis aan de VUB. Achtereenvolgens docent filosofie, tijdschriftuitgever, theaterdramaturg, communicatieconsultant en auteur/columnist ontpopte hij zich tot een van de scherpste pennen in Vlaanderen en veel gevraagd lezinggever. Cultuur, politiek en media zijn de uitverkoren domeinen. Sanctorum schuwt de controverse niet. Humor, ironie en sarcasme zijn nooit ver weg.

Commentaren en reacties