Absolute meerderheid, voorwaardelijke steun

Enkele dagen geleden stond het in de krant: Arnaud Montebourg gaat bijen kweken en honing verkopen. Montebourg: ooit coming man van de PS, superminister van economie, industrie en digitalisering onder Hollande, Montebourg die zijn president niet socialistisch genoeg vond, en die eind vorig jaar roemloos ten onder ging toen hij het in de linkse voorverkiezingen moest afleggen tegen de ook al radicale Benoît Hamon die kansloos sneefde in de eerste presidentiële verkiezingsronde.

Oud-premier Manuel Valls is inmiddels begonnen aan zijn tocht door de woestijn, nu de REM, (La République en Marche!), hem vernederde door zijn kandidatuur af te wijzen, omdat hij te sterk verbonden leek met een onpopulaire president.

De opiniepeilers hadden de uitslag van de presidentsverkiezingen juist voorspeld en daarom hechten velen nu geloof aan hun gok dat Macrons partij een absolute meerderheid haalt in het parlement, iets wat hem zal behoeden voor een ongemakkelijke ‘cohabitation’ met pakweg Les Républicains (LR). Zo’n resultaat zou een klein wonder zijn als je bedenkt dat de oprichting van de partij en het vinden van geschikte kandidaten voor de verkiezingen van 11 en 18 juni in een minimum van tijd hun beslag moesten krijgen. Die absolute meerderheid zou veel zeggen over de onrealistisch hoge verwachtingen van het electoraat dat weliswaar het tot op heden gevoerde beleid afwijst, maar het onderling grondig oneens is over de remedie waarmee de patiënt moet worden behandeld.

Vlotte start

Dit neemt niet weg dat de nieuwe president vol goede moed is begonnen om uit zijn eerste honderd dagen, zijn ‘état de grâce’, alles te halen wat er inzit.  De internationale contacten volgden elkaar snel op. Denk aan het blitzbezoek bij Merkel om de Frans-Duitse samenwerking en daarmee de EU nieuw leven in te blazen, de welhaast al legendarische handdruk met Trump, het standje dat Poetin van Macron kreeg in Versailles, de troostrijke ontmoeting met Marendra Modi, de Indiase premier, die wél achter het Parijse akkoord blijft staan.

Macron had gehoopt op een vlotte start met een onberispelijke regering. Hij pakt uit met een vrij jong team, dat voor ongeveer de helft bestaat uit politieke neofieten, geleid door Édouard Philippe. Hij was socialist, vervolgens lid van LR en recent overgestapt naar Macron. Tussendoor ook lobbyist voor Areva, zeg maar de Franse nucleaire sector. Zijn verdediging van de kernindustrie en van de bouw van de omstreden luchthaven van Notre-Dame-des-Landes nabij Nantes zal hem trouwens vroeg of laat in aanvaring brengen met zijn minister voor Leefmilieu, de via de media (Ushuaia) zeer populaire, partijloze Nicolas Hulot.

De geketende eend slaat weer toe

Het kon ook haast niet anders of Le Canard Enchaîné zou met duivels genoegen al heel snel twijfelachtige praktijken van enkele van de kersverse excellenties aan het licht brengen. Richard Ferrand, ook al een overgelopen socialist, vertrouweling van Macron, blijkt betrokken bij een niet geheel kosjere vastgoedtransactie. Collega Marielle de Sarnez, minister van Europese Zaken, had een medewerker op kosten van het Europees parlement voor haar partij laten werken (iets wat naar verluidt wel vaker voorkomt). Eén en ander is niet héél erg en alsnog niet-bewezen, maar ook de klacht tegen François Fillon is nog in behandeling en toch werd ze hem fataal. Al de heibel brengt nog andere feiten in herinnering: bijvoorbeeld dat de nieuwbakken minister van Justitie, centrumdemocraat Francois Bayrou tijdens de presidentiële verkiezingscampagne van 2002 een onkostenvergoeding van ruim 40.000 euro zou hebben ingediend voor de aanschaf van enkele nieuwe kostuums. Dezelfde Bayrou, die van ‘meer ethiek in de politiek’ een strijdpunt had gemaakt en een voorwaarde  voor zijn steun aan Macron. De normvervaging is ook in Frankrijk een algemeen verschijnsel dat veel van het wantrouwen in ‘de politiek’ verklaart.

Toch maar liever bijen kweken ?

Zeker, Macron heeft nog andere katten te geselen. Met de verhoopte absolute meerderheid denkt hij vrij snel werk te kunnen maken van de uitvoering van enkele van zijn beloften: lagere loonlasten, vereenvoudigd arbeidsrecht, investeringen over de komende vijf jaar ten belope van zo’n 50  miljard euro in beroepsopleidingen en in hernieuwbare energie. Om al dat moois te betalen zal er elders dienen te worden gesneden: zo’n 50.000 ambtenaren zullen moeten afvloeien (Fillon wilde een veelvoud daarvannaar huis sturen). De ambtenaren-pensioenen zullen worden herbekeken en geleidelijk worden gelijkgeschakeld met die in de privésector. Aan de 35-urige werkweek wil Macron alsnog niet raken. Het wordt ook nu al moeilijk genoeg: Macron wil hoe dan ook met ordonnanties of volmachten gaan besturen. Zijn parlementaire meerderheid zal zich daar wel in schikken, maar de vakbonden, beducht dat aan hun macht zal worden getornd, zijn in staat van paraatheid. De linkse kopman, Jean-Luc Mélenchon, vindt nu al – op basis van weinig meer dan geruchten en krantenartikels – dat de plannen van Macronneerkomen op een sociale staatsgreep. En dat is nog maar een begin.  Het begrotingstekort van 3%, dat de EU oplegt is dan nog een verre droom.

Ja, het worden lastige maanden en jaren voor de nieuwe bewoner van het Elysée. Frankrijk besturen is lastiger dan bijen telen.  

Foto: (c) Reporters